Okul Öncesi Mesleki Gelişim Raporu

2023-2024 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI ..........................................İLKOKULU  4-8 EYLÜL OKULÖNCESİ ZÜMRELERİ MESLEKİ GELİŞİM ÇALIŞMA RAPORU

MESLEKİ ÇALIŞMA KONUSU: YENİ EĞİTİM-ÖĞRETİM YILINA HAZIRLIK OLACAK ŞEKİLDE ÖĞRETİM PROGRAMLARI, DERS KİTAPLARI, YARDIMCI VE KILAVUZ KİTAPLAR İLE DİJİTAL (EBA, ÖBA, OGM MATERYAL, DOGM MATERYAL VB.) PLATFORMLARIN İNCELENMESİ VE EĞİTİM-ÖĞRETİM FAALİYETLERİNDE KULLANIMINA İLİŞKİN DEĞERLENDİRİLMESİ.
ÖĞRETİM PROGRAMLARI, DERS KİTAPLARI, YARDIMCI VE KILAVUZ KİTAPLARIN İNCELENMESİ VE EĞİTİM-ÖĞRETİM FAALİYETLERİNDE KULLANIMINA İLİŞKİN DEĞERLENDİRİLMESİ.
OKUL ÖNCESİ ÖĞRETİM PROGRAMI VE KAZANIMLAR 
Okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden çocukların zengin öğrenme deneyimleri aracılığıyla sağlıklı büyümelerini; motor, sosyal ve duygusal, dil ve bilişsel gelişim alanlarında gelişimlerinin en üst düzeye ulaşmasını, öz bakım becerilerini kazanmalarını ve ilkokula hazır bulunmalarını sağlamak amacı ile geliştirilmiştir. Program, çocukların gelişimlerini desteklemesinin yanı sıra bütün gelişim alanlarında görülebilecek yetersizlikleri önlemeyi amaçladığından destekleyici ve önleyici boyutları olan çok yönlü bir program olma özelliği taşımaktadır. Program, çocukların gelişim düzeylerine ve özelliklerine dayanan ve bu anlamda, bütün gelişim alanlarının geliştirilmesini esas alan “gelişimsel” bir programdır. Yaklaşım olarak “sarmal” özellik gösteren bu program, model olarak “eklektik”tir. Programda, “kazanım” ve “gösterge”ler temel alınmıştır. Programda çocukların gelişim özellikleri yaş gruplarına göre, kazanım ve göstergeler ise bütün olarak ele alınmıştır. Gelişim özellikleri bilimsel çalışmalar dikkate alınarak üç farklı yaş grubuna göre düzenlenmiştir ancak öğretmenin kendi grubundaki çocuklar için programdan kazanım ve göstergeleri seçerken çocukların gelişim özelliklerini dikkate alması gerekmektedir.
Çocuk Merkezlidir 
Öğretmenlerin, öğrenme sürecinde çocukların plan yapmalarına, uygulamalarına, düzenlemelerine, sorgulamalarına, araştırmalarına, tartışmalarına ve üretmelerine mümkün olduğu kadar çok olanak tanımaları gerekmektedir
 GELİŞİM ÖZELLİKLERİ, KAZANIMLAR VE GÖSTERGELERİ
Program güncellenirken önceki programda yer alan amaç ve kazanımlar, kazanım ve göstergeler şeklinde ifade edilmiştir. Amaçlar, ulaşılmak istenen sonuçları gösterir. Diğer bir deyişle öğretmenin kazandırmak istediklerini tanımlar, öğretmeni ve dolayısıyla yıl içinde ele alınacak içeriği merkeze alır. Kazanımlar ise çocuğu merkeze alarak belirlenir ve çocuklar tarafından ulaşılması gereken sonuçları gösterir. Yani çocukların öğrenmeleri gereken bilgi, beceri ve yetkinlikleri tanımlar. Kazanımlara dayalı olarak oluşturulmuş olan göstergeler genellikle kendi içinde basitten karmaşığa, somuttan soyuta ve birbirini izleyen aşamalar hâlinde sıralanarak belirlenen kazanımın gerçekleşmesine hizmet ederler. Göstergeler, kazanımların gözlenebilir hâlidir. Öğretmenler belli bir kazanımla ilgili olarak etkinlik oluştururken göstergeler onlara yol gösterecektir. Bu durum, kazanımı kapsayıcı nitelikte etkinliklerin yazılmasını ve uygulanmasını kolaylaştıracaktır
Etkinlik Çeşitleri; 
Türkçe, Sanat, Drama, Müzik, Hareket, Oyun, Fen, Matematik, Okuma Yazmaya Hazırlık ve Alan Gezileri şeklindedir. Öğretmen veya çocuklar tarafından yapılandırılmış/ yarı yapılandırılmış/yapılandırılmamış etkinlikler sınıf içinde yapılabileceği gibi açık havada da yapılabilir. Öğretmenlerin bu etkinlikleri mümkün olduğunca açık havada da gerçekleştirmesi beklenmektedir.
Matematik eğitimi, çocuğun bilişsel gelişimine katkı sağlamak, çocuklarda matematiğe karşı olumlu bir tutum kazandırmak, çocukların önceden getirdikleri kavramsal bilgilerle yeni bilgiler arasında bağ kurmasına yardımcı olmak, matematiksel kavramların neden ve nasıl kullanıldığını anlamaya yardımcı olmak amacını taşımaktadır. Ayrıca matematik etkinlikleri ile çocuklarda matematiksel sorgulama becerisini geliştirmek amaçlanmalıdır
Drama Etkinliği: Drama çocukların bir grup içerisinde durum veya olayları kendi yaşantılarından yola çıkıp materyaller kullanarak, dramatik formlar yoluyla canlandırmalarıdır. Okul öncesinde drama; çocuğun yaparak yaşayarak öğrenmesini amaçlayan, bütün gelişimlerini destekleyen, daha önceden belirlenmiş amaçları olan, olayları sözel veya sözel olmayan iletişim yöntemleriyle ifade etmeye dayalı, içinde canlandırmaların olduğu bir etkinliktir.
Okuma Yazmaya Hazırlık Etkinliği: İlkokula hazırlık çalışmaları; çocukların okul öncesi eğitim kurumlarına devam ettiği süre boyunca sosyal ve duygusal, motor, bilişsel, dil ve öz bakım becerileri gibi bütün alanlarda eşit şekilde desteklendiği çalışmaların bir bütünüdür. Bu alanda yapılacak çalışmalar çocuğun okul öncesi eğitim kurumuna başladığı ilk günden itibaren bütün gelişim alanlarını kapsamalı ve birbiri üzerine eklenerek gitmelidir
Sanat Etkinliği: Çocuğun yaratıcılığını ve hayal gücünü kullanarak problem çözmesine, eleştirel ve çözüm odaklı düşünmesine olanak tanıyan etkinliklerdir. Sanat etkinlikleri aynı zamanda çocukların kendilerini ifade ederek iletişim becerilerini geliştirmesine yardımcı olur. Bunlara ek olarak sanat etkinlikleri çocuğun kendini, içinde bulunduğu kültürü ve diğer kültürleri daha iyi anlamasına olanak tanıyarak farklılıklara saygı duymasına da yardımcı olur.
Türkçe Etkinliği: Türkçe etkinliği çocukların Türkçeyi doğru ve güzel konuşmalarını sağlamak, sözcük dağarcıklarını geliştirmek ve iletişim becerilerini artırmak için planlanan etkinliklerdir.
Oyun Etkinliği: Oyun, çocukların uzmanlık alanıdır. Dünyanın her yerinde çocuklar her koşulda, her zaman, her şeyle oyun oynayabilirler. Oyun sadece çocukların değil yaşam boyu bireylerin haz verici uğraşı olarak önemini sürdürür.
Müzik Etkinliği: Müzik etkinlikleri, çocukların hem bilişsel, dil, motor, sosyal ve duygusal gelişimlerini destekleyen hem de müziksel gelişim sürecini olumlu yönde etkileyen çalışmalardır. Bu çalışmalar, ses ve müzik dinleme ve ayırt etme çalışmaları, ritim çalışmaları, nefes ve ses çalışmaları, şarkı söyleme, çalgı çalma, yaratıcı hareket ve dans, müzik eşliğinde hareket, müzikli öykü oluşturma gibi etkinliklerden oluşur.
Fen Etkinliği: Çocukları dikkat etmeye, soru sormaya, merak etmeye, gözlemlemeye, araştırmaya, incelemeye ve keşfetmeye yönelten etkinliklerdir. Çocuklar ilk elden deneyimler kazanırken onların bilimsel süreç becerilerini kullanmalarına özen gösterilmelidir.
Alan Gezisi: Alan gezileri çocukların araştırma, problem çözme ve olayı yerinde gözlemleme yolu ile doğrudan ve anlamlı öğrenme gereksinimlerini karşılama amacını taşımaktadır
OKUL ÖNCESİ EĞİTİMİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
Okul öncesi eğitiminin önemi nedeniyle sürecin planlı ve programlı olması gereklidir. Eğitim etkinliklerinin, programda yer alan kazanımlara dayalı olarak hazırlanması, süreçte ve sonuçta çocuklarda oluşması beklenen öğrenme çıktılarına ne derece ulaşıldığının izlenmesi önemlidir. Bu nedenle okul öncesi eğitiminde değerlendirme, eğitim sürecinin temel ögelerinden biridir. Bu programda değerlendirme, çocuğun gelişiminin bütün gelişim alanlarında hem ayrıntılarıyla hem de bütünsel olarak gözlenmesi, gözlem sonuçlarının raporlaştırılması, hazırlanan ve uygulanan planların bütün boyutları ile değerlendirilmesi ve öğretmenin kendini değerlendirmesi gibi farklı yönlerden ele alınmıştır.
OKUL ÖNCESİ EL ELE ETKİNLİK KİTABI İNCELEME RAPORU
 “El Ele Okul Öncesi Eğitim 1-2-3 kitaplarının;
Kitabın olumlu özellikleri:
1.    Kitaplar, kalem kullanımı gerektiren çok sayıda çalışma içermesi nedeni ile küçük kas gelişimine yönelik kazanımlar ve göstergelere destek olması 
2.    Sosyal- duygusal gelişim alanı ile ilgili olarak “Duygu, düşünce ve hayallerini özgün yollarla ifade eder.” göstergesinin sıklıkla kitaplarda kullanılması 
3.    “Sözcük dağarcığını geliştirme” göstergesine yönelik etkinliklerin olması
4.    İçerisindeki bazı etkinlikler çocuğun özgün yolla kendini ifade etmesine yardımcı oluyor 
5.    Bilişsel Gelişime Katkı Sağlaması ,Birçok Gelişim Alanına Hitap Etmesi ve Hızlı İlerlemesi

Olumsuz özellikleri: 
1.    Öz bakım becerileri ile ilgili olarak  “Eşyalarını temiz ve özenli kullanır” göstergesi belirtilmiş olsa da yapılan kitaplarda öz bakım becerilerini geliştirmeye yönelik herhangi bir etkinliğin bulunmaması
2.    Etkinlik çeşitliliğinin az olması ve var olan etkinliklerin tek düze olması
3.    Ayrıca kitapların kodlama, örüntü gibi teknolojik gelişmelere ve günlük hayata uyumlu olmaması
4.    Gelişim alanlarını desteklemede yetersiz kalması
5.    Kaynaştırma öğrencisine yönelik olmaması
6.    Yaş gruplarına göre ayrılmaması
7.    içinde her hangi bir oyun, bilmece mesela dil gelişimi için kısa hikayeler, aile katılımı için farklı çalışmalar çocukların kesip yapıştır yapacağı sayfalar olabilir ama onlar yok. O yüzden zayıf diğer anlamda tek bir alana hitap ediyor diğer gelişim alanlarını desteklemediği için geliştirilmeli
 Genel olarak bir değerlendirme yapsak en güçlü yanı herkesin ulaşabilir olması devletin ücretsiz olarak dağıtması ekonomik olması. Köydeki çocukta şehirdeki çocukta ulaşabiliyor olması

-DİJİTAL (EBA, ÖBA, OGM MATERYAL, DOGM MATERYAL VB.) PLATFORMLARIN İNCELENMESİ VE EĞİTİM-ÖĞRETİM FAALİYETLERİNDE KULLANIMINA İLİŞKİN DEĞERLENDİRİLMESİ.
Günlük yaşantıda meydana gelen hızlı ve fark edilebilir dijitalleşme, eğitim ve öğretim sürecinde de değişime olan ihtiyacın farkına varılmasını sağlamıştır. Yeni toplumda dijitalleşmenin sunduğu imkânların insanların yaşamlarını her anlamda daha uyumlu, sürdürülebilir, kolaylaştırıcı, ulaşılabilir, konforlu ve güvenli hâle getirmesine işaret edilmektedir. Bu diğer alanlarda olduğu gibi eğitim ortamlarında da ihtiyaç duyulan miktarda ve zamanda, daha konforlu, daha erişilebilir bir öğrenme deneyimidir. Teknolojinin bir tehdit olarak algılanmasına neden olan olumsuzluklardan öte, sağlayacağı katkı ve faydalar eğitim sistemlerinin bu süreçte etkin bir şekilde dijital dönüşümüyle mümkün olabilir. Söz konusu dönüşüm Eğitim 4.0 olarak isimlendirilmekte ve içinde bulunduğumuz inovasyon çağında toplumun ihtiyaçlarını karşılayacağı ve eğitimden daha fazlası olduğu düşünülmektedir.
Eğitim 4.0 bağlamında bakıldığında eğitimde dönüşüm sürecinde öğrencilerin ihtiyaç duyacakları bilgi, beceri ve yeteneklerin eğitim sürecinde kazandırılması aşamasında birçok yaklaşımın öğretim sürecinde kullanılacağı vurgulanmaktadır. Her zaman her yerde eğitim anlayışı, görsel öğrenme, öğrencilerin beceri ve yeteneklerine göre uyarlanabilir kişiselleştirilmiş eğitimler, oyun ve senaryo tabanlı öğrenme, bağlantıcılık, proje tabanlı öğrenme ve çalışma, öğrencilerin kendi tercihleri doğrultusunda şekillendirebildikleri eğitim programları (harmanlanmış öğrenme, sınıfsız öğrenme, kendi cihazları ile öğrenme gibi), öğretmen ve öğrencilerin birlikte ders içeriklerini üretmesi, alan uzmanı ders mentorlarından faydalanma (sanal mentor), artırılmış gerçeklik gibi yaklaşımların öğretim sürecinde kullanılması sıralanabilir
Eğitimin odağındaki kurum ve kuruluşlarda dijital dönüşüm ihtiyacının fark edilerek uygulama sürecinde bilinçli şekilde ele alınması önemlidir. Bu süreçte stratejilerin belirlenmesi ve bir yol haritasının çizilmesi gerekmektedir. Dolayısı ile Türkiye’de dijital dönüşüm sürecinde formal-informal öğrenme sürecinde nasıl bir dönüşüm gerçekleşeceği; eğitim-öğretim kurumlarının bu sürece uyum aşamasındaki yaklaşım ve tercihleri önemlidir. Ülkemizde eğitimde dijital dönüşümün varlığı kabul edilmekte ve dönüşüme yönelik K12 düzeyinde “Fırsatları Artırma ve Teknolojiyi İyileştirme Hareketi (FATİH) Projesi”, EBA uygulamaları, “Üniversitelerde Dijital Dönüşüm Projesi” gibi çeşitli girişimlerin yapıldığı görülmektedir (MEB, 2020a; Şener & Gündüzalp, 2018). Okul dışı eğitim kapsamında ise eğitimde dijital dönüşümü destekleyecek niteliğe sahip, kamu desteği ile yürütülen Deneyap Teknoloji Atölyeleri, Tasarım-Beceri Atölyeleri, 81 İlde 81 Siber Kahraman projeleri ve birçok kamu ve özel sektör kurumunun katıldığı dünyanın en büyük teknoloji festivali olan TEKNOFEST oluşumu dikkat çekmektedir. Aynı zamanda Mart 2020 itibari ile ilan edilen pandemi sürecinde Türkiye’de ilkokul, ortaokul, lise ve üniversite düzeyinde yapılan girişimler, eğitimde dijital dönüşüm kapsamında önemli bir değere sahiptir.

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yayınlanan “Dijital Türkiye Yol Haritası” isimli çalışmadaki bileşenlerden ilki “İnsan-Eğitim Altyapısının Geliştirilmesi ve Nitelikli İşgücünün Yetiştirilmesi” olarak belirtilmektedir (Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, 2018). Eğitim altyapısının geliştirilmesinde öne çıkan kurumlardan olan MEB’in dijital dönüşüm uygulamaları mevcuttur. Geleneksel sistemden dijitale dönüşümde ilk olarak kaynak, altyapı sorunları ve öğrenci, öğretmen, veli ilişkisi karşımıza çıkmaktadır. Öncelikle bu sıkıntıları çözmek için MEB Bilişim Sistemi (MEBBİS) ve e-okul sistemleri kurulmuştur. MEBBİS ile kaynak yönetimi yapılabiliyorken, e-okul sistemi ile veli öğretmen iletişimi sağlanabilmekte, hizmet içi eğitimler uzaktan verilebilmektedir. İkinci olarak İnternet kullanımının artması, mobil cihazların yaygınlaşması, eğitim kaynaklarında dijital içerik ve kaynak talebini ortaya çıkarmıştır. Başlangıçta basılı kitaplar dijitale çevriliyorken günümüzde interaktif ortamda oluşturulan artırılmış gerçeklik uygulamalarınauygun içerikler üretilmiştir ve üretim artarak devam etmektedir. MEB bu konuda öğrencilerin ve öğretmenlerin uzaktan erişim yoluyla faydalanabileceği, içeriğinde test, konu anlatımı, e-kurs modülleri barındıran EBA’dan faydalanmaktadır .Yenilik ve Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü bünyesinde 2012 yılında yayın hayatına başlayan EBA, kullanıcı adı ve şifre ile girilerek, öğrencilerin ve öğretmenlerin kullanımına ücretsiz bir biçimde sunulmuş çevrimiçi bir sosyal eğitim platformudur. EBA’da öğretmen ve öğrencilerin kullanımına sunulan hazır eğitsel içerikler bulunmakta ayrıca öğretmenler de içerik üretip öğrenci ve meslektaşları ile paylaşabilmektedirler. Eğitimde dijital dönüşüm uygulamalarından bir diğeri FATİH Projesi’dir. Proje, eğitim ve öğretimde fırsat eşitliğini sağlamak ve okullardaki teknolojiyi iyileştirmek amacıyla bilişim teknolojileri araçlarının öğrenme-öğretme sürecinde daha fazla duyu organına hitap edilecek şekilde, derslerde etkin kullanımı için başlatılmıştır (MEB, 2020b). FATİH Projesi kapsamında, formal K-12 eğitimi düzeyinde her okul için VPN - geniş bant İnternet erişimi, altyapı, yüksek erişim hızı; her derslik için etkileşimli tahta, kablolu/kablosuz İnternet erişimi; her öğretmen için EBA uygulamaları, EBA market, bulut hesabı, ders notları paylaşımı; her öğrenci için EBA uygulamaları, EBA market, bulut hesabı, dijital kimlik, ödev paylaşımı, bireysel öğretim materyallerinin sağlanması hedeflenmiştir. EBA platformu üzerinde sunulan içerikler her geçen yıl artmakta ve bu durum bilgiye ulaşımı kolaylaştırmaktadır.Diğer yandan ÖBA platformunun kurulup öğretmen eğitimlerinin buradan yapılması öğretmenlerin mesleki gelişimlerini arttırmakta ve bilgiye ulaşımını kolaylaştırmaktadır.
 

Teknolojinin yaygınlaşıp her alanda kullanılmaya başlaması ve küreselleşmenin bir getirisi olarak dijital dönüşüm kavramı konuşulmaya başlanmıştır. Süreç içerisinde birçok alandaki ihtiyaçlara daha etkin ve verimli çözümler sunabilmek amacıyla dijital dönüşümün yaşanması kaçınılmaz hale gelmiştir. Yeni teknolojik gelişmelerin eğitim alanında kullanımı ve eğitimi kökten değiştirebileceği ya da sorunlarına çözüm olacağı beklentisi yıllardır vardır. İnternet’in ortaya çıkması ile de tüm dünyada bu beklentiler hızlanmıştır. Dahası, eğitimde teknoloji kullanımının, aksi takdirde ulaşılması zor olacak bir dizi fırsatı sağlayabildiği de çeşitli çalışmalarla bilinmektedir (Hew & Brush, 2007). Toplumda farklı alanlarda gerçekleşen dönüşüm, eğitim alanında da dönüşümü kaçınılmaz hale getirmektedir. Dolayısı ile eğitimde dijital dönüşüm kavramı dikkate alınıp incelenmesi gereken kritik konulardan bir tanesidir. Bu çalışmada toplum 5.0 sürecinde eğitimde dijital dönüşüm kavramı incelenmiş, dijital dönüşüm sürecinde değişen öğretmen ve öğrenci rolleri değerlendirilmiş, eğitim teknolojileri bağlamında dijital dönüşüm sürecine bakılmış, dünyada dijital dönüşüm süreç ve uygulamaları ve Türkiye’de dijital dönüşüm sürecinde yapılan uygulama ve çalışmalar boyutları ile ele alınmıştır. Bu çalışma ile eğitimde dijital dönüşüm konusunda, bahsedilen konuları içeren bilgiler özetlenerek sentez yapılmıştır.
Sonuç olarak dijital platformların (EBA, ÖBA, OGM Materyal, DOGM Materyal vb.) eğitim-öğretim faaliyetlerinde kullanılması eğitime olumlu katkı sağlamakta , bilgiye ulaşımı kolaylaştırmakta ve kalıcı öğrenmeyi sağlamaktadır. Bu platformlarda yapılacak olan yenilikler ve güncellemeler hızla devam etmeli , öğrenci- öğretmen – veli kullanımları teşvik edilmelidir.

HAZIRLAYANLAR
ZEHRA KAPLAN
AYŞENUR CEYHAN
AYTÜL POLAT