Öğretmen haberleri ve gelişmelerden hemen haberdar olmak için Telegram kanalımıza katılın!
1. Sınıf öğrencilerine sorumluk vermek ve onlara sorumluluklarını bilmesini sağlamayı nasıl öğretebiliriz?
Birinci sınıf öğrencilerinin ve ebeveynlerinin en çok desteğe ihtiyaç duyduğu bir alandan bahsetmek istiyorum ; “ÖDEV YAPMAK”.
Okullarda geçirilen 3 haftalık süreç bitti ve hala çocuğunuz bazı sorumlulukları almayı reddettiği için endişeleniyor olabilirsiniz.
Endişeniz yok yere diyemem ama bu süreci yaşayan tek ebeveyn olmadığınızı belirtmek isterim.
Bu süreci empati kurarak, onları dinleyerek, programlı ve sistemli bir uygulamaya çevirerek çok rahatlıkla atlatabilirsiniz.
Öncelikle bilmenizi isterim ki ilköğretime başlamak çocuklarda kaygıya sebep olabiliyor. Bir anda etrafındaki tüm insanların beklentisi artıyor ve kendisini bir maratonun içinde buluyor. Anaokulundan ayrılıp, belli zaman aralıklarında teneffüse çıkılan, forma giyme zorunluluğu olan, her gün ödevler verilen, daha önce hiç görmediği yaşıtlarının ve öğretmenlerin olduğu bir düzene alışmaya çalışmak onları biraz yoruyor. Burada empati devreye giriyor. Kendinizi çocuğunuzun yerine koymanız gerekiyor, onun hissettiklerini anlamanız ve bu hissettiği duyguları ona yansıtmanız oldukça önemli.
Dördüncü haftada da sizden ayrılmak istemeyebilir, duygusal olarak dışavurumları olabilir. Tüm bunları sevgiyle kucaklayın ve onun yanında olduğunuzu ve onu anladığınızı çocuğunuza gösterin. Bu süreç için zaman aralığı vermek oldukça zor. Çünkü her çocuğun gelişimsel süreçleri farklılıklar göstermektedir. Ama bu süreçte sizin kararlı duruşunuz sürenin uzamamasında etkili olacaktır.
Okula uyum süreci başarıyla gerçekleşti, her şey yolunda gidiyor derken evde ödev yapmamak için “ÖFKE” nöbetleri başladıysa ne yapmalıyız?
Öncelikle çocuğunuzda kazandırılması gereken: ”DERS ÇALIŞMA” becerisidir. Ev ödevini yapma saatleri sistemli ve programlı bir şekilde olduğunda çocuklar zamanla bu duruma alışıp sorumluluk alma konusunda işbirliğine daha açık oluyorlar.
“Ödevini yaparsan sana araba alıcam, avm’ye gidicez; yapmazsan o arkadaşınla görüşemezsin vb.” ödül-ceza yönteminin günlük ihtiyaçları karşıladığını sürekliliği olmadığını söyleyebilirim. Bu yöntem sadece gününüzü kurtarır ama çocuğunuzda ödev yapma ve sorumluluk alma gibi farkındalık gerektiren alanları geliştirmez.
En etkili yöntemlerden birisi; çocuğunuzun ihtiyacı doğrultusunda bir saat aralığı belirleyip her gün aynı saatte ödev yapmanız. Bunu bir spor antrenmanının randevu saati gibi düşünün ve önceliği ona verin. O gün ödevi olmasa da bir matematik etkinliği ya da bir bağımsız okuma saati olsun. Zamanla öğrensin ki benim her gün bu saatte odamda ödev ya da kitaplarla ilgili yapmam gereken bir sorumluluğum var. Bunu şöyle de düşünebiliriz aslında; sadece zayıflamak için yapılan spor mu daha etkili yoksa düzenli olarak yapılan, bizde bir alışkanlık haline gelen ve hayatımızda var olan spor mu?
İşte çocuklarda kazanmasını beklediğimiz de tam olarak; bu sorumlulukların farkına varmaları ve sürekliliği sağlamaları.
Plana uymuyorsa, aşırı direnç gösterip, öfkesini dışarıya yansıtıyorsa; sakinleşmesini bekleyin. Sakinleştiğinde onunla konuşacağınızı belirtip oradan uzaklaşın. Süreç sona erdiğinde onunla konuşun ve birlikte bir program yapın. Ek olarak çocuğunuz hikaye kitaplarına ilgi duyuyorsa bu konu ile ilgili bir hikaye kitabını onunla birlikte okuyabilir, çocuğunuzun aktif katılımıyla okuma sırasında içeriğinden soru cevap yapabilirsiniz.
Tüm bu yöntemlere rağmen verilen süreye ya da programa uymuyor ise ödevini yapmadan okula gitmesine müsaade edin. Sizden öğretmenini aramasını isteyecektir. Bırakın durumu kendisi açıklasın. “Bu senin sorumluluğunda olan bir şeydi öğretmenine kendin açıklamalısın neden yapmadığını.” diyebilirsiniz. Sürekli yapmak zorunda olduğunu belirtip, öğretmeninden korkutmaya çalışmayın. Bu davranış onda olumsuz etkilere, okuldan ve öğretmenden uzaklaşmasına sebep olacaktır. Elinizde var olan olumlu pekiştirmelerle onu kazanmaya çalışın.
Tüm bu yöntemler sadece ödev alışkanlığının kazanılması için değil; sorumluluk kazanmalarının gelişimine de katkıda bulunur. Çünkü sorumluluk alma ve sorumluluklarının farkında olma kazanımı küçük yaşlarda başlar.
Bu süreçte çocuğunuzun okulundaki rehber öğretmeni, okul psikoloğu ya da sınıf öğretmeniyle iletişim halinde olmanın ve yapılan çalışmalarda paralel gitmenin süreç için faydası olacaktır.
Müthiş Psikoloji