Öğretmen Adayları Tercihlerini Nasıl Yapmalı Ve Nasıl Bir Yol İzlemeli

 Öğretmen adayları başvuruların alındığı atama döneminde nasıl bir yol izlemesi gerektiğine dair çoğunlukla tedirginlik yaşamaktadır.Hatta tercihler öyle bir büyür ki gözünde daha baştan atanamama korkusuyla baş başa kalır.Aslında yaşadığı karamsarlık ve tercih konusunda net bilgiye sahip olamayışı  tüm olumsuz duyguların oluşmasına sebep olmaktadır.Ayrıca internete her kafadan bir ses çıkması bir anda  tüm bildikleri bile unutturur,ulaştığı bilginin tam doğru olduğuna inanacakken başka bir bilgi ile karşılaşır tümden eli ayağı birbirine karışır.

 
 
   Evet bu duyguları yaşamak da gayet normal ve bu stresi yüksek puanı alan da yaşar düşük alan da.KPSS ile uğraşıp atanacağınızı düşündüğünüz bir puana ulaşırsınız ama bir de” ya tercihlerime yerleşemezsem “ duygusu yerleşir kafanıza.Bir diğer olumsuz düşünce ise acaba 41. Tercihi açmalı mıyım yada açmamalı mıyım” diye tereddütüdür.

Tercihlerdeki plansızlık ve tüm boyutlarıyla değerlendirme işleminin yetersiz kalması kimi zaman öğretmen adayının hayatını etkileyebiliyor.Her insanın yapısı farklıdır ve ona göre il ve ilçelerdeki okulları iyi analiz edip ona göre tercihlerinin arasına eklemek gerekir.Bir insan Karadeniz havasını severken diğer bir insan ise güney doğuya daha çok sevebilir veya kendi yaşadığı coğrafik konumdaki yaşantısı  bir başka coğrafyaya alışmasını arttırabilir.Misal egede yaşamış biri güneydoğuya biraz daha çabuk alışabilirken karadeniz’e ise  güneydoğuya alıştığından daha uzun zamanda alışabiliyor(bu sadece bir örnek ve kişiden kişiye değişir önemli olan kendi yapısı ve yaşantısına göre tercih yapmaktır)

Şunu da söylemek de fayda olduğunu düşünüyorum;öğretmen atama tercihlerinin nasip olduğunu unutmamak  gerekir çünkü atanacakların arasında ilk sıralarda olunsa bile o kişilerden önceki kişilerin o tercihleri yazmayacağının  garantisi yok.ilk tercihlerime kesin giderim dersiniz ve sona kalmayacağınızı düşündüğünüz okullara da kalabilirsiniz.Öğretmen adayının sonlara bıraktığı hiçbiri gelmezse bu okula da giderim mantığı ile yazdığı okul da gelebilir .O yüzden son tercihlere koyulan okul ve coğrafyayı tercihlere koyarken kendi benliğinizdeki gerçekliğini tüm boyutları ile iyi değerlendirilmeli.
 
TERCİHLER Nelere Göre Şekillendirilebilir?
 
 Bazı öğretmen adayları ise zaten tercihlerime gidemem atanamam deyip öylesine tercih yapıyorlar ama bir de bakıyorlar atanmışlar.Sonuca baktıklarında ise pişman olabiliyorlar ve atandığı yere gitmemek için bir çıkış yolu arıyorlar.Ama iş işten geçmiş oluyor çünkü atama çıktıktan sonra iptal edilemez.Ayrıca öyle bir hüküm var ki yönetmelik ve kanunda öğretmen adayının hayatını etkilemektedir.Atanan öğretmenler atandıktan sonra 1 yıl süre içinde yeniden öğretmenliğe atanamaz. Yani Göreve başlamaz iseniz 1 yıl boyunca memur olamazsınız.Bunu düşünerek tercihlerinizi yapmalısınız.Çünkü  657 sayılı Kanun'un 63'üncü maddesinin 1'inci fıkrasında yer alan "Bir göreve ilk defa veya yeniden atananlardan belge ile ispatı mümkün zorlayıcı sebepler olmaksızın 62'nci maddedeki süre içinde işe başlamayanların atanmaları iptal edilir ve bunlar 1 yıl süreyle devlet memuru olarak istihdam edilemezler..." hüküm uygulanır.Yani eğer siz atanır ve göreve başlamaz iseniz yada gittiğiniz yerde istifa ederseniz bir sene boyunca hiçbir şekilde öğretmenliğe atanamaz ve tercihde bile bulunamazsınız.
 
  Bu yüzden öyle gelişi güzel tercihlerde bulunmayın.Bir an evvel atanayım duygusu ile insanoğlu her yeri yazabileceğini düşünür ve 41. Tercihi de  işaretler  ama sonuçların açıklandığı gün gidemeyeceği bir yer  geldiğinde pişman olabilir.Bana geçen sene atanıp ya göreve başlamamış yada başlayıp da istifa eden bir çok arkadaştan sorular gelmişti.Bu yüzden bu arkadaşların pişmanlıklarına düşmemenizi  isterim.
 
KENDİ YAPINIZA UYGUN ÜÇ TERCİH BÖLÜMÜ OLUŞTURUN
 
  Bunlardan ilki atanmak istediğiniz il veya iller,ikinci olarak bildiğiniz ,gittiğinizde size kendi atanmak istediğiniz yeri aratmayacağını düşündüğünüz iller en sonda da doğudan gidebileceğinizi düşündüğünüz iller.tabi bunları nasıl oluşturacaksınız buna bir bakalım.
 
   1. Tercih bölümü söylemeye bile gerek yok yaşadığınız veya yaşamak istediğiniz illerin olduğu tercihler
        
           2. Tercih bölümdeki iller ,ailenize veya yaşadığınız yere yani istediğiniz ile yakın ,gelip gitmesi kolay olan iller.
 
         3. Tercih bölüm  ise doğudan bildiğiniz veya araştırdığınızda “ben burda yapabilirim ,ilgimi çekti” diyebileceğiniz illeri kapsayacak tercih bölümü
      
           Her tercih bölümü için kendi arasında bir sıralama yapın. çok istediğinizden başlayıp isteme oranınızın düştüğü okullara(il/ilçelere) göre sıralama yapın.
 
   Bu bölümlerdeki il ve ya ilçeleri belirlerken de şu şekilde araştırma yapabilirsiniz;Öncelikle unutmayın ki okulların hepsi bölge ve alanlarına göre değerlendirilmektedir.yani o okulun kaçıncı bölge ve kaçıncı alana sahip olduğu o okulun şartları hakkında bir çıkarım yapmanızı sağlayabilir.çünkü bölge veya alanlar gelişigüzel belirlenmemiştir.Coğrafi durum, ekonomik ve sosyal yönden gelişmişlik düzeyi, ulaşım şartları ile hizmet gereklerinin karşılanması esasına göre değerlendirilp artıları ve eksilerine göre bölge ve alan değerleri verilmiştir.Yani bu koşullar bakımından düşünüldüğünde 1. Bölge 2. Bölgeden ,2. Bölgede 3. Bölgeden daha iyi şartlara sahip diyebiliriz. Zaten aynı alana sahip zorunlu hizmet okullarında 2. Bölgedeki okulda zorunlu hizmetin bitme süresi 1. Bölgedekinden daha kısa sürer ,bunun sebebi de şartların 2. bölgede daha zor  veya daha eksik olmasıdır.Ayrıca bölge ve alanların belirlenme şartlarından en önemlisi de o okulun öğretmenler tarafından tercih edilme sıklığına göre derecelendirilmesidir.Böylece çok tercih edilen okulun  hizmet alanı da doğal olarak daha düşük sayıya sahip olmaktadır.
 
     Ayrıca belirlediğiniz okullar hakkkındaki bilgileri birinci elden yani okulların kendi sitelerinden bulabilirsiniz bunun içinde;

 
TÜM OKULLARA BU BAĞLANTIDAN MEB OKULLARDAN BAKABİLİRSİNİZ TIKLAYINIZ
   
    Daha net bilgi alabilmek içinde okulları arayabilirsiniz birçok müdür size yardımcı olacaktır.kadrolu öğretmeni birçok müdür dört gözle bekler çünkü.Okulun bulunduğu coğrafya da önemli !acaba nasıl bir araziye kurulu bir yerde ,en yakın yerleşim yerine kaç km uzakta ,ihtiyaçlar bakımından ne kadar karşılanabilir bir yerleşim yerinde.Bu bilgileri de ancak  o il veya ilçenin belediye/kaymakamlık sitelerinde bulabilrsiniz.şehirlerin belediye veya kaymakamlık sitelerine girip ,nüfusunun kaç olduğu ikliminin ne olduğunu  ulaşım imkanının nasıl karşılandığını,çevre illere komşuluk derecesi nedir(ulaşım bakımından yol üzeri mi yada sapa bir yer mi?,,)şehrin sağlık ve sosyal imkanlarının ne durumda olduğu gibi bir çok etkeni okuyunuz.Bu ulaştığınız bilgileri özetleyerek bir köşeye kaydediniz ki en son tercihleri yaparken sıralama yapmanızda yararınıza olacaktır.Tabi google maps den de coğrafya ve mesafenin uzaklık derecesine ulaşabilirsiniz bunu da unutmayın.
 
     Seçebileceğiniz okulun merkezde veya köyde olması da sizin için araştırma niteliğini değiştirebilir çünkü merkezde bir okul ise sadece şehrin coğrafya veya şartlarına bakarsınız ama köy olduğunda ayrıyetten
      
       * o ilçeye ne kadar uzakta olduğunu ,
 * köye ulaşımının rahat olup olmadığını ,
 * okulda öğretmenlerin nasıl gidip geldiğini sorgulamak zorundasınız.

 
   Özellikle sınıf öğretmenlerinin köylerde tek başına öğretmen olabildiğini düşündüğümüzde bu gibi faktörler daha da ön plana çıkıyor ve karşılaşacağınız sizin için olumsuzluklara ne oranda bir tepki gösterebileceğinizi iyi analiz etmek gerekir.
 
     Köy okullarını araştırırken bağlı olduğu ilçeyi araştırmanında ötesinde yakın olduğu ilçe veya il merkezlerine uzaklığını ve ulaşımını da sorgulayın;belki de sizin için avantajı daha fazla olan bir ilçe olabilir bazı ilçeler.Misal Batmanın beşiri ilçesine bağlı yenipınar okulu her ne kadar beşiri ilçesine bağlı olsa da batmana yakın bir köy olup öğretmenleri batman merkezde kalabiliyor ve merkezden ulaşımı sağlanabilmektedir bunun gibi gizli faktörlere de ulaşmaya çalışın.
 
   Okullar yatılı okul mu,taşımalı eğitim mi yapıldığı,tek öğretmenli bir okul mu olduğu,birleştirilmiş sınıf olup olmadığını da büyük bir etken olarak görmeniz gerekir çünkü böyle okullar birbirinden farklı ve sorumlulukları çok farklı okullardır,herkesin tehamül derecesi veya dayanıklılık dereceleri farklıdır.

HİZMET BÖLGE VE ALANLARINI İYİ BİLMEK GEREKİR;
 
   Hizmet bölgeleri 3’e ayrılmış olup her bölgede 6 tane alana sahiptir.Yani her il belirli krıterlere göre 3 bölgeye ayrılmış durumda.O  ildeki okullarda altı alandan herhangi birisine mensup olmaktadır.Yazımda da söylediğim gibi bu alanlar belirli şartlara göre sayısal değerleri bulunur.
Zorunlu hizmet sadece doğu da yapılmaz; Birçok kişi tarafından yanlış bilinir zorunlu hizmetin sadece doğuda yapılacağı konusu da.Batıda da karadenizde de zorunlu hzimetinizi yapabilrsiniz.peki ama nasıl oluyor diyebilrisiniz ,Bunun için o okulun hizmet alanı bakımından en az 4. Alanda olması gerekir yani o okul 4. Alan-5. Alan-6. Alan okullar ise türkiyenin neresinde olursa olsun o okuldaki göreviniz zorunlu hizmetden sayılır.
 
  Aşağıdaki çizelgeye bakabilrsiniz,
1.alan    2.alan    3. alan    4. alan    5. alan    6. alan       
1.bölge     
10 puan
     11 puan    12 puan    14 puan    16 puan    18 puan       
2.bölge    12 puan    13 puan    14 puan    18 puan    20 puan    22 puan       
3.bölge    14 puan    16 puan    18 puan    22 puan    26 puan    30 puan 

Not:Yukarıdaki çizelgede koyu yazılan hizmet alanları zorunlu hizmet kapsamındadır

ATANDIKTAN SONRA HİZMET PUANINIZ ÖNEMLİ;

 Göreve başladıktan sonra öğretmen olarak yer değiştirmeniz ancak sahip olduğunuz hizmet puanlara göre yapılacaktır.Yani ne kadar yüksek hizmet puanına sahipseniz yer değiştirmede diğer öğretmenlere göre atanma şansınız da o kadar yüksek olur.Şimdilik bunlar çok önemli gibi görünmeyebilir ama öğretmenler atandıktan sonra yer değiştirirken hizmet puanları yetmediği için istedikleri yere atanamamaktan hatta gidememekten yakınıyor.Özellikle özür durumunuz varsa (evli iseniz ,evlenecek iseniz,sağlık durumundan yer değiştirme isteğinde bulunacaksanız…)
 
  özür gurubu atamalarına başvurduğunuz zaman,burada da atamaya esas, hizmet puanı olduğu için yer değiştirirken sorun yaşanabiliyor. Bu krıterden atanmak için hizmet puanının da önemli olduğunu belirtmek istedim.Ayrıca bu yer değiştirmeler ,ne zaman il içine başvurulur,ne zaman eş durumundan atamaya katılabilir gibi soruların cevaplarını da sizler göreve başladıktan sonra detaylıca yazacağım.
 
TERCİH SIRALAMALARI VE SIRALAMA ARASINDAKİ İLİŞKİ ;

  Sıralamanız iyi ise;tabiki o istediğiniz okullara bir hayli yer vereceksiniz
Yada
 Sıralamanızın krıtik olduğunu düşünüyorsanız istediğiniz yerleri yazmayı bırakıp(ilk 3 tercihe gitmeyi çok istediğiniz okullar) 2. Tercih bölümü olarak adlandırdığımız illerden başlamak üzere 3. Tercih illerine önem vermelisiniz.Bunları yaparken puanınız ne olursa olsun yazının başında söylediğim gibi 3 tercih bölüme ayırmayı unutmayın.İlk tercihlerinizin miktarını da sıralamanızın uygunluğunu düşünerek arttırabilir yada azaltabilrsiniz.örneğin siz sıralamalarda ortalardasınız ama siz tüm tercihlerinizi batıdan veya istediğiniz illerden yana kullanıyorsunuz ,bu tercihlerinizi riske atar,ayrıca birde 41. şıkkı işaretlemez iseniz intihar etmiş bile olabilirsiniz.Tercihlerinizde muhakkak doğudan yerleri yazın ister doğunun parisleri olur isterse sessiz sakin şehirleri olsun,Sakın olaki puanınıza göre uçmayın . İnşallah tercihlerinizin şekilenmesine yardımcı olabilmişimdir .Bundan sonraki yazılarımda ise genel bilgilere dayalı tercihlerinizde yararlı olabilecek konulara değineceğim sorularınızı aşağıdaki maile atabilrsiniz.ALLAH hayırlı bir tercih dönemi geçirmenizi ve hakkınızda hayırlı okullara hepinizin atanmasını nasip etsin.

Sedat Değer