Öğretmenlik Meslek Kanunundan Sendikaların Beklentileri

Öğretmenlik meslek kanunu ile ilgili içerik netleşmeden sendikalar görüşlerini ve taleplerini MEB'e iletti. Sendikalar öğretmenlik meslek kanunu ile birlikte öğretmenlerin bir çok konuda yaşadığı sıkıntıların ve olumsuz olayların önüne geçilmesi gerektiği dile getirildi

Ücretli, sözleşmeli, kadrolu olmak üzere farklı koşullarda çalışma şartları, mülakatla atanma, özür grubu tayinlerinde yaşanan gecikme... Öğretmenlerin birçok sorunu var. Hatta dünyada teknolojide gelinen son noktada robot öğretmenlerle aynı sınıfı paylaşmak durumunda kalacakları ve bu durumun etik boyutu tartışılıyor. Yaşanan ve gelecekte bekleyen sorunlar kapsamında Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk’un 2023 Eğitim Vizyonu’nda ilk kez açıkladığı Öğretmenlik Meslek Kanunu’nun içeriği merak konusu. Kanunun bu yıl çıkarılması planlanıyor. 

Kanunla ilgili Bakan Ziya Selçuk, öğretmenlerin aidiyet ve kimlik meselesine katkı sağlamayı istediklerini belirterek, okul yöneticilerinin ve okul müdürlerinin de bu kanunla önemli bir role kavuşacağını kaydetti. Okul müdürlerinin kadro sorunlarının halledilmesi, öğretmenlerin çalışma saatleri, atamalar, yer değiştirmeleri, eş durumu gibi tayinlerde daha belirgin, daha adil bir sistematiğin olmasını hedeflediklerini söyleyen Selçuk, kanunun hayata geçirilmesiyle öğretmenlerin hangi yıl ne olacağı yönünde önlerini görecekleri için daha huzurlu olacaklarını vurguladı. 

Öğretmenlik Meslek Kanunu için ilk öneri metni, Türk Eğitim Derneği’nin (TED) düşünce kuruluşu TEDMEM’den geldi. TEDMEM, öğretmen yetiştirme ve atamadan okul yöneticilerinin görev ve sorumluluklarına, özlük haklarından disiplin işlemlerine kadar geniş çerçevede bir çalışma ortaya koydu. MEB’in kendilerinden bir öneri istemediğini belirten eğitim sendikaları ise çıkarılacak kanunda tüm öğretmenlerin kadrolu atanmasının ve iş güvencelerinin net ifadeyle ortaya konulmasını talep ediyorlar. Eğitim sendikalarının önerileri şöyle:

‘Liyakat esas alınmalı’

Eğitim Sen Genel Başkanı Feray Aytekin Aydoğan: Eğitim Sen olarak Öğretmenlik Meslek Kanunu özelinde 5 Ekim 2018 Dünya Öğretmenler Günü’nde “Öğretmen Dünyayı Değiştirir” ismiyle bir kampanya başlattık. Kampanyamızla ilgili Milli Eğitim Bakanı ile bir görüşme gerçekleştirdik, iki ana hat vardı. Biri, öğretmenlerin statüsünü geliştiren bir kanunun olumlu olacağı ancak kanunun hazırlanma sürecinde ülkemizdeki sendikalar içerisinde yalnızca Eğitim Sen’in üyesi olduğu Eğitim Enternasyonali’nin hazırladığı ve dünya genelinde de öğretmenlerin haklarını en güçlü şekilde düzenleyen toplu sözleşme metni niteliği taşıyan ve Türkiye’nin de imzacısı olduğu Öğretmen Statü ve Tavsiye Kararları’nın esas alınması gerektiği. Kanunun hazırlanma sürecinde ülkemiz genelinde tüm öğretmenlerin yasadan beklentilerini, taleplerini ifade edebilecek araç ve yöntemlerin yaşama geçirilmesini ifade ettik. Taleplerimiz şöyle:

- Tüm öğretmenler kadrolu atanmalı, iş güvencesi yasada net ifadeyle korunmalı. Atama, tayin, terfilerde liyakat esas alınmalı.

- Başöğretmen, uzman öğretmen adı altında katı bir hiyerarşik yapıdan vazgeçilmeli.

- Taslakta belirtilen maaş karşılığı çalışma saatlerinin artırılması üzerinden yaratılacak hak kayıpları eğitimin niteliğini ortadan kaldırır, ataması yapılmayan öğretmenler sorununu daha da büyütür.

- Okul yönetimlerinin profesyonelleştirilmesi, öznesi insan olan eğitimde kabul edilemez. Okul yöneticilerinin aslolan kimliği öğretmenliktir ve okul yöneticileri öğretmen, öğrenci, veli gibi eğitimin tüm unsurları tarafından demokratik yöntemlerle seçilmeli.

‘İtibar kaybı giderilsin’

Eğitim ve Bilim İşgörenleri Sendikası (Eğitimiş), hakkaniyetli bir Öğretmenlik Meslek Kanunu hazırlanması için öneri metni hazırladı. Ataması yapılmayan öğretmenlerle birlikte sayısı 1.5 milyonu bulan eğitimcilerin bir meslek kanununun bulunmasının zorunluluk olduğunu vurgulayan Eğitimiş’in önerileri şöyle: 

- Öğretmenlik mesleğinin itibar kaybı giderilmeli.

- Kamusal eğitim zorunlu kılınmalı. Karma eğitim zorunluluğu korunmalı.

- 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’ndan gelen iş güvencesi daha da artırılmalı ve grevli toplu sözleşme hakkı tanınarak ülkenin geleceğine yön veren öğretmenlerin örgütlenmeleri önündeki engeller kaldırılmalı.

- Atamalar sözleşmeli değil, kadrolu olmalı. Tüm atama kademelerinde liyakat esas alınarak sözlü sınav gibi uygulamalara son verilmeli. Ücretli öğretmenlik uygulamasına son verilmeli.

- 666 sayılı KHK ile bazı kamu görevlilerine verilen ek ödemeden öğretmenler de yararlandırılmalı. Öğretmenlere yıpranma payı verilmeli.

- Eğitim faaliyetleri MEB denetiminde öğretmenler eliyle yapılmalı, dernek, vakıf ya da başka kuruluşlara devredilmemeli.

- Eğitimde özel okul kavramı son bulmalı, uygun kurumların kamulaştırılma işlemi yapılana kadar özelde çalışanların  ekonomik ve diğer hakları devlet kurumlarındakilerle eşit olmalı.

- İsteğe bağlı yer değiştirmelerde tüm kurumların ilan edilerek puan üstünlüğü esasına dayalı bir yapı ve takvim oluşturulmalı.

- Aile bütünlüğü, sağlık, öğrenim, can güvenliğine bağlı yer değiştirmelerin süreye bağlı olmaksızın mazeretin ortaya çıkışına göre karşılanacak bir sistem oluşturulmalı.

‘24 Kasım’da ikramiye verilmeli’

Anadolu Eğitim Sendikası (AES) Genel Başkanı Mehmet Alper Öğretici: MEB, Öğretmenlik Meslek Kanunu ile ilgili sendikamızdan bir öneri istemedi ama biz önerilerimizi ilgili birimlerle paylaştık. Herhangi bir lisans hatta ön lisans programını bitiren herkesin öğretmenlik yapabileceği noktasına indirgenen meslek; işlevi, önemi, liyakat zorunluluğu ve toplumsal algıda karşılığı dikkate alınarak yasal güvenceye kavuşturulmalı. Önerilerimiz şöyle: 

- 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’ndaki haklar aynen korunmalı. 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu’ndaki genel amaçlar korunmalı.

- Öğretmen yetiştirme detaylı olarak ele alınmalı; ortaöğretimden itibaren mesleğe yönlendirilmeli ve Anadolu Öğretmen Liseleri tekrar açılmalı. Eğitim fakültesi dışındaki bölüm mezunları öğretmen olmamalı.

- Öğretmenlerin mesai dışındaki eğitim, eğitime hazırlık, sınav, ders vb. görevleri isteğe bağlı ve ücretli olmalı.

- Aylık karşılığı okutulacak zorunlu ders saatlerindeki adaletsizlik giderilmeli ve tüm branşlar 15 saat üzerinden değerlendirilmeli.

- 3600 ek göstergeye yer verilen başlıkta erken emeklilik de yer almalı. Önerimiz 4 yıla 1 yıl üzerinden yıpranma payı ve nihayetinde erken emeklilik.

- Ek ders ücretleri artırılmalı ve vergiden muaf olmalı.

- 24 Kasım’da öğretmenlere bir maaş ikramiye verilmeli. Alanında ekstra çalışanlar ödüllendirilmeli.

- Tüm öğretmenler kadrolu olmalı. Atama ve yer değiştirmelerde takvim ve periyot önceden belirtilmeli. 

- İdarecilik için bilgi, tecrübe ve liyakat esastır. Öğretmenlerin eşit şartlarda yarışacağı şekilde yazılı puanın etkili olduğu şube müdürü, ilçe, il milli eğitim müdürü olabilmesinin önü açılmalı.

- Hizmet içi eğitimin gerekçe ve içeriğinde “öğretmenin ihtiyacı ve talebi” gözetilmeli. Eğitim verecek kurumlara sendikalar, konular içine sendikal haklar eklenmeli.

 MİLLİYET