Öğretmen haberleri ve gelişmelerden hemen haberdar olmak için Telegram kanalımıza katılın!
ÖĞRENME-ÖĞRETME MODELLERİ
Öğrenme – Öğretme Modelleri nelerdir?
1. Programlı Öğrenme (Skinner)
2. Tam Öğrenme (Bloom)
3. Okulda Öğrenme (Carroll)
4. Yapılandırmacılık
5. 3E – 5E – 7E Uygulamaları (Yapılandırmacılığın içinde kullanılan öğretim modelleridir)
6. Aktif Öğrenme
7. İşbirliğine Dayalı Öğrenme
8. Proje Tabanlı Öğrenme
9. Çoklu Zeka Kuramı
10. Yaşam Boyu Öğrenme
11. Kaynaştırma Eğitimi
Öğrenme – Öğretme Modelleri, Kuram ve Yaklaşımları
Programlı Öğrenme (Skinner)
Burrhus Frederic Skinner
Programlı öğretim ünlü psikolog Skinner'in pekiştirme ilkeleri esas alınarak ortaya atılmış bir öğretim
modelidir.Öğretimin bireyselleştirilmesini ve hatanın en aza indirilmesini amaçlar. Bu modelin 3 önemli unsuru: Program (öğrenilecek bilgi birimleri) – materyal – öğrenci’dir.
• Davranışçı (edimsel) yaklaşımı benimsemiştir.
• Programlı öğretim; öğretimin bireyselleştirilmesi ve hatanın en aza indirilmesi gibi iki önemli yenilik getirmiştir. Hatanın en aza indirilmesi için anında dönüt ve düzeltmenin yanında bir bilgi öğrenilmeden diğerine geçilmez. Öğrencinin öğrenmeye aktif olarak katılmasını, sistemli bir ilerleme yapmasını ve
öğrenmenin sürekli kontrol edilmesini sağlayan bireysel bir yöntemdir.
• Programlı öğretim; öğrenme malzemesinin, öğrenciyi son amaca ulaştıracak adımlar biçiminde düzenlenmesidir.
• Programlı öğrenmenin ilkeleri günümüzde bilgisayar destekli eğitimde kullanılmaktadır.
• Üst düzey davranışların / bilgilerin kazandırılmasında etkili değildir.
• En önemli yararı dönüt ve düzeltmeyi hemen yapmasıdır
Programlı eğitimin ilkeleri nelerdir?
(KEBAB)
1. Küçük adımlar ilkesi: Öğretilecek içerik küçük parçalara bölünerek basitten karmaşığa doğru
sıralanır.
2. Etkin katılım ilkesi: Program öğrenciye içerik hakkında soru sorar, öğrenci de bu sorulara cevap
vererek etkin katılım sağlanır.
3. Başarı ilkesi: Öğrenci, kendisine yöneltilen konuyla ilgili ve düzeyine uygun soruları başaramadığı
zaman diğer konu birimine geçemez. Başaran öğrencilere pekiştireç verilir.
4. Anında düzeltme ilkesi: Öğrenciye, verdiği cevaplarla ilgili anında geri bildirim verilir.
5. Bireysel hıza göre ilerleme ilkesi: Öğrencinin, kendi ilgi ve yeteneğine göre, öğrenme hızını
ayarlayabilmesidir. Bu yolla bireysel farklılıklar dikkate alınarak öğretim bireyselleştirilir.
Tam Öğrenme (Bloom)
Davranışçı ve bilişseldir. Sistem yaklaşımına dayalı bir modeldir.
• Temel varsayımı; ek zaman ve öğrenme olanakları sağlandığında, herkes her şeyi öğrenebilir.
Öğrenemeyen öğrenci yoktur, öğretemeyen öğretmen vardır. Bloom’ a göre öğrencilerin başarılı
olmaları yeteneklerine değil, öğretim niteliğine bağlıdır.
• Öğretimde üniteler kullanılır. Eğer bir ünitenin öğrenilmesi bir sonrakini etkiliyorsa, üniteler belirli bir
sıraya göre öğretilmelidir (doğrusallık ve aşamalılık).
• Öğretmen merkezlidir.
• İyi seviyede öğrenen öğrenciler sürekli olarak geriden gelen öğrencileri bekler. Bu da sistemi ve
uygulamayı yavaşlatır.
Tam öğrenme modelinin ana değişkenleri nelerdir?
1. Öğrenci Nitelikleri: Öğrenme sürecini tamamlamak için gerekli olan tüm bilgi, beceri ve
yeteneklerdir.
2. Öğretim Hizmetinin Niteliği: İpucu, pekiştirme, katılım,dönüt ve düzeltme etkinlikleridir.
3. Öğrenme Ürünleri: Öğrencinin öğrenme hızı, duyusal özellikleri ve becerileridir.
Okulda Öğrenme (Carroll)
Her öğrenci aynı düzeyde öğrenebilir. Ancak öğrenciler hızlı ya da yavaş öğrenebilir. Caroll, öğrenmede önemli
olan belirleyici değişkenin zaman olduğuna vurgu yapmıştır. Davranışçı ve bilişseldir. Sistem yaklaşımına
dayalı bir modeldir.
Carroll’un okulda öğrenme modelinin temel dayanağı nedir?
Carroll’un “okulda öğrenme modelinin 3 temel dayanağı bulunmaktadır.
1. İyi öğrenen ve öğrenemeyen öğrenciler vardır.
2. Hızlı öğrenen ve hızlı öğrenemeyen öğrenciler vardır.
3. Uygun öğrenme koşullarında, öğrenme gücü, öğrenme hızı ve öğrenmeye isteklilik bakımından öğrencilerin
büyük bir çoğunluğu birbirine benzemektedir.
Okulda öğrenme modelinin öğeleri nelerdir?
Okulda öğrenme modelinin 5 öğesi vardır:
Öğrenci ile ilgili öğeler:
Yetenek: Öğrencinin bir konuyu öğrenmek için ihtiyaç duyduğu süredir.
Öğretimden yararlanma yeteneği: Öğrencinin bir konuyu anlayabilmesi için gerekli olan hazır bulunuşluğa
sahip olma düzeyidir.
Sebat (Sabır): Öğrenicinin gönüllü (istekli) olarak öğrenmeye harcadığı zamandır.
Öğretmenle ilgili öğeler:
Fırsat: Öğrenmeye verilen zaman ile sunulan olanaklardır.
Öğretimin niteliği: Yeteneğe bağlı olarak sürenin dışında ek zaman kullanmadan öğretmedir.
Yapılandırmacılık
Öğrenmeyi deneyime bağlı anlam oluşturma süreci olarak ele almaktadır. Öğrencilerin belli bir konuda bir anlayış oluşturmaları için kendi deneyimlerini kullandıkları bir öğrenme
yaklaşımıdır. Yapılandırmacılık, bireyin nasıl anladığını ve öğrendiğini açıklayan bilginin doğasına ilişkin bir anlayıştır. Temel hareket noktası pragmatizmdir (Bir bilginin doğruluğu
yararlı olduğu kadardır). Aktif öğrenme ve İşbirlikli öğrenme özelliklerini de içerir.
Yapılandırmacılık felsefesi nedir? Kuramcıları kimlerdir?
• Yeniden kurmacılık ve ilerlemecilik eğitim felsefesi akımlarına dayanır.
• Öğrenci merkezli eğitim uygulamalarının genel adı yapılandırmacılıktır.
• Dewey, Piaget, Glaserfeld, Vygotsky, Gestalt ve Bruner önemli isimleridir.
Yapılandırmacılık öğrenme modelinde öğretim süreci nasıldır?
• Programlar tümdengelim (temel kavramlar ve anlaşılması)
• İçerik öğrenci sorunlarına göre oluşur (yaşantı tasarımı)
• Birincil kaynaklardan bilgi toplama
• Açık uçlu sorular yardımıyla düşünme becerilerini geliştirir.
• Sarmallık, Öğrenme halkası, 3E – 5E – 7E uygulamaları
Yapılandırmacılık öğrenme modelinin bilgiye ve öğrenmeye yaklaşımı nedir?
• Bilgi kesin değil, süreksiz ve değişkendir. Bu nedenle ezberlenmemelidir.
• Öğrenme gerçek yaşam problemleri ile sağlanmalıdır.
• Öğrenme bir etkileşim sürecidir.
• Öğrenme parmak izi kadar özeldir.
• Öğrenme mekandan bağımsızdır. (her yerde, otantik)
• Bilgi ve öğrenme çok boyutludur: Öğrenci kendi önbilgileri üzerine (Piaget) öğretmeninden öğrendiği
temel kavramları, akranlarından öğrendiklerini (Vygotsky), çevresinden aldıklarını ve deneyimleriyle
elde ettiklerini (Glaserfeld) birleştirerek ve üzerine yenilerini ekleyerek (Bruner)kendi bilgisini oluşturur.
• Herkesin bildiği doğrudur.
• Bilginin hazır verilmesine, aktarılmasına, öğretilmesine karşıdır.
Yapılandırmacılık öğrenme modelinde öğrencinin rolleri nelerdir?
• Ezberlemez, bilgiye ulaşma yollarını öğrenir ve düşünür.
• Rekabet etmez, işbirliği yapar.
• Sahiplenmez, paylaşır ve tartışır.
• Beklemez, sürece katılır, sorgular ve sonuca ulaşır.
• Öğrenci bilgiyi kendisi oluşturur yani bilgileri zihninde yapılandırır.
Yapılandırmacılık öğrenme modelinde öğretmenin rolleri nelerdir?
• Öğretmen çevre ve ortam hazırlar, öğrenmeyi kolaylaştırır, yönlendirir.
• Öğrenci özelliğini ve girişimciliğini ve öğrencilerin dersi yönlendirmelerini kabul eder, izin verir.
• Temel kavramların anlaşılmasını sağlar.
• Öğrencilerle birlikte öğrenir.
• Öğrencilere soru sorar, onları düşündürür, onlara düşünme süresi verir
• Sınıf içi etkinlikler ile öğrencilere zengin öğrenme yaşantıları sağlar.
• Çocuğu bilgiyle buluşturan arabulucudur.
Yapılandırmacılık öğrenme modelinde düşünme becerileri nelerdir?
• Iraksak düşünme, yansıtıcı düşünme, yaratıcı ve eleştirel düşünme
Yapılandırmacılık öğrenme modelinde değerlendirme nasıldır?
• Değerlendirme öğretimle iç içedir. (süreç değerlendirmesi)
• Değerlendirme zordur. (çünkü herkesin bildiği doğru)
• Tümel (çok boyutlu – 360°) değerlendirme – portfolyo (çünkü bilgi çok boyutlu) Yapılandırmacı öğrenme aşamaları nelerdir?
1. Önceki bilgiler harekete geçirilir: Öğrencilerin yeni yapılandıracakları bilgiler ile ilgili hazır bulunuşluk düzeyi sağlanır. Bu amaçla ön koşul bilgiler tamamlanır ve güdülenme sağlanır. Bunun için konu ile ilgili ön bilgiler soru-cevap tekniği ile yönlendirilir.
2. Yeni bilgininin kazanılması: Bilginin ezberlenmesi yerine anlama ve oluşturma hedeflenmelidir. Öğrencilerin “bütünü”, onun “ilgili parçalarını” ve parçalardan “tekrar bütünü görmesi” gerekir. Bilgi yüzeysel ve genişliğine değil, “derinliğine” öğrenilmelidir.
3. Bilginin anlaşılması: Piaget’e göre, öğrenci bilgi ile karşı karşıya kaldığında, onun için anlama ve kavrama süreci başlamış olur. Bu süreçte iki yol kullanılır.
• Özümleme: Eğer yeni bilgi, daha önce edinilen bilgilerle çelişmiyorsa ve var olan zihinsel yapıya (şemaya) uyuyor ise olduğu gibi öğrenilir.
• Uyma (Uyum kurma - düzenleme): Eğer yeni bilgi daha önceki bilişsel yapıya (şemaya) uymuyor ise,
zihinde yeni düzenlemeler yapılır, (şemanın niteliği değiştirilir ya da yeni bir şema oluşturulur.) Böylece denge (öğrenme) oluşur.
4. Bilgiyi uygulama: Öğrenilen bilgi işlevsel hale getirilmelidir. Bilgi yalnızca öğrenildiği sınıf ve ortamda kalmamalı (durağan bilgi olmamalı) benzer problem durumlarında uygulanabilir, aktarılabilir (transfer bilgi) olmalıdır.
5. Bilginin farkında olma: Öğrenci bilgisini hangi durumda kullanabileceğini anlamalıdır. Bu nedenle bilgi farklı durumlarda kullanılarak farkında olmayı sağlayan drama, proje çalışması, örnek olay
incelemesi gibi zenginleştirilmiş öğretme-öğrenme etkinlikleri gerçekleştirilmelidir.
3E – 5E – 7E Uygulamaları
Yapılandırmacı yaklaşım uygulamalarında 3E – 5E – 7E ne demektir?
Yapılandırmacılığın içerisinde kullanılan öğretim modellerindendir. Temelinde, Piaget’in
öğrenmeyi denge, dengesizlik, yeniden denge şeklinde açıklaması üzerine kurulmuştur.
Denge: 3E modelinde İnceleme
5E ve 7E modelinde girme ve keşfetme basamaklarını kapsar.
Dengesizlik: 3E modelinde kavram tanımı
5E ve 7E modelinde açıklama/anlamlandırma basamağını kapsar.
Yeniden Dengeleme: 3E modelinde kavramın uygulanması
5E modelinde derinleştirme ve değerlendirme 7E modelinde ise derinleştirme, ilişkilendirme, fikir
alışverişi ve değerlendirme basamaklarını kapsar.
5E Modeli
Denge
1.Girme: Ön öğrenmelerin değerlendirilmesi, merak uyandırılması, hazır bulunuşluğun ortaya çıkartılması gibi etkinlikleri kapsamaktadır. Öğretmen kavramları, ilkeleri kesinlikle hazır olarak vermez. Sorduğu sorularla öğrencilere hatırlatmaya çalışır. Ön bilgilere erişim sağlanır, merak uyandırılır, öğrencilere ”neden” sorusu sordurulur, öğrenciler motive edilir ve öğrencilerin ilgisi çekilir.
2.Keşfetme: Öğrenci bir problem durumuyla karşılaştırılır ve bu problemi çözmesi beklenir. Öğrencilerle laboratuvar etkinlikleri yapılır ve birlikte çalışılır, öğrenciler kendi kararlarını kendileri verir ve bir problem durumunda soru ve fikir
üretir.
Dengesizlik
3.Açıklama/Anlamlandırma: Öğrenci problemin nasıl çözüldüğünü, problemi nasıl formüle ettiğini, çözüm yollarının neler olduğunu ve nasıl transfer ettiğini ortaya koyar. Öğretmen süreçte ipuçları verir. Öğrencilere ulaştıkları yargıları hakkında sorular sorulur, sınıfta tartışma yürütülür, daha fazla soru üretilir ve yeni tanımlar araştırılır. Yeniden Dengeleme
4.Derinleştirme: Öğrenci yeni bir problem durumuyla karşılaştırılır. Bu problem çözülürken kavramlara ilişkin alt kavramlara dair yeni formüller elde eder. Bu bölümde, öğrencilerin kavramsal anlama yetenekleri geliştirilir, öğrencilerin yeni deneyimlerle daha derinlemesine ve geniş anlama yeteneği geliştirilir.
5.Değerlendirme: Öğrenci ve öğretmen birlikte gerçekleştirir. Süreç yönelimli bir değerlendirme vardır.
Değerlendirme bölümünde, öz değerlendirme, öğretmen gözlemi, performans değerlendirme, portfolyo ve rubrik yer
almaktadır.
7E Modeli
I. Girme: Öğretmenin öğrencileri öğrenmeye odaklayarak öğrencilerin derse aktif olarak katılımını sağladığı ve öğrencilerin konuya olan ilgi ve meraklarının artırıldığı aşamadır. Öğrencinin ön bilgileri ve ne düşündükleri ortaya çıkartılır. Öğrenciler yeni anlatılacak konuyla ilgili düşünmeye sevk edilir.
II. Keşfetme: Öğrenciler ön bilgilerinden yola çıkarak yeni konu hakkında araştırma ve gözlem yapar. Düşünüp hipotez üretir. Öğrencilerin yeni karşılaştıkları olayı keşfetmek ve gözden geçirmek için sorgulama yöntemi kullanılmaktadır.
III. Açıklama/Anlamlandırma: Öğrenciler farklı bilgi kaynakları kullanarak öğretmen rehberliğinde seçilen kavramların açıklamalarını ve tanımlarını grup tartışmaları ile yapmaya çalışırlar. Öğretmen sorduğu sorularla onlardan daha derin açıklamalar yapmalarını ister.
IV. Derinleştirme: Öğrencilerin ön bilgileri ve keşfettikleriyle öğretmenin açıklamalarını sentezleyip yeni bilgiyi farklı bir
durumda kullanarak hayata geçirmesi sağlanır. Öğrencilerin daha önceki etkinliklerde edindikleri kavram ve becerileri yeni durumlara uygulamaları için cesaretlendirildiği aşamadır.
V. İlişkilendirme: Öğrenci edindiği bilgiyi farklı disiplinlerle ve gerçek hayatla ilişkilendirip sağlamlaştırır. Öğrencilerin mevcut kavramları, günlük hayattan örnekler kullanarak daha ileri düzeydeki olaylarla ve diğer alanlardaki kavramlarla ilişkilendirebilmeleri için rehberlik edilen aşamadır.
VI. Fikir Alış Verişi: Öğrenciler birbirleriyle bilgilerini paylaşarak öğrenmenin kapsamını genişletir. Uygulanan etkinliklerin her anında grup arkadaşları ile etkileşim içinde olan öğrencilerin, diğer gruplar ile yeni gruplar oluşturarak fikir alış-verişinde bulundukları bir aşamadır.
VII. Değerlendirme: Bu aşamada öğretmen yeni kavram ve becerileri uygulayan öğrencileri inceleyerek bilgi ve becerilerini
ölçer ve davranış değişikliklerinin sebeplerini açıklamaya çalışır.
Öğretmen öğrencileri grup çalışmalarına teşvik eder ve değerlendirmeyi gerçekleştirebilmek için
“Neden bu şekilde düşündün?”, “Bunun için delilin nedir?”, “Bu konu hakkında ne biliyorsun?” ve “Bu olayı nasıl açıklarsın?”
gibi sorular sorar. Öğrenciler ise delillerini ve açıklamalarını kullanarak bu sorulara cevap vermeye çalışır.
Aktif Öğrenme
Öğrencinin kendi öğrenmesinin yönetim ve sorumluluğunu üzerine aldığı, zihinsel yeteneklerini kullanmaya zorlandığı bir öğrenme biçimi olarak tanımlanabilir. Öğrencilerin öğrenme sürecine yaparak-yaşayarak (etkin) katılımını gerektirir. Öğrenciler merak duyarak ve kuşkuyla birlikte bilgiyi öğrenmelidir. Bu nedenle eğitim bilgilendirme değil, bilgiyi üretme ve kullanma odaklı olmalıdır. Aktif öğrenme bireyin ilgi, ihtiyaç ve yeteneklerini dikkate alan, bireye çoklu öğrenme ve değerlendirme fırsatları sunan bir yaklaşımdır. Yapılandırmacılığa dayanır.
Aktif öğrenme modelinde öğrencinin rolü nedir?
• Öğrenme sürecinin pek çok aşaması öğrenen tarafından düzenlenir.
• Öğrenen kendi planlamasını yapar.
• Öğrenci kendi amaçlarını ve hoşlandığı etkinlikleri tespit eder.
• Öğrenci kendi öğrenmesini değerlendirir.
• Öğrenen kendi öğrenmesinden sorumludur. Bunlar özdenetim gerektirir.
• En önemli faydası sınıf yönetimini kolaylaştırması ve istenmeyen davranışların önüne geçmesidir. Öğrenme-öğretme modellerinden olan aktif öğrenme modelinde öğretmenin rolü nedir?
Aktif öğrenme, öğrencilerin öğretmenden daha çok arkadaşlarından öğrendikleri duyuşsal yönü daha etkili olan uygulamalar içerir. Aktif öğrenmede öğretmen, arkadaşlık rolü ve yatay iletişimi geliştirir. Bilgi aktarıcı değil, ilgi uyandırıcı, güdüleyici ve yönlendiricidir. Etkili sınıf yönetimi ve öğretimsel liderlikte bulunur.
Aktif öğrenmenin 5 temel niteliği nedir?
Güven, enerji, özdenetim, gruba ait olma ve farkında olmadır.
İşbirliğine Dayalı Öğrenme
Öğrencilerin küçük gruplar oluşturarak, bir görevi yerine getirmek, bir konuyu öğrenmek, bir konuya çözüm getirmek ya da bir problemi çözmek için ortak bir amaç doğrultusunda birlikte çalışmaları yoluyla gerçekleşen bir öğrenme yaklaşımıdır. J. Dewey, Vygotsky, Slovin, Bandura, Piaget gibi kuramcılar işbirlikli öğrenme savunucularıdır.
İşbirlikli öğrenme modelinin temel özellikleri nelerdir?
1- Grup ödülü: Etkinlik sonunda grubun ödüllendirilmesidir.
2- Olumlu bağımlılık: Bireyin, grubun başarısını kendi başarısı, kendi başarını da grubun başarısı olarak algılayabilmesidir. (Ortak amaç, ortak rol, ortak kaynak ve ortak ödül)
3- Yüz yüze etkileşim: Öğrencilerin başarı için birbirlerinin çalışmalarını kolaylaştırması, birbirlerini güdülemeleri, birbirlerine yardım etmeleridir.
4- Bireysel sorumluluk ve değerlendirilebilirlik: Her bireyin yeteneği ölçüsünde gruba en iyi şekilde katkı sağlamasıdır.
5- Sosyal beceriler: Öğrencilerin birbirlerini tanımaları ve birbirlerine güvenmeleri, iletişime geçebilmeleri, birbirlerini kabul etmeleri ve savunmaları, aralarındaki problemleri yapıcı bir şekilde çözebilmeleridir.
6- Grup süreçlerinin değerlendirilmesi: Grup üyelerinin kendilerini sürekli kontrol etmelerini sağlayacak olanağın verilmesidir.
7- Başarı için eşit fırsat: Herkese gruba yeteneği ölçüsünde katkı sağlayabileceği ölçüde görevler verilmesidir.
İşbirlikli öğrenme türleri nelerdir?
Öğrenci Takımları-Başarı Grupları Tekniği: Öğrenciler bireysel olarak sınava girerler. Öğrencilerin bireysel puanları önceden aldıkları puanlarla karşılaştırılarak önceki puanı aşanlar ödüllendirilir. Bireysel puanlar toplanarak grup puanı elde edilir. Daha önce belirlenen puanlara ulaşıldığında ise gruplar ödülü kazanır.
Takım-Oyun –Turnuva Tekniği: Öğrencilerin karma gruplar oluşturarak birbirleri ile yarıştıkları bir tekniktir. Takımların ilk görevi turnuvada üyelerin en iyi bir şekilde görev yapması için kendi üyelerini hazırlamaktır. Haftada bir kez yapılan turnuvalarda öğrendiklerini göstermek için yarışırlar. Her bir öğrencinin turnuva masasında kazandığı puanlar, toplam grup puanına ilave edilir.
Ayrılıp – Birleşme – Jigsaw Tekniği: Öğrencilerin grup olarak konunun bütünü üzerinde çalışmaları sağlanır. Ayrıca her öğrenciye uzmanlaşacağı bir alt bölüm (konu) verilir. Aynı alt konuları alan öğrenciler, konularını tartışmak/paylaşmak üzere
uzman gruplarında bir araya gelirler. Tartışma/paylaşmanın bitiminde öğrendiklerini arkadaşlarına öğretmek için asıl gruplarına dönerler. Sınav yapılır, grup puanı hesaplanır.
Takım Destekli Bireyselleştirme Tekniği: Takım üyeleri farklı ünitelere çalışır. Her öğrenci diğer öğrencinin cevabını yanıt anahtarı olarak kullanır. Final testi hiçbir şekilde yardımlaşmadan yapılır. Testlerle öğrencilerin bireysel yetenekleri ölçülür ve geliştirilmeye çalışılır.
Akran Öğretimi Tekniği: Daha iyi bilen öğrenci az bilen öğrenciyi çalıştırır. Takım Etkinliği Tekniği: Materyal verilir ve herkes bireysel çalışır. Test yapılır ve bireysel yanıtlanır. Sonra grup üyeleri cevapları tartışır. Öğretmen yanıtları verir ve grup tekrar tartışır. İkili Denetim Tekniği: Dörder kişilik gruplarda önce öğrenciler ikişerli birbirlerini denetleyerek çalışma yapraklarındaki soruları yanıtlarlar. Sonra ikişerli alt gruplarla ikili gruplar yanıtları karşılaştırır. Karşılıklı Sorgulama Tekniği: Öğretmen konuyu sunduktan sonra öğrencilere soruların nasıl sorulması gerektiği konusunda bilgi verir. Birbirlerine konuyla ilgili soru sorarlar ve yanıtlarını verirler.
Dedikodu Tekniği: İkişerli gruplar oluşturulur, tartışılır. İkişerli gruplar bütün sınıftaki kişilerle eşleşene kadar devam ettirilir
Proje Tabanlı Öğrenme
Öğrencilerin grup olarak ya da bireysel olarak gerçek yaşam konularına ve uygulamalarına ilişkin olarak disiplinler arası (bilimsel alanlar-konular-etkinlikler) bağlantı kurularak bir problem ya da senaryo üzerinde yerine getirdiği bir tür problem çözme etkinliğidir. Öğrencilerin yaşamda karşılaştıkları problemleri çözmeleri hedeflenir. Yapılandırmacılığa dayalı, öğrenci merkezli ve ürün ortaya koyarak probleme çözüm geliştirir. Savunucuları Bruner ve John Dewey’dir.
Proje tabanlı öğrenme yaklaşımının aşamaları nelerdir?
Proje Tabanlı Öğrenme Yaklaşımı’nın aşamaları altı basamaktır.
1. Aşama: Konuyu ve alt konuları belirleme, grupları kendi içinde organize etme.
2. Aşama: Grupların proje planlarını oluşturması
3. Aşama: Projeyi uygulama
4. Aşama: Sunuyu Planlama
5. Aşama: Sunu yapma
6. Aşama: Değerlendirme
Çoklu Zeka Kuramı
Gardner’ın oluşturduğu bir kuramdır. Gardner’a göre zeka, bir ya da daha fazla kültürde değeri olan bir ürüne şekil
verme yeteneğidir.
Çoklu Zeka Kuramı modeline göre kaç tane zeka alanı vardır?
Sekiz zeka alanı vardır:
I. Sözel (Dilbilimsel ) Zeka Alanı: Sözlü ve yazılı dili etkili kullanma becerisi vardır. Bu yüzden ikna kabiliyetleri gelişmiştir. Kelime hazneleri geniştir. Okuma, yazma ve dinleme yoluyla öğrenirler. Sunuş yoluyla öğretim ve düz anlatım kullanılabilir.
II. Matematiksel (Mantıksal) Zeka: Gruplayarak, sınıflayarak ve soyutlayarak öğrenirler. Akıl yürütme ilkelerini etkin kullanırlar, muhakeme becerileri üst düzeydedir. Neden sonuç ilişkisini ararlar, sorgulayıcıdırlar. Araştırma inceleme, problem çözme, proje tabanlı öğrenmeler uygundur.
III. Görsel (Uzamsal) Zeka: Hayal güçleri kuvvetlidir. Nesneler arası ilişkileri çabuk görürler. Görsel metaforları (benzetmeler) kullanırlar.
IV. Müzikal (Ritmik) Zeka: Ritim ve melodilerle öğrenirler. Ses ahengi gibi simetri arayışı vardır.
V. Bedensel (Kinestatik) Zeka: Psikomotor becerilerin ortaya konmasında başarılı tiplerdir. Duygu ve düşüncelerin aktarımında bedenlerini etkin bir biçimde kullanırlar. Söylenenlerden çok yapılanlar hatırlanır.
VI. Bireysel (Öze Dönük) Zeka: Bireyin kendisini anlama, duygu ve düşüncelerini yönlendirme gücünü ortaya koyar.
Yalnız kalmaktan, bireysel çalışmalardan, özgün projelerden zevk alırlar. Kendileri hakkında eleştirel düşünebilirler, özgüvenleri yüksektir. İzlerken öğrenme baskındır. Kendilerini çok iyi tanıdığı için insanları da çok iyi tanırlar.
VII. Sosyal (Kişiler arası) Zeka: İnsan ilişkilerinde, kendini ifade etmede ve empatide başarılıdırlar. Yüksek iletişim
becerileri vardır, yakın ve samimi ilişkiler kurarlar. İşbirliğiyle öğrenirler.
VIII. Doğa (Varoluşçu) Zekası: Tabiata karşı bakışın belirlendiği zeka alanıdır. Çevreye karşı hassastırlar.
Yaşam Boyu Öğrenme
Yaşam boyu eğitim, mevcut sistemi yeniden yapılandırmayı ve formal eğitim sisteminin dışında eğitimle ilgili tüm potansiyeli geliştirmeyi amaçlayan genel bir düzenlemedir. Yaşam boyu öğrenme örgün, yaygın her türlü eğitim faaliyetini kapsayan, çocukluktan emekliliğe kadar sürekli öğrenmeyi ifade eden bir kavramdır. Yaşam boyu öğrenmede birey neyi öğrenmesi gerektiğine kendisi karar verir, öğrenme sürecini kendisi yönlendirir, yaygın ve örgün öğrenme olanaklarından kendi tercihi ile yararlanır.
Yaşam boyu öğrenme modelinin ilkeleri nelerdir?
7 tane ilkesi vardır:
Süreklilik, Değişim, Kendi kendine öğrenme, Araştırmacılık, Özdeğerlendirme, Sınıf dışında öğrenme,
Eğitimi yönetme.
Kaynaştırma Eğitimi
Kaynaştırma yoluyla eğitim; özel eğitime ihtiyacı olan bireylerin eğitimlerini, destek eğitim hizmetleri de sağlanarak
yetersizliği olmayan akranları ile birlikte resmî ve özel; okul öncesi, ilköğretim, orta öğretim ve yaygın eğitim
kurumlarında sürdürmeleri esasına dayanan özel eğitim uygulamalarıdır.
Kaynaştırma eğitim modelinin amacı nedir?
Kaynaştırma eğitim modelinde amaç çocuğu normal hale getirmek değil, onun ilgi ve yeteneklerini en iyi şekilde
kullanmasını sağlamak ve toplum içinde yaşayabilmesini kolaylaştırmaktır.
Kaynaştırma eğitim modeli uygulamaları nelerdir?
3 tür uygulaması vardır.
I. Tam Zamanlı Kaynaştırma: Özel eğitime ihtiyacı olan öğrencinin kaydı normal sınıftadır; öğrenci tam gün boyunca normal sınıfta eğitim almaktadır.
II. Yarı Zamanlı Kaynaştırma: Özel eğitime ihtiyacı olan öğrencinin kaydı özel sınıftadır; özel eğitim sınıfı öğrencisi başarılı olabileceği derslerde kaynaştırma sınıfında eğitim almaktadır.
III. Tersine Kaynaştırma: Yetersizlikleri olmayan bireyler istekleri doğrultusunda özellikle okul öncesi eğitimde, çevrelerindeki kaynaştırma uygulaması yapan özel eğitim okullarında açılacak sınıflara kayıt yaptırabilirler.
Kaynaştırma eğitim modelinde öğrenci başarıları nasıl değerlendirilir?
Öğrencilerin başarıları, devam ettikleri okulun sınıf geçme ve sınavlarla ilgili hükümlerine göre değerlendirilir. Ancak, değerlendirmelerde öğrencilerin BEP’leri dikkate alınır. Yazma güçlüğü olan öğrenciler ve özel öğrenme güçlüğü olan öğrencilerin değerlendirilmesi sözlü, sözlü ifadede güçlük yaşayan öğrencilerin değerlendirilmesi ise yazılı olarak yapılır. Yazılı ve sözlü ifade etme becerilerinde yetersizliği olan bireyler ise davranışlarının gözlemlenmesi yoluyla değerlendirilir.
DÜŞÜNME BECERİLERİ
1-) Yaratıcı Düşünme
2-) Eleştirel Düşünme
3-) Yansıtıcı Düşünme
4-) Lateral(Yanal) Düşünme – Iraksak Düşünme
5-) Analitik(Analiz Edici) Düşünme
6-) Metabilişsel Düşünme(Üst Bilişsel Düşünme)
7-) Özenli Düşünme(Empatik, Güzel Düşünme)
8-) Yakınsak Düşünme
9-) Bilimsel Düşünme
10-) Soyutlama
11-) Güdümlü Düşünme
DÜŞÜNME BECERİLERİ
1-) Yaratıcı Düşünme
1.Farklı düşün, özgün ol. 2.Başkası gibi olma, orjinal ol. 3.Cesur ol, düşünülmeyeni düşün.
Anahtar Kelimeler : “Farklı”, “Özgün”, “Orjinal”, “Cesur”
Yaratıcılığı etkileyen faktörler nelerdir?
Algısal Etkenler
Duyu organlarının sınırlılığı;Görme duyusu çalışmayan birinin görsel yaratıcılığı sınırlı olur. Kültürel Etkenler
Toplumsal değerle ters düşme, sosyal yapıya, kültüre uymayan düşüncelere, bilgilere “ön yargıyla yaklaşmayı içerir.” Süperego ya da mahalle baskısı
Duyuşsal Etkenler
Duygularımız.Duygu ve hisler problemin çözümünü olumsuz etkiler.
Karamsar, kötümser, depresyon ve panik olan durumlar yaratıcılığı sınırlandırır.
İşleve Takılma
Nesneyi asıl bilinen işlevinin dışında kullanamamadır. Sobayı sadece ısınma göreviyle kullanmak yaratıcılığı sınırlandırır. Zihinsel Kurulum Problemin çözümü için bilinen yol ve yöntemin dışına çıkamamadır. Benim adım hıdır elimden gelen budur.
2-) Eleştirel Düşünme
Ön yargıdan uzak dur. Her türlü düşünceyi dinle, oku. Fakat kabul etmeden önce şüpheyle yaklaş. Argüman iste ya da topla. Kanıta dayalı karar alma.
3-) Yansıtıcı Düşünme
Düşün ve plan yap. Planı uygula.(Hayata geçir, aktar) Yaptıklarını değerlendir. Değerlendirmeden ders çıkar. Sorumluluğu üstlen. Öz eleştiri yap. Anahtar Kelimeler: “Uygula”, “Yansıt”, “Ders Çıkar”, “Sorumluluk” Micro öğretimin temel amaçlarından birisi yansıtıcı öğretmen yetiştirmektir.
4-) Lateral(Yanal) Düşünme – Iraksak Düşünme
Tek yönlü(yakınsak) düşünmekten uzaklaş. Konuyu objektif, olumlu, olumsuz, duygusal, yaratıcı, değerlendirici açılardan düşün.
Altı Şapka Düşünme!!!
5-) Analitik(Analiz Edici) Düşünme
Bütün – Parça (Tümdengelim)
6-) Metabilişsel Düşünme(Üst Bilişsel Düşünme)
Eksik ve güçlü yönlerini bil. Kendini iyi tanı, tanıt. Öz Saygın, Öz Kapasiten, Öz Denetimin, Öz Güvenin, Öz Bilincin, Öz Yeterliliğin, Öz Düzenleme Kapasiten, Öz Değerlendirmen yüksek olsun.
Uyarı 1
Metabiliş yansıtıcı düşünmenin üst versiyonudur. Soruda metabiliş yoksa yansıtıcı düşünmeyiyapıştıracaksın.
Uyarı 2
Çoklu zekada içsel zekaya, öğrenme stratejilerinde yürütücü biliş stratejisine uygundur.
7-) Özenli Düşünme(Empatik, Güzel Düşünme)
İnce fikirli ol, zarif düşün. Karşındakinin duygularını anla ve önemse.
8-) Yakınsak Düşünme
Tek yönlü düşünmek.Tek doğrudan yola çıkıyor. Yaratıcı bir hayal gücüne gerek yoktur.
9-) Bilimsel Düşünme
Akılcı hipotezler üret ve bunları ıspatla.
10-) Soyutlama
Ana fikri düşünme. Kıssanın içindeki hisseyi bul.
11-) Güdümlü Düşünce
Bu kötü bir düşüncedir Otoritenin düşündüğü gibi düşünüp onun ardından yol almak. Çağdaş düşünme biçimlerinde terstir.
Öğrencilere bölme işlemini öğrenebilmeleri için ihtiyaç duydukları sürenin verildiği bir öğretme öğrenme ortamında öğrencilerden bazıları, bölme işlemi için bir ön koşul öğrenme olan çarpma işlemini bilmediği için bölme işlemini de öğrenememiştir.
Öğrencilerin çarpma işlemini bilmediği için bölme öğrenememesi Carroll’ın Okulda Öğrenme Modeli’nin hangi ögesiyle ilgilidir?
A) Sebat
B) Fırsat
C) Yetenek
D) Öğretimin niteliği
E) Öğretimden yararlanma yeteneği
“Öğretmen, yeni anlatacağı konu veya kazandıracağı davranışı öğretmeye başlamadan önce, önşart
olan öğrenmeleri önceden gerçekleştirmelidir. Öğrencinin bilişsel ve duyuşsal giriş özelliklerini (bilgi ve
davranışlarını), yeni konuyu öğrenmeye temel oluşturabilmesi gerekir.” B. Bloom tarafından
geliştirilmiş olan bu öğretim stratejisi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Keşfetme (buluş) yoluyla öğretim
B) Araştırma yoluyla öğretim
C) Tam öğrenme
D) İnceleme yoluyla öğretim
E) Programlı öğretim
Nurettin Topçu, öğretmenlikle ilgili olarak “Tahammülsüzlüğün, şikâyetin başladığı yerde muallimlik davası biter.
Muallim, daima muvaffakiyetsizliğin, zaaflarının sebebini arayarak kendisini düzeltmeye çalışmalıdır. Gandi,
talebelerinde hata görürse bunun sebebinin kendi nefsindeki kifayetsizlik olduğunu kabul ederek oruç tutardı.”
İfadesini kullanmıştır.
Bu paragrafa göre bir öğretmenin öncelikle aşağıdaki düşünme becerilerinden hangisine sahip olması beklenir?
A) Yansıtıcı B) Yaratıcı C) Analitik D) Yakınsak E) Iraksak