Öğretmen haberleri ve gelişmelerden hemen haberdar olmak için Telegram kanalımıza katılın!
Mikrosistem kapsamında akran zorbalığına sebep olabilecek etmenler aşağıdaki gibi
sıralanabilir :
❖ • İlgi, sevgi ve sıcaklıktan yoksun bir aile ortamı
❖ • Cezalandırıcı, tartışmacı, düşmanca ve kötüleyici ebeveyn tavırları
❖ • Fiziksel ve duygusal istismar uygulayan ebeveynler
❖ • Okul bahçesi ve oyun alanlarının yetersiz olması
❖ • Öğretmenlerin ve yöneticilerin zorbalık davranışlarını görmezden gelmesi
❖ • Okul yönetimi tarafından fiziksel cezanın uygulanması
❖ • Öğrencilerin okul atmosferi hakkındaki negatif düşünceleri
❖ • Okuldaki akranların saldırgan davranışlar sergilemesi
❖ • Okul mevcudunun fazla olması
❖ • Olumsuz davranışlar gösteren akran gruplarına dâhil olması
Mezosistem kapsamında;
❖ • Okul ve aile arasındaki iletişimin yetersiz veya eksik olması
❖ • Ailenin onaylamadığı arkadaş grupları
Ekzosistem kapsamında;
❖ • İş yerinde yüksek stres ve anlaşmazlık yaşayan babaların evde çocuklarına karşı daha
otoriter bir tutum sergilemeleri
❖ • Millî Eğitim Müdürlüğünün eğitim politikaları ve okul yönetiminin akran zorbalığı konusundaki tutumu (rehberlik hizmetinin olup olmaması, okulda meydana gelen saldırgan
davranışlara karşı alınan önlemler, disiplin cezaları) öğretmenleri etkileyecek, öğretmen davranışları da dolaylı olarak öğrencileri etkileyecektir.
❖ • Akranlarının ailelerinin ebeveynlik stilleri
Makrosistem kapsamında;
❖ • Şiddetin toplumda kabul görmesi
❖ • Televizyondaki şiddet içerikli programlar
❖ • Mahallenin sosyo-ekonomik düzeyi Bu maddelerin hepsinin açıklanması mümkündür.
Değirmenci ve Demircioğlu ’na göre ekolojik sistem yaklaşımı öğrenci devamsızlıklarına ilişkin arka planda yatan nedenleri fark edebilmek ve çözüme ulaştırmak için de sistemli bir bakış açısı sunabilir.
❖ Ekolojik sistem kuramına göre çocuğun içinde bulunduğu en yakın çevresi mikro sistemi oluşturmaktadır. Bu sistemde aile, okul, öğretmen başlıca unsurlardır.
❖ Bronfenbrenner’ın ekolojik sistem yaklaşımı ile devamsızlık ele alındığında mikro sistemde yer alan çocuk ve aileye ilişkin etmenler ilk olarak ilgilenilmesi gereken durumlardır.
❖ Sistemin odak noktasında yer alan çocuk temelli devamsızlık yaratan durumlar; kronik hastalıklar, özel gereksinimlilik gibi süreğenlik gösteren durumlar yanında kısa süreli devamsızlığa sebep olabilecek akut hastalıklar başlıca nedenler arasında sıralanmaktadır.
❖ Egzosistem çocuğun doğrudan etki edemediği ancak gelişimi üzerinde etkileri olan unsurların toplandığı bir sistemdir.
❖ Anne babanın işsiz ya da düşük gelirli olması gibi dezavantajlı durumlar çocuğu doğrudan olmasa da etkileyen unsurlardan bazılarıdır.
❖ Bu sistemde çocuğun gelişimini olumsuz olarak etkileyen ve okula devamı engelleyen başlıca nedenler arasında ulaşımdaki güçlükler, zorlu ekonomik şartlar, güvenlik sorunları ve
yoksulluk gelmektedir.
❖ Egzosistemde yer alan unsurların etkilerinin en aza indirgenmesi için yetki ve bütçe bakımından, okuldan daha büyük kurumların sürekli ve güvenilir olarak bu probleme eğilmesi gereklidir.
❖ Son ve en geniş sistem olan makrosistem ise kültürel ve ideolojik çerçeveyi oluşturur.
❖ Makrosistemde ülkede olan her şeyin okula devamı nasıl etkilediğine bakılması gerekir.
❖ Çocuğa bakış açısından, politikalara kadar uzanan makrosistemde okula devamsızlık sorununun toplumsal gerekçelerinin iyi idrak edilmesi gerekir.
❖ Toplumsal iş birliği basamağı ise kronik okul devamsızlığını bir toplum sorunu olarak ele almanın yanında çocuğun çevresi tarafından da çözüme ulaştırılması gereken bir olgu olarak görür.
❖ Okullar sivil toplum örgütleri, iş dünyası ve vatandaşlarla iş birliği yapabilir.
❖ Toplumsal katılımı arttırmak için öncelikle devamsız öğrencilerin ihtiyaçlarının ve problemi yaratan durumlarının iyi analiz edilmesi gerekir.
❖ Sonuç olarak, ekolojik yaklaşım çerçevesinde planlanmış ya da geliştirilmiş olan önleyici ve
koruyucu müdahale programlarının çocukların okul devamsızlığını ve terkini ortadan
kaldırma sürecinde önemli bir rol oynadığı söylenebilir