2023 EĞİTİM VİZYONU’NUN İKİ YILI GERİDE KALDI

Milli eğitim bakanı Sayın Ziya SELÇUK' un göreve geldiği günlerde 'bize biraz zaman verin çalışalım yoksa aynı hataları tekrarlarız’ dediği ve ekibi ile bir yol haritası olarak önümüze koyduğu 2023 eğitim vizyonu tam iki yıl önce 23 Ekim 2018 tarihinde açıklanmıştı.
Eğitim camiasının merakla beklediği vizyon belgesi, anlık uygulamalardan ziyade süreç içerisinde atılacak adımlardan oluşmaktaydı. Hatta bununla ilgili takvim açıklanmış ve takvimde hangi eğitim-öğretim yılında hangi faaliyetlerin hayata geçirileceği de belirtilmişti. Aradan geçen iki yıldan sonra vizyon belgesinin başlıklarına bakacak olursak;
Öğretmenlerin, Okul Yöneticilerinin Desteklenmesi ve Güçlendirilmesi Sağlanmadı
Vizyon belgesine göre bu tarihe kadar hayata geçmesi öngörülen ve öğretmenlerin yetişmesinden emekliliğine kadar bir çok bölümü içinde barındıracak olan Öğretmenlik Meslek Kanunu hayata geçirilememiş; yine elverişsiz koşullarda görev yapan öğretmen ve okul yöneticileri için teşvik mekanizmasının kurulması hayata geçmemiştir. Bu süre zarfında MEB tarafından Öğretmenlik Meslek Kanunu taslağı oluşturulmuş ancak taslak paydaşlar ile paylaşılmamıştır. Daha fazla zaman kaybedilmeden oluşturulan taslak paydaşlar ile paylaşılmalı ve herkesin uzlaştığı bir Öğretmenlik Meslek Kanunu hayata geçirilmelidir.
2020-2021 eğitim-öğretim yılının ilk döneminde hayata geçmesi düşünülen ‘okul yöneticiliğinin profesyonel bir uzmanlık haline getirilmesi’ ile geçmiş dönemde hayata geçmesi gereken ‘okul yöneticilerinin özlük haklarının geliştirilmesi’ hususu da hayata geçmemiştir.
Okul Öncesi Zorunlu Olmadı
Bilimsel tüm verilere baktığımızda okul öncesi eğitimin ne denli önemli ve etkili olduğunu görebiliyoruz.  Bu amaçla Eğitim Vizyonu’nun içerisinde önemli bir yeri olan ‘5 yaş erken çocukluk döneminin zorunlu olması’ maddesi 2020-2021 eğitim-öğretim döneminin ilk yarısında hayata geçmiş olması gerekirken halen hayata geçmemiştir. PİSA’da başarılı olan ülkelerin hepsinde okul öncesi eğitim okullaşma oranları %100 seviyesindedir. Bizler de bu başarıları yakalamak istiyorsak okul öncesi okullaşma oranımızı artırmamız gerekmektedir.
Mesleki Eğitimde Takvime Uyuluyor
Mesleki eğitim ile ilgili takvimi incelediğimizde verilen takvime uyulduğunu görmekteyiz. ‘Meslek liseleri döner sermaye yapılandırması’ , ‘Meslek liselerinin endüstrinin içine konumlandırılması’ , ‘Meslek liseleri döner sermaye üretim merkezlerinin geliştirilmesi’ ve ‘Mesleki ve Teknik eğitim müfredatında alan derslerinin 9. Sınıftan başlayacak şekilde program oluşturulması’ hayata geçmiştir. Yaşadığımız salgın sürecinde meslek liseleri maskeden solunum cihazına kadar üretim yapmış, halen de gerekli ihtiyaçları üretmeye devam etmektedir. Ülkemiz için meslek liselerimizin önemini biliyor ve bu okullarımızın istenilen seviyeye gelmesindeki tüm adımları destekliyoruz.
 
Kademeler Arası Geçiş Sınavlarının Eğitim Sistemi Üzerindeki Baskısı Azalmadı, Arttı
2023 Eğitim Vizyonu’nda ‘Sınavla öğrenci alan okul sayıları kademeli bir şekilde azaltılacak’ denilmesine rağmen bu okul sayıları yıllar içerisinde azalmadı, arttı. 2018 yılında sınavla öğrenci alan okul sayısı 1366 iken 2019 yılında bu sayı 1526’ya, 2020 yılında ise 1856’ya yükseldi.
TEOG’un aniden kaldırılarak sınavsız bir sistem olarak getirilen ‘LGS’ sınav kaygısını daha da artırmış, eğitim vizyonunda bu sınavların eğitim sistemi üzerindeki baskısı azaltılması hedeflenirken baskı da giderek artmıştır. 2018 yılında 8. Sınıftan mezun olanların %81.46 sı sınavla öğrenci alacak okullar için sınava girerken 2019’da bu oran %85,08, 2020 yılında ise %88.08 olmuştur.
2023 Eğitim Vizyonundan Bazı Başlıklar
- ‘Tüm çocuklarımızın sosyal, sportif ve kültürel etkinlikleri e-portfolyo içerisinde derlenecektir.’ Maddesi hayata geçmiş, öğrencilerin sosyal etkinlik karneleri oluşturulmuştur.
- Eğitim vizyonunda ‘Okul yöneticiliğinde atamada yeterliliklere dayalı yazılı sınav uygulaması ve belirlenecek diğer nesnel ölçütler kullanılacaktır’ denilmektedir. Bu kapsamda ilk defa ÖSYM tarafından EKYS (Eğitim Kurumlarına Yönetici Seçme Sınavı) yapılmış ancak sınav sonrası mülakatlar devam etmiştir. Her ne kadar Milli Eğitim Bakanı mülakat için sınav puanı ile aynı verilecek dese de nesnel olmayan mülakatlar tamamen kaldırılmalıdır.
- Tasarım ve Beceri atölyeleri pilot uygulamaları yaygınlaşmış, vizyonda belirtilen ilkokul için teneffüs sürelerinin artırılması hayata geçmiş ve süreler 15 dakikaya çıkarılmıştır. ( Salgın nedeniyle mevcut şartlarda yine teneffüsler 10 dakika olarak uygulanmaktadır.)
- ‘Okulun ve çocukların kendi mahallesinin bir parçası olarak geliştirilmesi gereği için kayıt bölgelerinde okul-mahalle spor kulüpleri kurulacaktır.’ Maddesi hayata geçmemiştir.
- Teftiş ve kurumsal rehberlik alanında herhangi bir yapılandırma olmamıştır.
- ‘Ortaöğretimde esnek ve modüler müfredat uygulanacak, ders çizelgesine bağlı olarak ders saatleri azaltılacaktır.’ Maddesi hayata geçirilmemiş, ders saatlerinde bir azalma söz konusu olmamıştır.
- ‘PDR hizmetlerinin eğitim sistemi içindeki yeri, önemi ve etkililiği için mevzuat alt yapısı yeniden yapılandırılacaktır.’ Maddesi hayata geçmiş ve geçmişte bir çok soruna neden olan yönetmelikte değişikliğe gidilmiş ve yeni yönetmelik yayınlanmıştır.
- Öğretmen ve okul yöneticilerinin mesleki gelişimlerini sürekli desteklemek için uzaktan eğitim işbirlikleri hayata geçirilmiş ve özellikle salgın döneminde yüz binlerce öğretmenin ve on binlerce okul yöneticisinin mesleki gelişim faaliyetlerine katılması sağlanmıştır.
- Ücretli öğretmenlerin ücretlerinin iyileştirilmesi hayata geçmemiş, ücretli öğretmenler halen asgari ücretin altında çalışmaktadır. Ücretli öğretmenlik son bulmalı ve gerekli öğretmen atamaları yapılmalıdır.
Paydaşlar İle Bir Araya Gelmek Şart
2023 Eğitim Vizyonu’nun ikinci yılını geride bıraktığımız şu günlerde hayata geçen ve geçmeyen maddelerini sıraladık. Çok önemli maddeler hala hayata geçmeyi bekliyor, ne zaman geçeceği de belli değil. MEB Öğretmenlik Meslek Kanunu başta olmak üzere eğitimde atılması gereken adımlar için paydaşlar ile bir araya gelmelidir. Yaşadığımız salgın sürecinde de bunun önemini belirmiş ve salgın sürecinde eğitimde atılacak adımlar ile ilgili Milli Eğitim Kurulu kurulması önerimizi paylaşmıştık. MEB bu önerileri dikkate almalı ve daha fazla zaman kaybetmeden paydaşlar ile bir araya gelmelidir.
 
Anadolu Eğitim Sendikası