Martı Kitabının Özeti, Sınav Soruları ve Cevapları

Kitabın Adı : Martı Jonathan Livingston

Kitabın Yazarı : Richard Bach

Kitap Hakkında Bilgi : 

Richard Bach tarafından 1972 yılında yazılan masal tadında bir öykü olan "Martı"; hemcinsleri gibi sadece yemek peşinde koşmayan, birbirleriyle kavga etmeyen sıradışı bir martı olan Jonathon Livinston'un hikayesini anlatmaktadır. İnsanlığı güzel bir şekilde eleştiren ve ders verici nitelikte yazılmış dünya edebiyatında önemli bir yeri olan kitaptır.

Kitabın Özeti :

Martı Jonathon Livinston, kendini diğer arkadaşlarından farklı görür. Onların amacı sadece karınlarını doyurmaktır. Jon için ise önemli olan yemek değil uçmaktır. Uçmayı büyük bir tutkuyla seviyordur. Ailesi bu duruma tepki verir. Annesi, alçaktan uçmak albatrosların işi olduğunu ve zayıf kaldığını söyler ve kendisi için yemek bulmasını ister. Fakat Jon ailesini dinlemez ve uçuş denemeleri yapar. Başarısız olur ve sıradan bir martı olmaya karar verir. Fakat birgün karanlıkta uçmaya karar verir. Çünkü martıların karanlıkta uçamadıkları bilinmektedir. Birkaç deneme yapar ve sürüye katılmamaya özgürce uçmaya karar verir. Jonathan artık yeryüzünün akrobatik uçuş yapabilen tek martısıdır. Kumsaldaki sürüye katıldığında neredeyse gece yarısı olmuştur. "Yaşamak için ne kadar çok neden var. Cehaletimizi kırabiliriz, yeteneklerimizi ve zekamızı kullanarak kendimizi bulabilir, kendimiz olabiliriz. En önemlisi, özgür olabiliriz!" diye düşünüyordur. Fakat olaylar beklediği gibi değildir. Martı Konseyi toplanır ve Livinston'u pervasızlık ve sorumsuzluk gösterdiği gerekçesiyle sürüden atarlar. "Bana bir şans verin, öğrendiklerimi size göstereyim!" dese de Jon artık sürüden ayrı yalnız bir martı olmuştur. Gökyüzünde özgürce uçarken gecenin bir yarısı ışıklar saçan iki martıyla karşılaşır. Uçma stillerini çok beğenir. Bu iki martı aynı aileden olduklarını söyleyerek Jonathan'ı da yanlarına alarak kapkaranlık gökyüzünde yükselerek gözden kaybolurlar.

Kitabın ikinci bölümünde Jonathan'ın farklı bir gezegendeki hayatı anlatılmaktadır. Artık onun da ışıklar saçan kanatları vardır ve burası cennet diye düşünür. Bu yeni yerinde dünyadakinden çok daha fazla şey öğrenmesi gerektiğini düşünür. Buradaki martılar da farklıdır. Hepsi kendilerini geliştiren ve farklı denemeler yapan muhteşem kuşlardır. Burada Sullivan ve Chiang adlı kuşlardan çok şey öğrenir. Kendisinin sınırları olmayan mükemmel bir martı olduğuna karar verir. Fakat bir gün dünyada da bir ya da iki tane öğrenmeye hazır martı olacağını düşünür. Sulllivan buna karşı çıksa da Livingston yeni öğrenci bulup öğrendiklerini paylaşmak amacıyla dünyaya geri döner.

Kitabın üçüncü bölümünde Jon'un geri döndüğü sürü bölgesindeki öğrencileriyle maceraları anlatılır. Fletcher de sürüden atılmış bir martıdır ve Jon'un ilk öğrencisi olur. Gün geçtikçe yeni öğrenciler de katılır. Bir gün Jon öğrencileriyle beraber kurultay toplantısının olduğu yere gider. Sürü onlara sırtını dönse de Jon eğitim uçuşlarına devam eder ve her gün bir iki tane yeni martı Jon'un grubuna katılır. Bir gün Fletcher yavru bir martıya çarpmamak için kayaya çarpar. Herkes öldüğünü zanneder, Fakat Fletcher bir rüyadan uyanır gibi kalkar. Dört bin martı bunun şeytan işi olduğunu düşünerek saldırmaya çalışırlar. O anda Jon ve Fletcher bin metre uzağa uçarak kaçarlar. Bu duruma Flatcher çok şaşırmıştır. Bu nasıl olur diye sorar. Jon, tıpkı eskiden olduğu gibi çalışarak der. Ertesi sabah, Jon, "Artık bana ihtiyacın kalmadı. Senin kendini bulmaya ihtiyacın var. Onu anlamaya ve öğrenmeye çalış." der. Kısa bir süre sonra Jonathon'un bedeni şeffaflaşır ve kaybolur. Fletcher kısa bir an öğrencilerine onları gerçekten oldukları gibi görür. Gülümseyerek, sınır yok Jonathon diye düşünür. Öğrenme yarışı işte yeniden başlamıştır.

MARTI KİTABININ DİĞER ÖZETİ :

Jonathan bir martı sürüsünde yaşayan fakat diğer martılardan farklı hareket eden bir martıdır. Diğer martılar gibi teknelerin arkasından yiyecek savaşı yapmayan, bütün zamanını uçmaya ayıran bir martıdır. Bu düşüncesinden anne ve babası çok rahatsız olurlar. Bu sebeple Jon uçma ile ilgili fikirlerini açığa vurmak istemez.

Bir gün Jon uçma eğitimi için sürüden ayrılır. Çok hızlı uçuşlar ve dönüşleri dener. Başaramayınca sürüye katılmayı ve onlar gibi davranmaya karar verir. Bu sırada gece olmuştur. Birden aklına martıların gece uçuş yapamayacağı gelir. Kendi sınırlarını aşmaya ve özgür olmaya karar verir. Sürü yaşamına katılmaktan vazgeçer. Bütün martlara bunu anlatmak ister. Sürüye katılabilmek için uçar. Sürü bölgesine geldiğinde martı kurultayının kurulduğunu görür ve “özgür olabiliriz, uçmayı öğrenebiliriz” diye bağırır. Yaşlı kurultay başkanı Jon’u lanetleyerek sürüden dışlar. Jon uçarak kayaların çok ötesine gider. Orada uçmayı çok iyi öğrenir, birçok hüner kazanır.

Daha sonra kendisi gibi dışlanan martı Sullivan ve Chiang ile tanışır. Onlar çok daha iyi uçabilmektedirler. Chiang çok yaşlı ve tecrübelidir. Jon Chiang’dan çok sey öğrenir. Daha sonra Chiang cennete uçmayı başarır.

Jon özgürlüğün tadını ve onlara uçmayı öğretebilmek için sürüsüne dönmeye kara verir. Süllivan buna karşı çıkar. Kendisini dışlayanların yanına gitmemesini ister.Fakat Jon bir şeyin farkındadır. ”Eğer benim dışlandığım gün birisi bana bunları öğretseydi; şimdi çok daha ötelerde olacaktım” der.

Jon sürü bölgesine döner ve orada uçmak isteyen martılara ders verir. Hergün uçmak isteyen martı sayısı artmaktadır. Öğrencisi Fletcher Jon gibi düşünen ve sürüden dışlanan bir ögrencisidir. Sürüden nefret eder.

Fletcher,sürü bölgesine bir gün dalış yapar. Önüne uçmaya yeni başlayan yavru bir martı çıkar. Anında takla atarak kayaların üstüne yönelir. Bütün martılar öldüğünü zannader. Fakat hayatta kalıp bu uçuşu başarabilmiştir. Daha sonra niyetinden vazgeçer. Jon ona yeni ve genç bir öğretmen olduğunu söyler. Sınır olmadığını ve özgürlüğün tadını diğer martılara öğretmesini ister ve gözden kaybolur.

KİTAPTAKİ OLAYLARIN VE KİŞİLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ :

JONATHON LİVİNGSTON : Diğer martılardan çok farklıdır.Yiyecek için balıkçı teknelerini takip edip,birbirleriyle kavga eden martılar gibi davranmaz.Özgürlüğü ve uçuşun kutsallığına inanmaktadır.İstediği ve inandığı zaman sınırlarını aşabileceğini ispatlayan bir martıdır.

SULLİVİAN: Jon gibi sürüden dışlanmış bir martıdır. Dostluğa çok önem veren ve uçmayı Jon kadar iyi bilen seven bir martıdır.

FLETCHER: Fletcher uçmayı bir yerden bir yere gitmek anlamında olmadığını savunan bir martıdır.Bunu sivrisineklerin bile yaptığını düşünür. Bu yüzden Jon’un öğrencisi olur.

CHİANG: Çok yaşlı bir martıdır. Ölümü beklemektedir. Yaşlı olmasına rağmen çok hızlı uçabilmektedir. Jon’u eğiterek ona hızlı uçuşu öğretir.

1- Kahraman martının adı nedir?

a) Chiang
b) Martin William
c) Jonathan Livingston
d) Fletcher Lynd

2-Diğer martılar için uçmanın tek anlamı nedir?

a) Karınlarını doyurabilmektir.
b) Yapılması gereken bir işten zevk almaktır.
c) Uzaktaki arkadaşlarıyla hasret gidermektir.
d) Gökyüzünün güzelliğine kanat sallamaktır.

3-Martı Jonathan martılar arasında dünya hız rekorunu kaç saniyede ne kadar hıza ulaşarak kırdı?

a) Yedinci saniye elli mil
b) Sekizinci saniye altmış mil
c) Dokuzuncu saniye seksen beş mil
d) Onuncu saniye doksan mil

4-Jonathan sürü içinde sıradan bir martı olmaya karar verdi. Bu onda nasıl bir değişiklik yaptı?

a) Özgüveni kayboldu.
b) Kendini daha iyi hissetti.
c) Hayattan koptu.
d) Liderlik özelliklerini kaybetti.

5-Martıların karanlık ile ilgili temel ilkeleri nedir?

a) Martılar karanlıktan hoşlanmaz.
b) Martılar karanlıktan korkmaz.
c) Martılar kesinlikle karanlıkta kalmaz.
d) Martılar kesinlikle karanlıkta uçamaz.
6-Karanlıkta uçmak için nelere ihtiyaç vardır?

a) Bir kılavuza ihtiyaç vardır.
b) Çok uzun kanatlara ihtiyaç vardır.
c) Baykuşunki gibi gözlere şahininki gibi kısa kanatlara ihtiyaç vardır.
d) Uzun bir gaga ile keskin gözlere ihtiyaç vardır.

7- Kitaba göre hız nedir?

a) Sabır- cesaret-zevk
b) Güç-zevk-güzellik
c) Cesaret-mutluluk- zevk
d) Zevk-cesaret-hırs

8-Bir martı saatte kaç mil hız yapıyordu?

a) İki yüz on beş mil
b) İki yüz on üç mil
c) İki yüz on dört mil
d) İki yüz on iki mil

9-Jonathan , yeryüzünün …………… uçuş yapabilen tek martısıydı.Boşluğa aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

a) Düz
b) Hızlı
c) Akrobatik
d) Dinlenmeden

10-Yaşamak için en önemli neden nedir?

a) Cehaleti kırmak- becerilerimizi geliştirmek
b) Becerilerimizi ve bilgilerimizi kullanmak.
c) İnsanlığa yararlı olmak, imkan sağlamak.
d) Özgür olmak, uçmayı öğrenmek.

11-Martı Jonathan nereye sürgün edildi?

a) Sahile sürgün edildi.
b) Sarp kayalıklara sürgün edildi.
c) Sahilin güneyindeki bir kulübeye sürgün edildi.
d) Martı Chiang’ın yanına sürgün edildi.

12-Yaşam nedir?

a) Aynadır.
b) Uzun bir çizgidir.
c) Meçhuldür.
d) Elimizdeki en değerli şeydir.

13-Bir martının ömrünü neler kısaltır?

a) Bezginlik-korku-öfke
b) Üzüntü-heves- alışkanlık
c) İstek –neşe-keder
d) Korku-hüzün-mutluluk

14-Martı Jonathan hangi taklayı atmakta zorlanıyordu?

a) Üçlü ters takla
b) İkili ters takla
c) Dörtlü ters takla
d) Dış takla

15-En yaşlı martının adı nedir?

a) Sullivan
b) Fletcher
c) Chiang
d) William

16- Kitaba göre cennet nedir?

a) Cennet bir yerdir.
b) Cennet bir mekandır.
c) Cennet bir zaman dilimidir.
d) Cennet öğrenmektir, mükemmelliktir.

17-Martı Chiang’ın en önemli özelliği nedir?

a) Sürünün en akıllı martısıdır.
b) Sürünün en becerikli martısıdır.
c) Sürünün en iyi uçan martısıdır.
d) Sürünün en genç martısıdır.

18-Uçmak için ne gereklidir?

a) İnanç
b) Yetenek
c) Anlamak
d) Sevmek

19-Martı Jonathan kendini nasıl tanımlamıştır?

a) Sınırları olmayan, mükemmel bir martıyım.
b) Cesaretli, kararlı bir martıyım.
c) Neşeli, sabırlı, çalışkan bir martıyım.
d) İradeli, korkusuz bir martıyım.

20-Jonathan’ın dünyayı terk ettiğinden beri çıkardığı ilk ses nedir?

a) Kazandım!
b) Başardım!
c) Yendim!
d) Uçtum!

21-Başarmak için ne gereklidir?

a) Çok çalışmak.
b) Zeki olmak.
c) Ne yaptığını bilmek.
d) Yetenek
22-En yüksekten uçan martı hangisidir?

a) Kanatları en uzun olandır.
b) Lider olandır.
c) En uzağı görendir.
d) En hızlı olandır.

23-Martı Jonathan bir…………… olarak doğmuştu. Boşluğa aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

a) Lider
b)Öğretmen
c) Doktor
d) Yarışmacı

24-Martılardan hangisi gençtir?

a) Jonathan
b) Sullivan
c) Fletcher Lynd
d) William

25-Martı Fletcher’ın özellikleri nelerdir?

a) Kararlı-tutarlı-sabırlı-mutlu
b) Yetenekli-hızlı-akıllı-alıngan
c) Zeki-güçlü-hızlı-ısrarlı
d) Endişeli-alıngan-korkak-üzgün

26-Bizim gerçek doğamızın ifadesi nedir?

a)Uçma konusunda sabırlı olmak.
b)Uçma konusunda bilgili olmak.
c)Uçma konusunda hassas davranmak.
d)Uçma konusunda elinden geleni yapmaktır.

27-Sürünün yasalarına göre sürüden dışlanmış martılar bir daha geri dönemezlerdi.Bu yasa kaç bin yıldır bir kez bile çiğnenmemiştir?

a)dört
b)sekiz
c)dokuz
d)on

28-‘’Düşüncelerinizin zincirlerinden kurtulun, bedenlerinizin zincirlerini kırın…’’ Bu sözle asıl anlatılmak istenen nedir?

a) Düşüncelerimizin değerini bilmeli, onları önemsemeliyiz.
b) Karşılaştığımız engeller bizi güçlendirir.
c) Bedenimizin ve ruhumuzun gelişmesini engelleyen her şeyden uzaklaşmamız gerekir.
d) Düşüncelerimiz zincirler sayesinde anlam kazanır.

29-‘’ Bir kanat ucunuzdan diğerine kadar tüm bedeniniz düşündüklerinizden başka bir şey değildir.’’Bu sözle asıl anlatılmak istenen nedir?

a) Tüm bedenimiz bize ne yapmamız gerektiğini söyler.
b) Düşüncelerimiz bedenimizde anlam kazanır.
c) Tüm bedenimiz düşüncelerimizle anlam kazanır.Düşüncesiz bir beden bir hiçtir.
d) Düşüncelerimizi önemsemeliyiz.
30-Sessiz olan martı hangisidir?

a) William
b) Sullivan
c) Jonathan
d) Chiang

31-Sürgün damgası yiyerek Jonathan’ın sekizincisi öğrencisi olan martı hangisidir?

a) Martin William
b) Chiang
c) Terence Lowell
d) Fletcher

32-Martı Jonathan’a göre en doğru yasa hangisidir?

a) Kuralları belli olandır.
b) Herkesin ona uyduğu yasadır.
c) Bizi özgürlüğe götürecek olandır.
d) Hiç yapılmamış olandır.

33-Yüce Martı’nın oğlu olarak anılan martı hangisidir?

a) Lowell
b) Sullivan
c) Chiang
d) Jonathan

34-Martılar için bir ayıp bir utanç kaynağı sayılan şey nedir?

a) Her gün balık avlamak durumunda kalmaları.
b) Gökyüzünde uçarken hızlarının kesilmesi.
c) Kanatlarının çok uzun olması.
d) Sorumluluk almaktan kaçmaları.

35-Hangi martılar yavaştır, hiçbir yere gidemezler?

a) Uçma çalışması yapmayan martılar
b) Yeteneksiz martılar
c) Korkak, cesaretsiz martılar
d) Mükemmelliği küçümseyen martılar

36-Akrobatik hareketleri en çok seven martı hangisidir?

a) William
b) Jonathan
c) Charles Rolan
d) Fletcher

37-‘’ Önceden neysem şimdi de oyum.Ben de diğer martılar gibi bir martıyım ve onlardan biri gibi uçmalıyım.’’

Yukarıdaki açıklamadan çıkarılabilecek sonuç aşağıdakilerden hangisidir?

a) Kabullenmek.
b) Suçlamak.
c) Karşı çıkmak.
d) Önemsemek.

38-‘’ Yaşamak için ne çok neden var!’’ diyen birisi için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

a) Umutludur.
b) Yaşamdan zevk almaktadır.
c) Karamsardır, hayata küsmüştür.
d) Hayatın güzel yönlerini görmektedir.

39-Bilebildiğimiz tek şey nedir?

a) Hiçbir şey bilmediğimizdir.
b) Düşünen bir varlık olduğumuzdur.
c) Bu dünyaya yemek ve olabildiğince uzun yaşamak için geldiğimizdir.
d) Yaptığımız şeylerden sorumlu olduğumuzdur.

40-Rakamlar neyi belirtir?

a) Tarihleri
b) Düşünceleri
c) Sınırları
d) Davranışları

41-Jonathan’a göre uçmak nedir?

a) Haktır.
b) Görevdir.
c) Sorumluluktur.
d) Eğlencedir.

42-Öfkeli martı hangisidir?

a) William
b) Chiang
c) Fletcher
d) Sullivan

43-‘’Martı Jonathan…………bir kuştu. ‘’ Boşluğa aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

a) Sıradışı
b) Sıradan
c) Güzel
d) Genç

44-Alçaktan uçmak kimin işidir?

a) Pelikan-albatros
b) Şahin- martı
c) Kartal -atmaca
d) Martı -kartal
45-Dünyanın en zor işi nedir?

a) Bir kuşun sınırlarını ona bildirmektedir.
b) Bir kuşun özgüven kazanmasını sağlamaktır.
c) Bir kuşu özgür olduğuna ikna edebilmektir.
d) Bir kuşu mükemmelleştirmektir.

46-‘’Doğru! Ben sınırları olmayan , mükemmel bir martıyım.’’ Diyen birisi için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

a) Kendini beğenmiş, kibirli biridir.
b) Umursamaz , gamsız biridir.
c) Mütevazi, sınırlarını bilen biridir.
d) Uysal, yumuşak başlı biridir.

47-‘’ Yaşadıkları ona bir tüy ve kemik yığını değil, kusursuz bir uçma ve özgürlük fikriyle donatılmış, hiçbir şeyle sınırlandırılamayacak bir martı olduğunu öğretmişti.’’

Yukarıdaki açıklamada bahsedilen martı hangisidir?

a) Chiang
b) Sullivan
c) Jonathan
d) Fletcher

48- Kitabın yazarının adı nedir?

a) Rıchard Bach
b) Russel Munson
c) Rıchard Geere
d) Dustin Hoffman

49-Kitabı çevirenin adı nedir?

a) Hatice Sarı
b) Kader Ay Demireğen
c) Kader Demir
d) Fatma Aydın

50-Kitap edebi türlerden hangisine girmektedir?

a) Öykü(hikaye)
b) Roman
c) Anı (hatıra)
d) Masal

CEVAP ANAHTARI :

1-C    11-B    21-C    31-C    41-A
2-A    12-C    22-C    32-C    42-C
3-D    13-A    23-B    33-D    43-A
4-B    14-B    24-C    34-B    44-A
5-D    15-C    25-C    35-D    45-C
6-C    16-D    26-C    36-D    46-A
7-B    17-C    27-D    37-A    47-C
8-C    18-C    28-C    38-C    48-A
9-C    19-A    29-C    39-C    49-B
10-D  20-B   30-A    40-C    50-A