Öğretmen haberleri ve gelişmelerden hemen haberdar olmak için Telegram kanalımıza katılın!
Kişisel Bakım becerileri, yaşam aktivitelerine (giyinme, yemek yeme, diş temizleme ve daha fazlası dahil) katılmaya hazır olmak için üstlenilen günlük görevlerdir. Genellikle günlük yaşam aktiviteleri (GYA) olarak adlandırılırlar. Bunlar genellikle küçük çocuklarda yetişkinler tarafından desteklenirken, çocukların olgunlaştıkça bu konularda bağımsızlık geliştirmeleri beklenir.
Organizasyon, hangi görevleri ne zaman ve nasıl yapmanız gerektiğini belirleme yeteneğini içerir. Organizasyonun bir parçası, görevin gerekliliklerini anlamaktır. Organizasyon, günlük rutinleri takip etmek, öz bakım aktivitelerini tamamlamak ve akademik görevleri tamamlamak için gereken önemli bir beceridir.
Not: Geliştirmenin her aşaması, önceki aşamaların başarıyla gerçekleştirildiğini varsayar.
Gelişimsel kilometre taşları
Yüz ve elleri silmek için peçete kullanmak
Geceleri uyumak için kendilerini ayarlamak
Öğeleri bağımsız olarak paketleme
Arkadaşlıklar geliştirmek
Duyguları ifade etmek
Kurallara uymak
Tanıdık öğelerin nerede tutulduğunu bilmek
bağımsız olarak tuvalet
Hava şartlarına uygun kıyafet seçimi
Kendi kendine giyinmek
Kendini zorluk çekmeden beslemek
Sırayla
Bir grupta 4 veya 5 çocukla oynamak
Farklı giysi dokularına, dikişlerine, etiketlerine vs. tolerans gösterme
Kilometre taşlarına ulaşılamadığında olası sonuçlar
Sosyalleşmekte güçlük çekebilir
Gecikmiş oyun becerilerine sahip olabilir
Yetersiz anlayış ve dikkat nedeniyle başkalarından kopyalamak ve öğrenmek için mücadele edebilir
Evde, anaokulunda yönergeleri takip etmekte güçlük çekebilir
İsteklerini, ihtiyaçlarını, düşüncelerini ve fikirlerini ifade etmekte güçlük çekebilir
Hareketsiz oturmakta güçlük çekebilir
Farklı dokulu yiyecekleri tolere etmekte zorluk çekebilir (örn. seçici yiyen)
Giyinme, beslenme ve tuvalet gibi kişisel bakım görevlerinde zorluk yaşayabilir.
Kısa Cümleler ile Görüşler
El yüz yıkama, tuvalet temizliği v.b temizlik kurallarını uygulayabilmektedir.
Giysilerini yardımsız giyinip çıkarabilmektedir.
Kendi başına yemek yiyebilme becerisine sahiptir. Yiyecekleri ayrım yapmadan yiyebilmektedir.
Yorulduğu durumlarda dinlendirici bir etkinliğe katılmaktadır.
Tuvalet bakımını bağımsız olarak gerçekleştirebilmektedir.
Acil durumlarda başvurulacak bir telefon numarası öğrenmede yardımcı olunmalıdır.
Düğme ilikleme, fermuar çekme, bağcık bağlama gibi becerilerinin geliştirilmesi gerekmektedir.
Toplanma, temizlik, tuvalet, beslenme, giyinme gibi öz bakım becerilerini bireysel olarak yerine getirebilmektedir.
Temizlik gereksinimine yönelik işleri yardımsız yapabilmektedir.
Kendini kaza ve tehlikelere karşı koruyabilme davranışını gerçekleştirebilmektedir.
Temel öz bakım becerilerinden olan temizlik, giysilerini giyip çıkarma, beslenme alışkanlığında bireyselliği kazanmıştır.
Olumlu alışkanlık kazanımları için süreç devam etmektedir.
Tuvalet, beslenme, çevre vb. her konuda temizlik kurallarını uygulamaktadır.
Dikkatli ve düzenlidir. İhtiyaçlarını bireysel olarak karşılamakta, giysilerini giyipçıkarma davranışını gösterebilmektedir.
Yiyecekleri yeterli miktarda ve ayrım yapmadan yeme davranışının desteklenmesi gerekmektedir.
Beslenme alışkanlığı, ayrım yapmadan ve yeterli miktarda yiyecekleri yeme, giyinme becerileri, temizlik alışkanlıkları ve diğer öz bakım becerilerinde olumlu alışkanlık kazanımlarının desteklenerek geliştirilmesi gerekmektedir.
Öz bakım becerilerini uygulayabilmektedir.
Yiyeceklerin ve içinde bulunduğu çevrenin temizliğine dikkat etmektedir.
Dinlenme ile ilgili kurallara uymaktadır, yorulduğu durumlarda dinlendirici bir etkinliğe katılmaktadır.
Dinlenme ile ilgili davranışları göstermede zaman zaman yönlendirilmesi gerekebilmektedir.
Bireysel ve çevresel temizlik kurallarına dikkat etmekte ve uygulamaktadır.
Temizlikle ilgili malzemeleri doğru kullanmaktadır.
Giysilerini giyip çıkarma becerisinde desteğin azaltılarak bireyselliğin geliştirilmesi gerekmektedir.
Doğru beslenmenin öneminin farkındadır.
Temel güvenlik kurallarını bilir.
Sağlığını korumak için yapılması gerekenleri açıklayabilmektedir.
Sağlığına dikkat etmediğinde ortaya çıkabilecek sonuçların farkındadır.
Sağlığını korumak için gerekenleri uygulayabilmektedir.
Yaşam alanında gereken düzenlemeleri yapabilmektedir.
Okuldaki eşyaları temiz ve düzenli kullanmaktadır.
Uzun Cümleler ile Görüşler
Elyüz yıkama, tuvalet temizliği vb. temizlik kurallarını uygulayabiliyor. Kendi başına yemek yiyebiliyor. Boyuna uygun bir askıya ceketini asabiliyor. Kendisi için zamana göre gerekli olan şeyleri yapabilmekte. Bütün fiziki eylemlerini tek başına yardım almadan yapabiliyor. Kıyafetlerini giyip çıkartabiliyor. Sınıfımızda etkinlik sonrası sınıfın toplanmasında aldığı sorumluluğu başarıyla yerine getirebiliyor. Kıyafetinin temizliğine de özen gösterir.
Eşyalarını düzenli kullanıyor, elbiselerinin temiz olmasına özen gösteriyor. Eşyalarını kullanırken oldukça özenli davrandığı gözleniyor. Evde de kendi dolabının düzeni, elyüz temizliğinin bireysel ve bağımsız gerçekleştirilmesi gibi sorumlulukların verilmesi bu olumlu davranışların devamlı olmasını sağlayacaktır.
Kişisel özbakım becerilerini bağımsız olarak yapabiliyor. Eşyalarını düzenli kullanıyor, giysilerinin ve sınıfın düzenli olması için çaba sarf ediyor. Eşyalarını kullanırken oldukça özenli davrandığı öğretmeni tarafından gözlemlendi. Evde de kendi dolabının düzeni, elyüz temizliğinin bireysel ve bağımsız gerçekleştirilmesi gibi sorumlulukların verilmesi bu olumlu davranışların devamlı olmasını sağlayacaktır.
Doğru beslenmenin önemini bilmektedir. Fakat yiyecek ayrımı yapmakta ve teşvikle yemeğini bitirmektedir. Eşyalarını koruyabilmekte, giysilerini asabilmekte ve düzenli olabilmektedir. Beslenme için gerekli araç gereçleri temizlik kurallarına uygun kullanır; tehlikeli olan durumları söyler ve herhangi bir tehlike anında bir yetişkinden yardım ister, tehlikeli olan durumlardan uzak durur.
Temizlik ve tuvalet gereksinimine yönelik işleri yapar. Temizlik malzemelerini doğru kullanır. Okuldaki eşyalarını temiz, düzenli kullanır. Sınıfta kullandığı araç, gereç ve oyuncakları toplar, yerine yerleştirir. Yemek yeme kurallarına uyar. Yorulduğu durumlarda dinlendirici etkinliğe geçer. Acil durumlarda başvurulacak bir telefon numarasını öğrenmesi sağlanmalıdır.
Yiyecek ve içeceklerin temizliğine dikkat edebilmekte. Okuldaki eşyaları düzenli ve temiz kullanabilmektedir. Giysilerini yardımsız giyerek, çıkarıp ve katlayabilmektedir. Öğün zamanlarında yiyecek ayırımı yapmadan yemeklerini yemektedir. Herhangi bir tehlike anında yetişkinlerden yardım istemektedir.
Okuldaki eşyalarını düzenli kullanır, beslenme için gerekli araç gereçleri temizlik kurallarına uygun kullanır; tehlikeli olan durumları söyler ve herhangi bir tehlike anında bir yetişkinden yardım ister, tehlikeli olan durumlardan uzak durur, sağlığı olumsuz etkileyen yiyecekleri yemekten ve içmekten kaçınır, ancak yiyecek ve içecekleri ayrım yapmadan yemeye özendirilmelidir.
Kendi kendine giyinip soyunabiliyor. Dengeli besleniyor. Çok nadir olarak yemek seçiyor. Temizlikle ilgili malzemeleri doğru kullanıyor. Tuvalet gereksinimine yönelik işleri yardımsız yapabiliyor. Yorulduğu durumlarda dinlendirici etkinliğe yöneliyor. Tehlikeli olan durumların farkında ve bu gibi durumlara karşı kendini koruyabiliyor.
Temizlik konusunda aşırı titiz davranıyor, özellikle el temizliğine çok dikkat ediyor. Yemek kurallarına bazen uymuyor ve yemek seçiyor. Giysilerini yardım alarak giyebiliyor, boyuna uygun askıya asabiliyor.Okul eşyalarına da aşırı özen göstermektedir, yıpranmaması için dikkatli davranmaktadır.
Temizlikle ilgili malzemeleri doğru kullanır. Tuvalet gereksinimine yönelik işleri yardımsız yapar. Giysilerini yardımsız çıkarır ve giyer. Giysilerini yardımla katlayabilir. Yiyecek ve içeceklerini ayrım yapmadan yer içer. Acil durumlarda başvurulacak numaraları söylemesi konusunda yardımcı olunmalıdır.
Kendi başına yemek yiyebiliyor. Hoşuna giden yiyecekler olduğunda tekrar istiyor, tabağındakileri bitirebiliyor. Dinlenme ile ilgili kurallara her zaman uyuyor. Elyüz yıkama, tuvalet temizliği vb. temizlik kurallarını uygulayabiliyor. Bu alandaki gelişim basamaklarına uygun davranıyor.
Öz bakım becerisinin desteklenmesi için evde sorumluluklar verilmeli ve sabırla beklenilmelidir. Başarılı olduğu becerileri pekiştirilmelidir.
El yüz temizliğine gerekli özeni gösteremiyor. Çoğu zaman burnunu bile yardımsız temizleyemiyor. Tuvalet zamanını biliyor ve tek başına ihtiyacını giderebiliyor. Yemek seçmiyor ve tabağını bitirebiliyor. Giysi ve ayakkabılarını tek başına giyebiliyor.
Gözlemlerime göre temizlik malzemelerini doğru kullanıyor, fakat evde takip edilmeli ve bunu pekiştirmesi önemle sağlanmalı. Beslenmesi son derece sağlıklı, yemeklerde seçici değil ve beslenmesi doğal seyrinde. Acil durumlarda başvurulacak bir telefon numarasını öğrenmede yardımcı olunmalı ve devamlı olarak desteklenmeli bu konuda. Aynı zamanda düğme ilikleme ve bağcık bağlama çalışması önemle yapılmalıdır.
Tuvalet zamanını söylüyor ancak tuvaletini yapmakta zorlanıyor. Yemek kurallarına uymakta zorlansa da genelde tabağını bitirebiliyor. Temizliğine özen gösteriyor, burnu aktığında silebiliyor. Üstünü yardımla giyebiliyor, ayakkabısını giymekte zorlanıyor.
Kendi kendine giyinip soyunabiliyor. Dengeli besleniyor. Bazen yemek seçiyor. Temizlikle ilgili malzemeleri doğru kullanıyor. Tuvalet gereksinimine yönelik işleri yardımsız yapabiliyor. Tehlikeli olan durumların farkında değil ve bu gibi durumlara karşı kendini korumakta zorlanıyor.
Tek başına giyinip, soyunabiliyor, boyuna uygun askıya giysilerini asabiliyor. Ayakkabılarını tek başına giyebiliyor. El yüz temizliğine özen gösteriyor, tuvalet ihtiyacının zamanını biliyor ve izin isteyerek tek başına yapabiliyor. Ancak okuldaki araç gereçlere çoğu zaman zarar vermektedir.
Ayakkabısını ve giysilerini kendi başına giyebildiği halde bazen yapamadığını dile getirip yardım talep ediyor. El yüz temizliğine özen gösteriyor. Çoğunlukla yemek seçmiyor ve tabağını bitiriyor. Tuvalet ihtiyacının zamanını biliyor ve izin isteyerek ihtiyacını tek başına giderebiliyor. Kendisine ve çevresine zararlı olabilecek tehlikeli durumları fark edemiyor ve çoğu zaman kendisini ya da çevresini tehlikeli bir duruma sokuyor.
(Öğrenci İsmi), Temizlikle ilgili malzemeleri doğru kullanır. El, yüz ve vücudunun diğer kısımlarını uygun biçimde yıkar. Tuvalet gereksinimini yardımsız yapar. Yiyeceklerini ayrım yapmadan yer. Yiyecek ve içeceklerin temizliğine dikkat eder. Beslenme araç ve gereçlerini temizlik kuralları dahilinde kullanır. İçinde bulunduğu çevreyi temiz tutar.
Giysilerini yardımsız giyinir ve yardımsız çıkartır. Çıkartmış olduğu giysilerini katlar. Ayakkabılarını giyer, çıkartır. Duruma ve hava koşullarına uygun olan giyeceği seçer. (Öğrenci İsmi), yorulduğu durumlarda dinlendirici bir etkinliğe katılır. Tehlikeli olan durumları söyler ve onlardan uzak durur. (Öğrenci İsmi), özbakım becerilerinde ulaşılması beklenen kazanımlar sağlamıştır. Kazanımların desteklenmesi yararlı olacaktır.