Yetenek Silkeleme: Her çocuk belirli gizil yetenek ve becerilerle dünyaya gelir

Yetenek Silkeleme

Her çocuk belirli gizil yetenek ve becerilerle dünyaya geliyor. Tıpkı her birimizi diğerlerinden ayrı kılan genetik, fiziksel, zekâ ve duygusal özelliklerimiz gibi…

Bu farklı özelliklerimiz dünya hayatının devamı ve kolaylığı hatta tekâmülü için gereklidir. Bu özellikler hayvanlarda genetik ve içgüdüsel programlama ile belirlenmiştir. Yeteneklerini öğrenmeye gerek olmadan neredeyse mükemmel bir şekilde kullanabiliyorlar.

Bu beceri ve yetenekleri ile doğada üstlendikleri ekosistemin sağlıklı devam edebilmesi için kendilerine düşen görevi hatasız bir şekilde yerine getiriyorlar.

Ekosistemdeki rollerine göre aynı türün farklı özelliklere sahip alt türleri yaratılmıştır. Doğal çevrede canlılar, her daim değişen çevresel koşullara göre bir dengeleme ve yenilenme süreci ile adaptasyon sağlıyor. İnsan dışındaki tüm canlılarda bu bilinç dışı doğal bir şekilde gerçekleşirken insan dünyasında maalesef böyle olmuyor.

İnsanoğlu dünyaya şuur ve akıl sahibi olarak gönderiliyor. Bu sebeple doğal yaşam akışı içinde bilinçli ya da bilinçsiz davranışlarının ve edinimlerinin sonuçları diğer canlı türlerindeki gibi olmuyor. Yani doğal bir denge hali gerçekleşmiyor. Bu dengenin gerçekleşmesi insanların bilinçli eylemleri ile mümkün olabiliyor.

İşte tam da bu noktada çocuklarımızı yetiştirirken onların doğuştan getirmiş oldukları bu gizil yeteneklerini açığa çıkarmak ve yaşam döngüsünde içinde yer alacağı misyonu belirleyebilmek için yeteneklerini silkelemeliyiz. Çocuklarımızın kaliteli bir yaşama sahip olabilmesi için bu rehberliği yapmak her anne babanın görevidir.

Peki, yetenek silkelemek nedir?

Ebeveynlerin ve eğitimcilerin farklı uygulama ve deneyimlerle çocukların yetenek ve becerilerini keşfetme sürecidir. Şöyle ki küçük yaşlardan itibaren çocukların olabildiğince zengin uyaran ile karşılaşmasını farklı beceri ve ortamlar ile ilişkiye girmesini sağlamalıyız. Bu durum hayvanların dünyasında olduğu gibi önceden verili olup kendiliğinden ortaya çıkmıyor.

Potansiyeli açığa çıkarılamamış bireyin bunu bazen ileri yaşlarında tesadüfen keşfettiğini bazen de kendisi haricinde hiç kimsenin keşfedemediğini görebiliyoruz. Hatta bazı durumlarda kendisi de dâhil olmakla birlikte mevcut potansiyeli hiçbir zaman fark edilmeyebiliyor bile…

Çocukların yetenekleri yaşadığı ortama adaptasyon sağlayacak şekilde keşif tecrübesine dayalı olarak açığa çıkıyor. Şöyle ki farklı coğrafyalarda yetişen bir kese meyve tohumlarımızın olduğunu düşünelim.
Gittiğimiz farklı coğrafyalarda toprakla buluşturduğumuz bu tohumlardan hangisi filizlenebileceği kendi iklim bölgesine uygun sıcaklık ve nem koşullarını bulursa orada yeşerecek büyüyüp meyvesini verecektir. Potansiyeli açığa çıkaran daima çevresel faktörlerdir. Nadiren de olsa olumsuz çevre koşullarına rağmen güçlü yetenekler yine de kendini keşfettirebiliyor.

Bu noktada esas olan doğru frekansı tutturabilmek. Bunun için de yeteneklerin silkelenmesi gerekiyor. Aksi halde bu keşif süreci tesadüflere kalacaktır ki bu durumda da açığa çıkma ve keşfedilme yüzdesi oldukça düşük olacaktır. Sonuçta bu da hem o bireyin hem de içinde yaşadığı toplumun kaybı olacaktır.
Düşünsenize çok değerli bir elmasın birçok kez elinizin altından geçtiğini pek çok defa elinize alıp attığınızı ya da avizeye takıp kullandığınızı…

İşte her yıl dünyaya böyle değerli cevherler geliyor ve biz bunları hiç fark edemiyoruz bile…

Yanmadıktan sonra ne farkı var siyah bir taş olan kömürün sıradan bir taştan?

Kömür, kömür olduğunu bilemiyorsa yandığında demiri bile su gibi akışkan hale getiren içindeki potansiyel enerjiyi fark edememiş ise çevresi, ebveynleri ve eğitimciler, bunu fark edebilmeli ve çocuğa fark ettirebilmelidir.

Küçük yaşlardan itibaren çocuklarımızı olabildiğince farklı sanat, spor, meslek vb. aktiviteler ile tanıştırmalıyız. Bunu yaparken gelişim dönemlerine uygun zamanlarda sıkmadan, zorlamadan, keyifle deneyimleyebilmesine imkân vermeli ve tecrübe edinmesini sağlamalıyız.

Tüm bu silkeleme sürecinde kilit nokta iyi bir gözlemci olmak tabi… Hangi yeteneklerin düştüğü gözden kaçırılmamalıdır.

Kaynak: Vedat DEMİR / Eğitimci Yazar