Özgül Öğrenme Güçlüğü Nedir?

Özgül Öğrenme Güçlüğü Nedir?

Özgül öğrenme güçlüğü (ÖÖG), bireylerin okuma, yazma, dinleme, anlama, kendini ifade etme ya da matematik alanında yaşıtlarına ve zekâsına göre beklenilenin önemli ölçüde altında olmasıdır.
Özgül Öğrenme Güçlüğünün birkaç tipi vardır:
• Disleksi: Okuma alanında güçlük
• Disgrafi: Yazı alanında güçlük
• Diskalkuli: Matematik alanında güçlük
En sık görülen tipi ise Disleksidir.

Özgül öğrenme güçlüğünün nedenleri henüz tam olarak bilinmemekle birlikte, merkezi sinir sisteminin işleyiş bozukluğundan kaynaklandığı ve yapısal olduğu düşünülmektedir.
Kesinlikle zekâ geriliği değildir. Özgül öğrenme tanısı almış çocukların zekâ düzeyleri ya normal düzeydedir ya da normalin üzerindedir.
ÖÖG tanısı, özel standart testler aracılığı ile ruh sağlığı alanında çalışan uzmanlar tarafından konulmaktadır. Okul öncesi dönemde bazı belirtiler olmasına karşın, genellikle okul çağındaki çocukların %15 -20’sine bu tanı konulmaktadır.
ÖÖG tanısı almış bireylerde Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) ile birlikte görülebilir ancak bu ikisi kesinlikle farklı bozukluklardır.
Okul başarıları genel olarak düşüktür. Yaşanılan başarısızlık ve hayal kırıklığı bazen kaygı bozukluğuna ya da özgüven eksikliğine neden olabilmektedir.
ÖÖG tanısı almış çocuklar çoğu şeyi ters algılayabilirler.

Saati okumakta ve çizmekte zorlanırlar.

Okurken kelimeleri yanlış hecelerler.

Sesli okumak bir kâbus olabilir.

Zaman kavramlarını öğrenirken sıkıntı yaşarlar.

Ritmik saymalarda ve sıralı olan becerilerde sıkıntı yaşarlar.

Okurken bazı kelimeleri atlarlar.

Çarpım tablosunu ezberlemekte güçlük çekerler.

Özgül Öğrenme Güçlüğü Olan Çocukların Özellikleri
Okuma ve Yazma Alanında:
• Okurken harflerin ya da sayıların yönünü ters yazma, kelimeleri sondan başa doğru yazma,
• Kelimeleri tersten okuyup yazma,
• Harf atlayarak, kelimeyi eksik yazma ya da kelimeye fazladan eklemeler yapma,
• Özellikle noktalı ve noktasız harfleri karıştırma,
• Okurken ya da yazarken harfleri karıştırma ( b yerine d, s yerine z vs.)
• Okurken konsantrasyon problemi yaşama ve sıklıkla bulundukları yeri kaybetme ya da satır atlama,
• Yazı yazarken çok çabuk yorulma ve sıkılma gözükebilir.

Matematik Alanında:
• Matematik ve sayı sembollerini öğrenmede güçlük,
• Basit işlemleri öğrenememe ( dört işlemde sıkıntı yaşama),
• Problemler konusunda işlem yapmada zorlanma ve güçlük ,
• Özellikle çarpım tablosunu ezberleyememe gözükebilir.

Diğer Alanlarda:
• Zaman kavramında sıkıntılar yaşanabilir. Dün- bugün- yarın kavramlarını zor öğrenme, doğru kullanamama gözükebilir.
• Saat öğrenmede zorlanma yaşanılabilir.
• Yön kavramlarını geç öğrenme (sağını solunu öğrenmede sıkıntı yaşama) olabilir.
• Alfabenin harflerini öğrenememe ya da yarısından çoğunda sıralamada karışıklık yaşama gözükebilir.
• Günleri, ayları, mevsimleri öğrenmede güçlük yaşanılabilir.
• Seyrettiği bir filmi ya da yaşadığı bir olayı anlatırken sırasıyla aktaramayabilir.

DİSLEKSİ PROBLEMİ OLAN ÇOCUĞA NASIL YARDIM EDİLİR?
Dislektik çocuklar okul derslerinde başarısız olmaları durumunda özgüvenlerini kaybedebilirler. Buna bağlı olarak diğer psikolojik problemler başlayabilir. Okumayı öğrenemeyip yaşıtlarının alay konusu olma ihtimalleri de -maalesef- vardır. Öte yandan, disleksili çocuklar çok ince düşünceli oldukları için, çevreden olumsuz etkilenmeleri ve karamsarlığa kapılmaları an meselesidir.
Anne, baba veya eğitmenler, disleksi konusunda bilinçli olmadıklarında okuma bozukluğu yaşayan çocuğu suçlayabilirler. “İstesen yaparsın, aklın hep kötü işlere çalışıyor, umursamıyorsun, yaramazsın” gibi sözler çocukta kalıcı hasarlara yol açabilir. Bu yüzden çocuk üzerinde sorumluluğu olan herkes disleksi ne demektir, okuma güçlüğü nasıl giderilir, dislektik çocuğa nasıl destek olunur, disleksi için neler yapılmalı ve benzeri konulara hakim olmalıdır.
1
Sabırlı olun: Çocuğunuz veya öğrenciniz okuma güçlüğü çekiyorsa sabırlı olun ve ilginizi azaltmayın. Metinleri sesli okumasını isteyin. Sesli okuma esnasında hem çocuk, hem de siz nerelerde hata yapıldığını görebilir ve düzeltebilirsiniz. Sesli okuma, disleksi için iyi bir egzersizdir.
________________________________________
2
Motive edin: Öğrenme güçlüğü çeken çocukların özgüvenlerinde hasar oluşmaması için onları devamlı tebrik etmek gerekir. Her başarısını tebrik edin ve onunla gurur duyduğunuzu ifade edin. Bu davranış çocuğun başarma isteğini kamçılar.
________________________________________
3
Oyunlarla destekleyin: Sevdiği materyaller ile kendisini geliştirmesini sağlayın. Disleksili çocuklar oyunlarla yakından ilgilidirler. Doğru seçilmiş oyunlar disleksi egzersizleri niteliğindedir. Örneğin, Ruh Sağlığı Derneği tarafından pedagojik ürün olarak sertifikalandırılmış MentalUP Zeka Oyunları’nı kullanabilirsiniz. Hızlıca deneyebilmeniz için aşağıda 3 adet demo oyun paylaştık.
4
Başkalarıyla kıyaslamayın: Bu sadece disleksili çocuklar için değil; tüm çocuklar için geçerlidir. Çocuğunuzu başkalarıyla kıyaslamayın ve öğrenme güçlüğü olan çocukların bu konuda çok daha hassas olabileceklerini unutmayın
________________________________________
5
Okul idaresi ve öğretmeni ile işbirliği yapın: Sadece sizin dikkatli davranmanız yetmez. Durumu okuldaki görevlilerle de görüşerek dislektik çocuğa nasıl davranılması gerektiği konusunda bilgilerinizi onlarla da paylaşın.
________________________________________
6
Özel Yeteneklerine Yönelin: Okuma bozukluğu veya genel adıyla öğrenme güçlüğü yaşayan çocukların genellikle çok iyi olduğu özel ilgi alanları vardır. Onları keşfedin ve üzerine gidin. Çocuğunuzun başarısı onu motive edecek ve özgüvenini artıracaktır.
________________________________________
7
Motivasyon, takip ve takdir: Çocuğunuza çeşitli görevler verin. Ona güvendiğinizi söyleyin ve bu küçük görevlerini takip edin. Yerine getirdiği işler için onu tebrik ederek motive edin. Tıpkı az önce bahsettiğimiz bilimsel zeka oyunları olan MentalUP uygulamasındaki gibi, adımları takip edin. MentalUP çocuğunuza günlük 6-10 oyun (görev) verir. Çocuğunuz bu eğlenceli görevi yaparken bilişsel becerilerini geliştirir. Görevler bittiğinde PERFORMANS RAPORLARI sayfasında elde ettiği skorları görür. Gittikçe artan puanı, geçtiği seviye ve tamamladığı görevler için MentalUP kendisini tebrik eder. Tüm bu süreç, çocuğun gelişimini güçlü bir motivasyonla sağlama üzerine planlanmıştır.
________________________________________
8
Dikkat dağıtıcı eşyaları kaldırın: Okuma bozukluğu, öğrenme güçlüğü çeken çocukların dikkat süreleri de oldukça kısa olabiliyor. Çocuğunuzun ders masasında dikkati dağıtıcı eşyalar olmamasına özen gösterin. Odasını da dağınık değil; her zaman düzenli tutun.
________________________________________
9
Öğrenmeyi eğlenceli hale getirin: Az önce oyunlardan bahsettik fakat okul ödevi, ders, kitap okuma gibi işleri de mümkün olduğunca oyunlaştırmaya çalışın. Örneğin, çocuğunuz ders çalışırken siz de bir şeyler karalayabilirsiniz. “Hadi birlikte ödevlerimizi yapalım” diyebilir, sırayla okuma gibi faaliyetler gerçekleştirebilirsiniz.
________________________________________
10
Sevginizin başarıyla orantılı olmadığı gösterin: Öğrenme bozukluğu olan çocukların yukarıda bahsettiğimiz bir takım olumsuzluklar nedeniyle içine kapanık olabileceklerini unutmayın. Sevgi çok büyük bir güçtür ve ona olan sevginizi her fırsatta sergileyin. Başarısız olduğu konularda üzülmeyin ve ona olan sevginizin, bir işi başarmasıyla alakalı olmadığını hisdettirin