ŞEKER PORTAKALİ KİTAP ÖZETİ, KONUSU, ANA FİKRİ, ZAMAN VE MEKAN İNCELEMESİ

KİTABIN ADI: ŞEKER PORTAKALI

KİTABIN YAZARI: José Mauro de Vasconcelos

SAYFA SAYISI: 360

KİTABIN TÜRÜ: ÇOCUK ROMANI

YAYIN EVİ VE BASIM YILI: CAN YAYINLARI - 2015

ŞEKER PORTAKALI SERİSİ: 

Şeker Portakalı Serisi 3 kitaptan oluşur. Bu kitapların adı sırasıyla; Şeker Portakalı, Güneşi Uyandıralım ve Delifişek'tir
ŞEKER PORTAKALI KİTABININ KONUSU (TEMASI):
Ailesinden şiddet gören çocuğun, ailesinden uzaklaşarak sevgi gördüğü başka birine korkarak yakınlaşması ve sonra ona alışıp onu babası olarak görmesi.
ŞEKER PORTAKALI KİTABININ ANA FİKRİ:

Çocukların ilgiye ve şefkate ihtiyacı vardır, gereken sevgi ve ilgi gösterilmelidir.

ŞEKER PORTAKALI KİTABININ ÖZETİ:
Şeker Portakalı özgün adı ile My Sweet Orange Tree, Brezilyalı yazar Jose Mauro De Vasconcelos tarafından 1968 yılında kaleme alınmış romandır. Brezilya'nın Minas Gerais isimli bölgesinde yaşayan fakir bir ailenin 5 yaşındaki çocuğu olan Zeze çok geniş bir hayal gücüne sahiptir. Öyle ki izlenimlerini, hayallerini, çocukluk yıllarını konun konusu olan roman aslında yazarın kendi hayatından kesitler sunmaktadır.

Zeze evin ve yaşadığı mahallenin yaramaz çocuğu olmakla bilinen, zeki, hırslı ve bir o kadar da hüzünlerle dolu hayata sahip çocuktur. Yaşadıkları dönem, çoğu diğer aileler gibi maddi sıkıntılar içindedirler. Zeze kalabalık bir aileye sahiptir. Zeze'nin 5 kardeşi vardır.  Totoca adında abisi, Louis adında küçük kardeşi ve Glaria, Jandira ve Lala adında 3 ablası vardır. Babası işsizlik yüzünden bunalıma düşmüş, ailenin maddi geçimini sağlayacak tüm yükü annenin üzerine binmiştir.

Zeze yaramaz çocuk olarak bilinir, aslında onun yaptığı şakalar onun yaşadığı yalnızlık duygusundan kaynaklanmaktaydı. Zeze kendi kendine okumayı öğrendiğinden 5 yaşında okula başlamıştır. Okulda bilinenin aksine çok uslu ve sevilen bir öğrencidir. İnsanlar ona şeytanın vaftiz oğlu derdi. Zeze yüreğindeki yalnızlığı kapatmak için hayali arkadaşlar edinmiştir. Bunlardan birisi yarasa diğeri ise hiç kimsenin beğenmediği şeker portakalıdır. Zeze'nin en sevdiği şey hayal gücüyle baş başa kalıp yeni hikayeler üretmektir. Yeni taşındıkları evde olan portakal ağacı sığınabileceği tek şeydi. Zorlukları aşabilmenin tek yolu portakal ağacının altıydı.

Zeze bir süre sonra sokak şarkıcısı olan Ariovaldo ile tanışır ve sokak sokak dolaşarak şarkı söylemeye başlar. Bu iş Zeze'nin çok hoşuna gider. Ama Ariovaldo açık saçık şarkılar söylediğinden dolayı babası o şarkıcıyla arkadaşlık etmesini istemez. Zeze ise söylediği şarkıların anlamını bilmediğinden ve olaydan zevk aldığından şarkı söylemeye devam eder. Bir gün babasını mutlu etmek için şarkıyı yanında söyleyince babasından dayak yer.

Okul dışında insanlara komplo kurmak dışındaki zamanlarda, evlerinin bahçesini hayal gücü sayesinde hayvanat bahçesine dönüştürür. Kara tavuk panter, paçalı tavuklar aslan gibi hayvanlar yaratırdı kendi hayali hayvanat bahçesinde. Tüm bu hayallerin dışında şehrin nadir otomobillerinin arkasına atlayıp yapışarak rüzgarı ve hızı hissederdi bu oyunun adı yarasa olmaktı. Diğer çocuklar gibi Zeze'nin de korktuğu Portekizli Manuel Valadares'in arabasına bir gün inat eder ve atlar. Ancak Portekizli'ye yakalanır ve poposuna Portekizli bi  tokat atar. Bu durum onun gururunu kırar, utandırır büyüyünce Portekizli'yi öldürmeye karar verir.

Yan komşunun bahçesindeki çamaşır ipini kesmeye çalışırken başına bi kaza gelir ve ayağının altını ciddi bi şekilde yaralar. Ancak okula gitmesi gerektiğinden ayakkabısını giymeden yürümeye başlar. Yolda Portekizli yanından geçerken Zeze'yi görür ve ona yardım etmek ister ama Zeze bu teklifi reddeder. Portekizli onu kucaklayıp arabasına bindirir. Onu eczaneye götürür ve yarasını tedavi ettirir. Zamanla Portekizli'yi yakından tanır düşmanlık biter ve Portekizli en sevdiği insan olur.

Babasından yediği dayakla hayattan kopan Zeze intihar etmeyi bile düşünmüştür ama Portekizli onu hayata tekrar bağlamıştır. Daha sonra olaylar gelişir ve Portekizli, Zaza'yı evlatlık alma aşamasına gelir. Fakat bir gün Zeze ders sırasında tren Mangaratiba'nın Portekizli'nin arabasına çarptığını öğrenir. Zeze izin almadan sınıfı terk ederek kaza alanına gider. Onların dostluğunu bilen biri Zeze'yi sakinleştirir. Portekizli'nin ölmesi Zeze'nin de çocukluğunun ölmesine neden olur. Totoca Zeze'yi hasta halde bulur ve kötü haberi verir şeker portakalı fidanının olduğu yerden yol geçecektir ve Zeze'nin şeker portakalı kesilecektir. Zeze bu olaylardan sonra hasta olur.

Zeze bi süre yemekten kesilir, kötü hayaller görür, yataktan kalkamaz hale gelir. Mahalleliler ve okul arkadaşları ziyarete gelir ve onsuz mahallenin ne kadar sıkıcı olduğundan bahsederler.

Sonunda Zeze'nin bedeni iyileşse de kalbi bi daha iyileşmeyecektir.

ŞEKER PORTAKALI KİTABINDAKİ KARAKTERLER VE ANALİZİ:

Zezé: Romanın başkarakteri olarak yazar Jose Mauro de Vasconcelos kitapta kendisini anlatmıştır. Jose olarak yalnızca Edmundo Dayı seslenmiştir. Zezé ismiyle çağrılır. Fiziksel özellikleri olarak sarışın ve kısa boylu olduğu bilgisi de verilir. Yerinde duramayan ve haylaz bir karakter olup aynı zamanda zeki, duygusal ve hassas bir çocuktur. Ailesinden şiddet görmüştür.

Totoca: Zeze'nin abisidir. Asıl ismi Antonio'dur. El işlerine yatkınlığı vardır, Zeze'ye bu konuda yardımcı olur.

Ariovaldo: Mahalleye gelip şarkı söyleyerek para kazanan ayrıca Zeze'nin de bir süre ona eşlik edip şarkı söylediği kişidir.

Cecilia Paim: Zeze'nin öğretmenidir. Kimse çiçek getirmediği için Zeze öğretmenine çiçekler getirir. Öğretmeni ise Zeze'nin fakir olduğunu bildiğinden yiyecek alması için ona para verir.

Edmundo Dayı: Zeze'nin dayısıdır. Çok zeki, kültürlü ve bilgili birisi olarak bilinir. Zeze'ye hikayeler anlatır.

Estefania Pinage de Vasconcelos: Zeze'nin annesidir. Güzel bir kadındır. Ailesini geçindirmek için farklı işlerde çalışmıştır.

Manuel Valaderes: Portekizli olduğundan dolayı lakabı Portuga'dır. Zeze, Portekizli'nin evladı olmak ister.

Gloria: Zeze'nin ablasıdır. Sarışın olmasından dolayı Zeze'ye ailede en çok benzeyen kişidir.

Lala: Zeze'nin diğer ablası.

ŞEKER PORTAKALI KİTABI ZAMAN:
Şeker Portakalı romanında olaylar 1920'li yıllarda geçmektedir.

ŞEKER PORTAKALI KİTABI MEKAN:
Şeker Portakalı kitabında olaylar Zeze'nin evinde, bahçesinde, okulunda ve Rio Paulo sokağında geçmektedir.