KURTULUŞ SAVAŞINDA MUSTAFA KEMALİ ÖLDÜRMEK İÇİN ANKARAYA GÖNDERİLEN İNGİLİZ CASUS MUSTAFA SAGİR

Mustafa Sagir de Oxfort'ta okutulmuş,başka bir çok eğitimden geçirilip yeterli görülüncede askeri yemin töreniyle “her şartta Krala ve İngilizlere bağlı kalacağına,gerekirse bu uğurda ölebileceğine dair “yemin eder.Mustafa Sagir Afganistan,Hindistan ve Mısırda başarılı görevlerde bulunur.Afganistan görevinde Afgan Emirini başarıyla öldürür.Hindistanda bağımsızlık için ve İngilizlere karşı çalışan Hintli Müslümanların içine sızarak bir çok kişiyi jurnaller ve öldürülmelerine neden olur.Mısırda yine İngilizler aleyhinde faaliyette bulunan kişilerin tespit edilmesini ve birçok provokatif olayların zeminini hazırlar.İsviçrede Hintli müslümanlara yardım etmek isteyen bazı Türk ve Almanları provoke ederek bazılarının öldürülmelerini sağlar.Anadoludaki görevi ise ,işgal sonrası Anadoluda oluşturulan milli birlik komitesinin öncüsü Atatürkü öldürmek yada gelişmeleri baltalamak.Bunun için İngiltereden İstanbula gelir.Burda günlerce hazırlık yapar ve bazı yerli kişilerden ekip kurdurarak,özellikle cami kenarlarında”İstanbula Türklere yardım için Hintli Müslüman temsilcisinin geldiğini”sızdırarak heryere bubilgi yaydırır.İngilizler İstanbulda Sagiri İleri gelenlerlede tanıştırırlar.Sagir denizyolundan İneboluya gelir.Halk ,onu büyük bir kalabalıkla karşılar.Törenler düzenlenir.11 Aralık 1920 akşamı Ankarada kalabalık bir heyet ve Atatürkü temsilen Antep mebusu Kılıç Ali karşılar.Daha sonrada Atatürkle görüşür.Görüşmede Sagir, Mustafa Kemal’e Hindistan Hilafet-i İslamiye Cemiyetinin sırma işlemeli kutsal sancağını sunar ve 3 milyon altın yardımda bulunacaklarını bildirir.Ankarada çalışmalarına başlayan Sagir’e Ramiz kod adıyla İngiliz Temsilcisi Nelsondan mektuplar gelir.Buda Hindistan temsilcisi olarak Ramizbeye cevaplar yazar.Bir gün Sagırın kaldığı yer Adnanbeyin baskanlığında zaptiyeyle basılır ve Sagir sorguya çekilir.Adnanbeyin elinde sagire gelen ve giden mektup örnekleri vardır.Sagirin gönderdiği ve gelen mektupları İstanbulda Teşkşlatı Mahsusa tarafından ele geçirilerek, Fenol fitalein ile yazılan yazılar,amonyak sürülerek ortaya çıkarılmış ve herşey ifşa olunmuştu.Ele geçirilen bu bilgiler dönem dönem İstanbuldan gelen Yüzbaşı Ekrembey vasıtasıyla Ankarada yetkililere bidiriliyordu.Planlardan birinde Atatürkün öldürüldükten sonra uçağın nereye indirileceğine kadar detaylar yazılıydı.Ayrıca busayede İngilizlere çalışan 180 casusta tesbit edilmişti.Velhasıl Sagiirin yakalanması üzerine İngiliz Hükümeti bırakılmaması halinde Anadoluya savaş ilan edeceğini bildiren bir nota verdi.Aynı günün sabahı 04.30’da Mustafa Sagir Ankara’nın Bit pazarında asılarak bu notaya cevap verildi.

Muharrem Şadol