LGS YERLEŞTİRME SONUÇLARI DEĞERLENDİRMESİ

LGS puanlarının açıklanmasından sonra öğrencilerin tercih ve yerleştirilmeleri ile aileler bir önceki yıllara göre bir yandan pandemiden dolayı eğitim öğretimin belirsizliği diğer yandan kontenjanların yeterliliği veli ve öğrencilerin daha az kaygılı, rahat bir tercih dönemi geçirmelerini sağladı. Bu süreçte öğrencilerin ortaöğretim kurumlarına yerleştirme işlemleri iki farklı şekilde gerçekleştirilmiştir. Merkezi Sınava katılan öğrenciler, bu sınavda gösterdikleri performanslara göre sınavla öğrenci alan fen liseleri, sosyal bilimler liseleri, özel program ve proje uygulayan eğitim kurumları ile mesleki ve teknik Anadolu liselerinin Anadolu teknik programlarına yerleştirilmişlerdir. Diğer yandan yerel yerleştirme ile merkezi sınava katılma ve katılmama durumundan bağımsız olarak öğrencilerin ikamet ettikleri bölgede veya yakın bölgelerde tercihleri doğrultusunda sınavsız öğrenci alan okullara yerleştirilmesidir.2020 yılında sekizinci sınıftan mezun olan öğrenci sayısının 2019 yılına göre yaklaşık %40(ilkokula 66 aylıkken kayıtları yapılan öğrencilerin) artması yerleştirme sürecin de yeni bir düzenleme ihtiyacını doğurmuştur. Planlamalar sonucunda hem sınavla öğrenci kabul eden okullarda hem de yerel yerleştirme kapsamındaki okullarda önemli kontenjan artırımları gerçekleştirmiştir. Kontenjan artırımları yapılırken her il ve ilçedeki öğrenci sayısı artışları dikkate alınmış, artışın okul türlerinde dengeli olarak yapılmasına özen gösterilmiştir. MEB tarafından 2020 yılında ortaöğretime geçiş için yapılan önemli bir diğer iyileştirme de sınavla öğrenci alan okullar için tercih sayısının beşten ona çıkarılmasıdır. Bu uygulama ile öğrencilere tercihlerini çeşitlendirme imkânı sunulmuş ve öğrencilerin %22,49’u bu imkânı kullanarak beşten fazla tercih yapmıştır. Sınavla öğrenci alan liselerdeki kontenjan artışlarını değerlendirdiğimizde Anadolu liselerinde %69, Mesleki ve Teknik Anadolu Liselerinde %62, Anadolu imam hatip liselerinde %45, fen liseleri ve sosyal bilimler liselerinde %35 düzeyinde gerçekleştirilmiştir. LGS puanına göre yerleştirme kapsamında 571,704 öğrenci tercih yapmış bu öğrencilerden 212.485’i sınavla öğrenci alan ortaöğretim kurumlarına yerleştirilmiştir. Böylece, yapılan artırımlarla kontenjanı 213.940’a çıkan sınavla öğrenci alan kurumların doluluk oranı %99,32’ye ulaşmıştır. Doluluk oranları sınavla öğrenci alan lise türlerine göre incelendiğinde ise Fen Lisesi, Sosyal Bilimler lisesi ve Anadolu lisesi kontenjanlarının tamamen dolduğu görülmektedir. Anadolu imam hatip lisesi (%99,76) ve Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi (%96,64) Merkezi sınav puanıyla ve yerel yerleştirmede Mesleki ve Teknik Anadolu Liselerine yerleşen toplam öğrenci sayısı 2019 yılına göre %39,94 artarak, kontenjanlarının da neredeyse tamamının dolduğu belirlenmiştir. Bu yerleştirmelerde 2019 yılına göre sosyal bilimler liselerinin tercih edilme oranlarının azalması ise dikkate çekici bir bulgudur. Diğer yandan İHO lar tarafından Anadolu imam hatip liselerine yerleşen öğrencilerin %43.21 Normal Ortaokul , %50,61’i imam hatip ortaokulu mezunudur bu artış ta bir önceki yıla göre bilinçli tercih yapma oranının göstergesidir. Bu konudaki önemli diğer bir sonuç, özel ortaokul mezunlarının neredeyse tamamının Anadolu liseleri, fen liseleri ya da sosyal bilimler liselerine yerleşmesidir. Sonuçlar, yerel olarak yerleşen öğrencilerin %91,60’ının ilk üç tercihinden birindeki ortaöğretim kurumuna yerleştiğini göstermektedir.Yerel yerleştirmelerde ve tercihlerde COVİD-19 un etkisi de olmuştur.Çünkü veliler çocuklarının kendine yakın adreslerdeki okullara gitmesini istemiştir. Lise türlerine göre yapılan analizler, ilk üç tercihinde yerleşme oranlarının Anadolu liselerinde %98,72, Anadolu imam hatip liselerinde %87,26 ve mesleki ve teknik Anadolu liselerinde ise %82,00 olduğunu göstermiştir.Bu artışlarda Anadolu meslek Liseleri ve Anadolu İmam Hatip Liseleri öğrenci talebi açısından tercih edilmiştir. Bu sonuçlar ile öğrencilerin % 85 ten fazlası 2020 yılında yerel yerleştirmelerde daha öncelikli tercihlerine yerleşme oranlarının arttığını göstermesi dolayısıyla önemlidir. Mesleki ve Teknik eğitim 2020 yılında artan öğrenci oranlarıyla da öne çıkmıştır. Bu sonuçla Mesleki ve Teknik Anadolu Liseleri, 2019 yılına göre öğrenci artış oranlarının en fazla artış gösterdiği lise türü olmuştur. Raporda sunulan bulgular, LGS sürecinde 2019 yılı itibarıyla başlayan iyileştirme sürecinin 2020 yılında da sürdüğünü göstermektedir. 2020 yılında sekizinci sınıftan mezun olan öğrenci sayısının önemli ölçüde artması ve yeni tip COVİD-19 salgınına rağmen ilk yerleştirme sürecinde 2019 yılında sağlanan yüksek oranlar korunmuş, bazı durumlarda iyileştirmeler gerçekleştirilmiştir. 2020 yılında ilk yerleştirme döneminde tercih yapan öğrencilerden yaklaşık %93’ü merkezi sınav puanıyla ya da yerel olarak tercih ettikleri ortaöğretim kurumlarına yerleştirilmiştir. Bu sonuç, merkezi sınava katılımın bir önceki yıla göre %43 arttığı 2020 yılında yapılan ilk yerleştirmenin başarısı açısından önemli bir göstergedir. Tüm lise türlerinde sınavla öğrenci alan okulların doluluk oranları %96’nın üzerindedir. Özellikle Mesleki ve Teknik Anadolu Liselerinin 2020 yılında %96 ve üzerine çıkmıştır. Bu payda MEB bakanlığın Özellikle TOBB İstanbul da İSO,İTO ,ASELSAN ve İTÜ gibi kurumlarla yaptığı protokollerin payı büyüktür. MEB Meslek Odaları ile olan protokollerini bütün illerde gerçekleştirmeli. Özelliklede Gaziantep’te bütün Meslek Liselerini Meslek Odaları protokollerine dahil etmeli. Bu sonuç, sınavla öğrenci alan okullardaki yüksek doluluğun tüm okul türlerinde birlikte gerçekleştiğini göstermesi açısından önemlidir.
AKADEMİK EĞİTİMCİLER DERNEĞİ