21. YÜZYIL BECERİLERİNE EK BECERİLER TEKLİFİMDİR

Öğretmenliğimin ilk yıllarıydı. Vatandaşlık Bilgisi dersine giriyordum. Dersin hemen bütün konularında vatandaşın devlete karşı görevleri sıralanıyordu ama devletin vatandaşa karşı görevlerine pek yer verilmiyordu. Ders programında bir sorun vardı ve o sorunu düzeltmek de bana düştüğü için öğrencilerime hak arama bilinci kazandırmaya ve yollarını göstermeye çalışıyordum.

Öğrenciler işe okuldaki haklarını aramakla başladılar. Okul müdürü durumdan vazife çıkarıp beni çağırdı, “Hocam amacınız nedir, anarşist mi yetiştirmek istiyorsunuz?” diye çıkıştı. Ben de ona “Hocam “anarşist” değil “iyi insan” yetiştirmeye çalışıyorum, iyi insanın bir özelliği de hak yemeyen ama hakkını da yedirmeyen insandır.” dediğimi hatırlıyorum. Tabii ki konu kapanmamış ve öğrencileri idareye karşı organize etmek ve devlete karşı kışkırtmak gibi haksız suçlamalarla uğraşmak zorunda kalmıştım.

Modern okulun kuruluşunda “iyi insan” yetiştirme amacı yoktur. Modern okul sermayeye ucuz işgücü ve tüketici, devlete uysal vatandaş ve itaatkâr insan yetiştirmek üzere kurulmuştur. Okulların büyük bir kısmı bugün de bu amaçlara hizmet etmektedir. İşin ilginç yanı bu konu bir tabu gibi kabul edilip özgürce tartışmaya bile açılmamaktadır. Hâlbuki modern okulun kuruluş amacını tartışmadan insana ve varlığa hizmet eden bir okul eğitimi tasarlanmak maalesef mümkün olmayacaktır.

21. yüzyıl becerileri, son yıllarda eğitim gündeminde olan konulardan biridir. “Gelecekte işe yarayacak becerilerle çocuklarımızı donatalım ki daha başarılı olsunlar” düşüncesiyle; eleştirel düşünme, sorun çözme, teknoloji okuryazarlığı, yaratıcılık, işbirliği halinde öğrenme gibi beceriler gündemde tutulmaktadır. Kuşkusuz çocuklarımızın dünya ile rekabet edebilmeleri için bu becerilere ihtiyacı vardır. Bir eğitimci olarak bu becerilerin çocuklarımıza kazandırılması gerektiğini düşünüyor ve önemsiyorum. Ancak sadece bu becerilere odaklanarak çocuklarımıza iyi eğitim verebileceğimizi düşünmüyorum.

İyi insan aktiftir, kendini bilir, insana saygı duyar, varlığı korur; emek, düşünce, bilim, teknik üretir. Ancak bunlarla yetinmez; hakkını korumak ve almak, adaleti tesis etmek, toplumsal barışı sağlamak için mücadele eder. Bu bağlamda iyi insan yetiştirmek, topluma karşı sorumluluklarının bilincinde ama aynı zamanda özgür insan yetiştirmeye odaklanmış iyi bir eğitim ile mümkündür.

Okulun ve eğitimin insana hizmet etmesi için 21. Yüzyıl becerilerine ek olarak çocuklara aşağıdaki soruları sorma ve cevaplarını arayıp bulabilme becerilerinin kazandırılması gerektiğini düşünüyor ve yetkilileri göreve davet ediyorum.

1. Ben kimim, varlık amacım nedir?
2. Nasıl mutlu olurum/ederim?
3. Sosyal barışı/adaleti nasıl sağlarım?
4. İnsan haklarını korumak için ne yapmalıyım?
5. Emek sömürüsüne nasıl engel olurum?
6. Allah ile aldatanlara nasıl engel olurum?
7. Kapitalizm ve Emperyalizm ile nasıl mücadele ederim?

Siz de kendi sorularınızı ve 21. Yüzyıl becerilerine ek becerilerinizi yorum olarak yazabilirsiniz. 
Saygılarımla.

Muhammet Yılmaz
Eğitimci-Yazar