Muhabbet Kuşu Dışkıda Renk Bozukluğu

Muhabbet kuşu ve papağanların dışkıları, kuşların sağlığı hakkında çok fazla ip ucu veriyor. Dışkı ile ilgili bilinen tek sorunun ishal olması, bu sorunların birçoğunun gözden kaçmasına sebep oluyor. Ancak pankreastan, böbreklere, karaciğerden, psikolojik sorunlara kadar pek çok sağlık durumu dışkıları etkiliyor.

Dışkı rengi ve şekli nasıl olmalı?
Kuşların dışkıları 3 farklı bileşenden oluşur;

Kaka: Bağırsaklar tarafından atılan yeşil yada kahverengi, katı ve tek parçadır.
Ürat: Böbreklerden atılan bir dışkıdır. Beyaz renkli ve krem yoğunluğundadır.
İdrar: Böbrekler tarafından atılan şeffaf sıvıdır.

Bu 3 farklı bileşen dışarı atılmadan önce birleşir ve tek bir parça olarak dışarı atılır. Daha önce Muhabbet Kuşlarında İshal konusunda da belirttiğimiz gibi, sıvı dışkılar her zaman ishal belirtisi değildir. Kuşlar bazen daha sıvı, daha katı ve hatta farklı renklerde dışkılar çıkarabilirler.

Dışkıların renkleri, kuşların yedikleri besinlere göre değişkenlik gösterebilir. Dışkının kaka kısmı normal şartlarda sürekli yem/tohum ile beslenen kuşlarda yeşil olmalıdır. Mama ile beslendiklerinde ise kahverengi veya mama içeriğine göre renkli kaka üretebilirler. Taze meyveler veya sebzeler ile beslenen büyük papağanlar kırmızıya yakın kaka üretebilirler. Bu tür yiyecekler iyice sindirildikten sonra dışkı rengi tekrar yeşile döner. Muhabbet kuşları ise taze sebze ve meyveleri daha kolay sindirebildikleri için dışkıları meyve rengini almayabilir.

Ürat ve idrar rengi ise beslenme çeşitliliğine göre değişmez. Ürat daima beyaz ve krem yoğunluğunda, idrar ise daima sıvı ve şeffaf olmalıdır.

Dışkıların şekli ise renklerinden daha az değişkenlik gösterir ancak değişmesi hastalık belirtisi değildir. Kuşlar sulu meyve ve sebzelerden fazla tükettiklerinde doğal olarak fazla idrar olacağı için daha sıvı dışkı üretebilirler. Sindirim normale döndükçe dışkı yoğunluğu da normale döner. Ayrıca kafes kuşları, özellikle papağan türleri stres yaşadıkları zaman da sıvı dışkı üretirler.

Önemli olan, genellikle aynı büyüklükte ve sıklıkta dışkı bırakmalarıdır. Özellikle tek bir muhabbet kuşu veya papağan besleyenler, kafes temizliklerini aynı sıklıkta yaptıklarında, kuşlarının aşağı yukarı ne kadar dışkı ürettiklerini bilirler. Bu sayede kuşlarının dışkılamasında artış veya azalma olduğunda fark ederler. Eğer kuşlarınız çok daha sık veya seyrek dışkı üretiyorlarsa bu bir hastalık habercisi olabilir. Ayrıca papağan ve muhabbet kuşlarının katı dışkıları daima tüp şeklindedir. Ürat veya idrar ile birlikte yayılmış dışkılar da hastalık habercisi olabilir.

Dışkıları Sağlıkları Hakkında Bilgi Veriyor

Hastalık belirtisi olabilecek dışkılar
Kuşların dışkılarında aşağıdaki işaretlerden herhangi biri var ise, o dışkıyı üreten kuşun sağlık sorunu olması kuvvetle muhtemeldir. Hastalık belirtisi olabilecek dışkılar şunlardır;

Dışkı üzerinde kan veya kan pıhtısı varsa, kuşun bir bağırsak enfeksiyonu geçirdiği, dişi ise yumurta sıkışması yaşadığı, büyük bir papağan ise bir yabancı nesne yuttuğu ve sindiremediği düşünülebilir.
Yeni çıkarılmış bir dışkının sıvı kısmında hava kabarcığı/köpük varsa, yoğun bir gaz belirtisi, sürekli oluyor ise bağırsak enfeksiyonu belirtisi olabilir.
Dışkı üzerinde tam sindirilmemiş tohum (yemiş) var ise, bu bir pankreas sorunu olabilir.
Yayılmış ve dağınık katı dışkı, ishal ve birçok çeşitli bağırsak enfeksiyonu habercisi olabilir.
1 günden daha uzun süre ile sürekli sıvı dışkı çıkarması, bir böbrek sorunu olduğunu gösterir.
Sürekli katı dışkı ise vücutta sıvı kaybı olduğunu gösterir.
Beyaz olması gereken ürat kısmının sarı veya yeşilimsi olması, karaciğer sorunlarının habercisidir.
Sarı idrar ise böbrek iltihabını gösterir.
Muhabbet kuşu ve papağan türlerinin dışkılarını incelemek, size ilk başta mide bulandırıcı gelebilir. Ancak dışkıların, kuş sağlığı hakkında bize verdiği bilgiler düşünüldüğünde, bu olay katlanılabilir ve gereklidir. 

Kuş üreticileri tecrübeleriyle, sağlıklı kuş dışkısının nasıl göründüğünü bilmelidirler.

Dışkının Niteliği

Tohumla beslenen kuşların dışkıları oldukça serttir. Ancak yeşillik, meyve veya yumuşak besinler aldıklarında dışkıları daha ince bir görüntü alır.

Böceklerle beslenen kuşların dışkıları tohumlarla beslenenlere göre daha fazla sıvı bulundurur.

Meyveyle beslenenler ve sadece sulu besin alanların dışkıları ise daha bir sulu atıktır.

Dışkının Rengi

Dışkının beyazımsı kısmı (idrar asiti),vücut yapı taşlarından olan albuminin böbrekler tarafından işlenip atılmış halidir.

Koyu renkli kısım ise bağırsaklar tarafafından işlenip dışarı atılan yem posalarıdır.Yemlerinde hiç bulunmayan veya çok az ham selilöz bulunan örneğin Kanarya,Muhabbet ve Papağan gibi kuşların dışkıları ekseriyetle yeşilimsi veya kahverengine dönük siyahtır.

Tohum kabuklarını ayırmadan yutan (Tavuksu kuşlar,Ördekler) veya Çimen türünde fazla ham selülöz yiyen (Kaz,Sülün türleri) hayvanların kör bağırsaklarında bakteriler yardımıyla işlenen selülöz siyah zifte benzer bir kıvamda vücuttan atılır.

Sindirim bozukluğu olanlarda ekseriyetle normalden daha ince (ishal) veya ani değişiklikler gösterir.

İshalin Sebepleri:

- Sulu besinler yoluyla vücuda çok fazla su alınması (Yeşillikler,meyveler),

- Tuzlu besinler sebebiyle fazla su içilmesi,

- Aşağıda sıralanacak sebeplerden bağırsak kanalının iltihaplanması.

a) Yemler, bakteriler (koli,salmonella), pseudotuberkuloz, virüsler

b) Parazitler (Solucanlar, Koksidiyoz)

- Yerleşim yanlışları; örneğin rutubet, ani ısı farklılıkları,

- Kuşun aç kalması; tane yerine kabuk kalması.

Belirtiler:

İshalden acı çeken hayvan kendisini kabartır veya bir yere büzülür.İştahsız,kıçı kirli ve bazen dışkısında kan gözlenir.Değişik renkte dışkı örneklerini aşağıda sıraladık:

Dışkının büyük bir kısmı beyaz ise böbreklerden gelen idrar asitine delildir.
Sebep: Böbrek iltihabı, nikris.

Kakada kan izleri:
Sebep: Alt bağırsak enfeksiyonu.

Sarı - Yeşil arası renkte ve sümüksü kaka.
Sebep: Safrada fazlalık (enfeksiyon,açlık) veya klorofil (Yeşillik)

Daha fazla bilgi için bak: birds-online.de

Tedavi:

Dışkı görüntüsünde değişik fark edildiğinde çok hızlı davranmalıyız.Gittikçe artan iştahsızlık nedeniyle kuş aç kalabilir.

Hasta kuşu tedavi kafesine ayırmalı.
Isı 28-33 dereceye yükseltmeli.
Dışkı örneği alınıp tetkik ettirilmeli.

a) Dışkı sonucu olumsuz:

Kolay sindirilebilir gıdalar(Çimlendirilmiş tohumlar,mama türleri),
İçme sularına takviye stresmix,
Açlık ve susuzluk durumunda şekerli-tuzlu enjeksiyon verilir.
b) Dışkı sonucu olumlu ve ayrıca bakteri,kurt,protozon veya küf mantarı bulaşmışsa:

Kolay sindirilebilir gıdalar verilmeli,
tespit edilen ilaç,
İçme suyuna stresmix,
Tünekler, yemlik ve suluklar düzenli olarak yıkanıp dezenfekte edilmeli.

Krankheiten der Kaefig-und Volierenvögel,Erkennen u.heilen

J.Peter Holsheimer

Çeviri: Ertan ŞENERGE

Kaynak:  muhabbetkusu77.wordpress.com