Ölçme ve Ölçüt Değerlendirmede Test Geliştirme Soru Türleri Nelerdir?

TEST GELİŞTİRME VE MADDE / SORU TÜRLERİ Doç. Dr. Güçlü ŞEKERCİOĞLU

Test, eğitimde bireylerin özelliklerini belirlemeye yönelik ölçme araçlarına verilen genel bir kavramdır. Bu terim zaman zaman günlük dilde yalnızca çoktan seçmeli maddelerin bulunduğu ölçme araçları için kullanılsa da test bu belirlemeden çok daha geniş bir anlamda kullanılmaktadır.

 TEST GELİŞTİRME: Önceden belirlenmiş özelliklerin ölçülmesi ile ilgili bir test geliştirilmesi, sistematik işlem basamaklarına uyulmasını gerektirir. Test geliştirmede farklı yaklaşımlar olmakla birlikte burada, alanda yaygın kabul gören işlem basamakları üzerinde durulacaktır. Test geliştirmenin işlem basamakları: a. Amacın belirlenmesi, b. Kapsamın belirlenmesi ve belirtke tablosunun oluşturulması, c. Denemelik maddelerin / soruların yazılması, d. Maddelerin / soruların gözden geçirilmesi (redaksiyon), e. Denemelik test formunun hazırlanması, f. Testin uygulanması, g. Test ve madde istatistiklerinin hesaplanması, h. Seçilen maddelerden oluşan nihai formun oluşturulması.

Pek çok kaynakta test geliştirmenin adımları olarak bunlar olsa da sınıf içi ölçme vedeğerlendirme etkinliklerinde bu basamaklara uygun test geliştirmek pratikte çok olanaklı değildir. Bu durumda öğretmenler açısından sınıf içi ölçme ve değerlendirmelerdeuygulanması daha olanaklı bir test planı önerelim:

1. Sınavın amacının belirlenmesi (puanların hangi amaçlarla kullanılacağı)

2. Sınavda yoklanacak davranışların belirlenmesi

3. Sınavın kapsayacağı konuların listelenmesi

4. Okulun takviminin ve sınav sonuçlarının kullanılacağı zamanın dikkate alındığı bir sınav gününün belirlenmesi

5. Bir ders saatine uygulanabilecek uzunlukta bir sınav süresinin belirlenmesi,

6. Belirtke tablosunun hazırlanmasıSoru/madde türlerininbelirlenmesi [Soru/madde türlerisınavda kullanılacakdavranışlara göre belirlenir. Bir sınavdatek bir soru/madde türükullanılabileceği gibi birden fazla da kullanılabilir (soru/madde çeşitlemesi).]

8. Soru/madde sayısının belirlenmesi

9. Sınav süresinin belirlenmesi

10. Sınavda kullanılacak soruların/maddelerin “ortalama güçlüğünün” ve “güçlük dağılımının” belirlenmesi

11. Soruların/maddelerin yazımında, redaksiyonunda ve teste alınacak soruların/maddelerin seçiminde izlenecek yolun belirlenmesi

12. Cevap anahtarının ve puanlama yönteminin belirlenmesi

13. Ölçme aracını yazma ve çoğaltma yönteminin belirlenmesi

14. Sınavın uygulanma kurallarının belirlenmesi (yönerge yazılması)

15. Sınavın uygulanması

16. Test ve madde istatistiklerinin hesaplanması