Çocuğum İçin En İyi Anaokulu Hangisi?

Mini mini bebeğiniz büyüdü ve “artık evden çıkmanın vakti geldi” dediniz değil mi? Artık çocuğunuz için bir yuva ya da anaokulu bulma zamanı… Eyvah şimdi ne yapacağız?  En “doğru”su hangisi?

Çocuğunuz için doğru anaokulunu seçmek; hem kolay hem de oldukça zor bir iştir; kabul. Ama önce sakin olun ve bilin ki; tüm çocuklar ve aileler aynı olmadığı gibi, tek bir “doğru” anaokulu seçim reçetesi de yoktur. 

Çocuğunuz ve kendiniz için neyin doğru olduğuna siz karar vereceksiniz.  Sizin için en iyi olan anaokulu, hem mekan hem de yaklaşım olarak size en yakın olan anaokuludur.  Ancak anaokullarının felsefe ve yaklaşımlarındaki gitgide artan çeşitlilik göz önüne alındığında işler biraz karışabilir. Kendinize zaman tanıyın ve mümkünse çocuğunuzla birlikte kendinize yakın hissettiğiniz birkaç anaokulunu ziyaret edin, kararınızı verin.

GİTMEDEN ÖNCE KENDİNİZE SORUN:  Çocuğunuz için nasıl bir anaokulu ortamı arıyorsunuz?

-Sizin için ana okulu çocuğunuzu emanet edeceğiniz ikinci bir ev/aile mi; yoksa eğitim hayatının ilk ve en önemli evresi mi?

-Kafanızda oluşan resim nasıl? Kalabalık ve heyecanla oradan oraya koşturan çocuklarla dolu bir yer mi? Yoksa az sayıda çocuğun bir arada olduğu sakin huzurlu bir çalışma ortamı mı?

-Reggio Emilia, Waldorf, Montesori  gibi  ilgi duyduğunuz erken eğitim ekolleri var mı?

-Yuvaya ya da anaokuluna başlayacak çocuğunuzun ihtiyaçları nedir? Örneğin tuvalet terbiyesi, öğlen uykusu, yemek yeme alışkanlıkları, sosyalleşme gibi… 

-Evinize mi yakın olmalı yoksa işyerinize mi? Ulaşım sağlanması gibi bir ihtiyacınız var mı?

-Bütçeniz nedir?

-Çalışan ebeveynlerseniz, okulun saatleri sizin çalışma saatlerinizle uyuşuyor mu?  

ZİYARET SIRASINDA GÖZLEMLEYİN, YETMİYORSA SORUN:

-Farz edin ki şu anda çocuğunuz bu okula başlamış. Sizce bu okul çocuğunuza uygun mu?

Çocuğunuz bu ortamda kendini rahat hissedebilir mi? Bulunduğunuz okul ortamı çocuğunuzun ilgi alanlarını ve sosyal gelişimini destekleyebilir mi? Unutmayın ki “her çocuk birbirinden farklıdır”, ilgi, ihtiyaç ve istekleri de öyle. Bir çocuğun kendini çok rahat hissettiği bir ortamda diğeri hiç mutlu olmayabilir.  Okulda biraz zaman geçirmek için izin isteyin ve biraz gözlemleyin. Sizce burası çocuğunuza iyi gelecek mi?

-Okulun eğitim anlayışı nedir?

Erken eğitim her geçen gün daha çok önem kazanıyor.  Seçeceğiniz anaokulu çocuğunuzun ilk öğrenme deneyimi olacak. Bu konuda farklı yaklaşımlar mevcut. Bazı yaklaşımlar tamamen oyun odaklı, bazıları ise dil, okuma, matematik gibi konuların erken yaşta başlamasından yana, bazıları ise eklektik bir eğitim uyguluyor. Bazı okullar, Waldorf, Montesori, Reggio Emilia gibi ekolleri uyguluyor.  Okul ziyareti sırasında gözlemleyin, okulun eğitim-öğretim anlayışı size ve çocuğunuza uygun mu?

-Mekansal özellikleri dikkate alın.

Mekan düzenlemesi çoğu zaman okulda geçerli olan eğitim ekolünün bir parçasıdır. Yine de bunun dışında not düşeceğiniz birkaç nokta var. Sınıf ya da oyun alanlarının, alandaki çocuk sayısına oranla boyutları sizce nasıl? Bahçe ya da oyun sahası var mı? Okul, okul dışına taşıyor mu? Okulun yakınındaki park, bahçe vb. gibi alanlar kullanılıyor mu? Kullanılıyor olması sizi memnun mu eder, yoksa rahatsız mı?

-Okul içi mekanın kullanımıyla ilgili ilk izleniminiz nedir?

Sıcak bir yuva gibi mi, yoksa soğuk kurumsal bir yer mi? Temiz, düzenli mi yoksa biraz dağınık ama samimi mi? Duvarlarda ne var? Çocuk elinden çıktığı belli resimler, işler görebiliyor musunuz? Duvarlarda asılı resimler yüksekte mi, yoksa çocukların göz hizasında mı? Mekan bakımlı mı? Bahçe, oyun alanlarının kullanıldığı belli oluyor mu? Mobilyalar, eşya ve mekan düzenlemesi ve boyutları çocuklara, özellikle de özbakım becerilerini geliştirmelerine uygun mu?

-Çocuklar neler yapıyor?

Çocuklar nasıl görünüyorlar? Mutlular mı? Yoksa fazlasıyla meşgul ya da biraz sıkılmış olabilirler mi? Televizyon, video kullanımı var mı?

Yapılan etkinlikler kontrollü ve tekdüze mi yoksa çocukların yaratıcılıklarına açık mı? Tüm çocuklar aynı anda aynı etkinliği mi yapıyor? Bireysel çalışmak isteyenler için alan var mı? Çocukların kişisel bilgi ve becerileri destekleniyor mu? Çocuklar kendi başlarına bir şey yapmak istediklerinde, kurallar dahilinde yapabiliyor mu? Kime ve neye göre? Başladıkları işi bitirecek zamanları olabiliyor mu?

Sanat köşesinde ya da oyun alanında neler yapılıyor? Çocuklar oyun oynayamaya fırsat buluyor mu? Tüm çocuklar koşturmaya, hoplayıp zıplamaya ihtiyaç duyar. Hayal güçlerinin doğal sonucu olarak türlü oyunu uyduracak zamana da. .. Çocukların ne tür oyunlar oynamasına izin verildiğine özellikle dikkat edin. Drama ya da fantastik oyunlara yer var mı? En önemlisi çocukların rahatça oynayacak boş zamanları var mı? Unutmayın, çocuklar oyunla öğrenir.

Çocuğunuz burada kalsa mutlu olur mu? Ya siz?

-Çocukların duygusal-iletişimsel becerileri nasıl destekleniyor?

Çocuklar her zaman mutlu mutlu oynamıyor. Kendi kaygılarıyla başa çıkmak, akranları arasında yaşadıkları çatışmaları çözmek, yaşadıkları sıkıntıyı ifade edebilmek de öğrenme süreçlerinin bir parçası. Üstelik duygusal-iletişimsel becerilerinin gelişmesi en az alacakları akademik eğitim kadar önemli.

Örneğin anaokullarında sık rastlanan; birbirine vurma, ısırma, yer atma gibi davranışlarda eğitimciler nasıl tepkiler veriyor? Çocuklar kendi aralarında bir problem yaşadıklarında okuldaki eğitimciler ve yöneticilerle nasıl iletişim kuruyor?  Çocukların kendilerini ifade edebilecekleri, karşılıklı konuşarak yaşadıkları çatışmaları çözmeyi öğrenebilecekleri sınıf meclisi türü uygulamalar var mı?

-Çocuğunuzun öğrenme biçimi ile okulun öğretim yaklaşımı uyuşuyor mu?

Eğer bir anaokuluna başvurduysanız, erken yaşlar için nasıl bir eğitim öğretim programı uyguladıklarını; neleri öğretmeyi planladıklarını sorun. Sizce eğitim-öğretim yaklaşımları size ve çocuğunuza uygun mu? Örneğin, bazı çocuklar erken yaşta okumaya çok eğilimli olabilir. Yazı karakterleri, kitaplar onlar için ilgi çekicidir. Bazı çocuklarsa kendilerini hazır hissetmeyebilir. Zorlandıklarını ve başarısız olduklarını hissedip, okuma heveslerini kaybedebilir. Ve bu davranış biçimini değiştirmek kolay olmayabilir.

Daha önce de söylediğimiz gibi erken eğitim-öğretimle ilgili farklı yaklaşımlar ve ekoller mevcut.  Burada hem çocuğunuzun kişisel özellikleri hem de sizin ebeveyn olarak tercihleriniz devreye giriyor.  Çocuğunuzun ilk eğitim deneyimi akademik ağırlıklı mı olmalı, oyun odaklı mı?

-Ya eğitimciler nasıl?

Öncelikle mutlu ve burada çalışmaktan memnun görünüyorlar mı? Okul çalışanlarının sürekliliği nasıl? Eğitimciler ve yöneticiler sık sık değişiyor mu? Yoksa uzun yıllardır okulda çalışan eğitimciler var mı? Her iki durumun özelinde sizin edindiğiniz izlenim nasıl?

Okulda uygulanan özel bir program varsa, çalışanların eğitim geçmişleri nedir? Ve ne kadar süredir bu programa bağlı olarak çalışıyorlar?

Öğretmen – öğrenci oranı nedir? Ki bu da okulun uyguladığı eğitim programına ve sizin kişisel tercihlerinize bağlı olarak değerlendirilmesi gereken bir konu.

-Okul içi hizmetler nasıl?

Ebeveyn olarak en çok dikkat edeceğiniz konulardan biri de okul içi hizmetler. Pek çok anaokulu yemek menülerini aylık olarak yayımlıyor. Yeme alışkanlıklarının size ve çocuğunuza uygun olup olmadığını kolayca anlayabilirsiniz. Bir önemli konu da su içme alışkanlığı kazandırma  ve meşrubat kullanımı.

-Okul aile iletişimi nasıl sağlanıyor? Aileler okul yaşamına dahil mi?

Bu da tartışmalı bir konu. Zaman zaman ebeveynlerin okul yaşamına müdahil olması, öğretmenler ve çocuklar nezdinde sorunlara neden olabiliyor. Bir yandan da çocuğun okul içindeki davranış ve gelişimleri ile ilgili bilgilendirilmek ailenin doğal hakkı.

Bazı okullar sınıf içinde çeşitli atölyelerden, hafta sonu programlarına kadar aile katılımını özendiren uygulamalar yapıyor. Bazıları ise ailenin okul içinde bulunmasının çocuğun kendini özgürce ifade etmesinin önünde engel olabileceğini iddia ediyor. Okulun bu konularda izlediği genel politika nedir ve size uygun mu?

Yine de öncelik her zaman çocuğunuzun mutluluğu ve huzurudur unutmayın:)