Öğretmen haberleri ve gelişmelerden hemen haberdar olmak için Telegram kanalımıza katılın!
Onur, sözlük Türk Dil Kurumu’da Büyük Sözlükteki anlamına göre: insanın kendine karşı duyduğu saygı, şeref, öz saygı, haysiyet, izzetinefis olarak tanımlanmaktadır. Aynı sözlük başka bir tanımı da : başkalarının gösterdiği saygının dayandığı kişisel değer, şeref, itibar. şeklinde yazmaktadır.
Tanım içindeki kelimelerin anlamlarına bakarsak:
Şeref: Başkasının, birine gösterdiği saygının dayandığı kişisel değer,. Toplumca benimsenmiş iyi şöhret:
Öz saygı (İzzetinefis ): Kişinin kendine verdiği değer.
Haysiyet: Değer, saygınlık, itibar
İtibar: Saygınlık olarak açıklandıklarını görüyoruz.
İçeriğe baktığımızda onurlu olmak toplumda aranılan özelliklere sahip insan olmaları anlamına gelmektedir. Onurlu bir şekilde yaşamak için insanların bir çok konuda kendini yetiştirerek toplumca belirlenmiş iyi şöhret edinmesi gerekli. İtibar ve saygınlık kazanabilmek için önce kendisine saygı duyması gerekir. Kendinin değerli olduğunu algılaması ve kendine olan saygısı özümsemelidir. İzzetinefsine hakim olması gerekir. Haysiyetli olmak için erdemli olmalı, örnek davranışlar sergilemeli.
Eğitim mekanlarımız öğrencilerimizi okul içi ve dışı davranışlarıyla örnek insan olmaları konusunda özendirici olması için Onur Belgeleri verilir. Amaç Onurlu insan davranışlarını kazanmalarıdır. Onur Belgesi Ödül ve Disiplin yönetmeliklerinde belli kriterlere bağlanır. Bu kriterlerden bazıları şunlardır:
Hiç devamsızlığı bulunmamak.
Davranışlarıyla arkadaşlarına ve çevresine iyi örnek olmak.
Çeşitli yarışmalarda, sosyal, sportif ve sanatsal faaliyetlerde üstün başarı göstermek.
Sosyal kulüp çalışmalarında liderlik vasfı göstermek ve gösterdiği faaliyetlerle eğitime katkısı bulunmak.
Okulun araç, gereç ve donanımlarını koruma ve kullanmadaki örnek davranışları okul yönetimi veya öğretmenlerince tespit edilmiş olmak.
Ulusal ve uluslararası yarışmalara katılarak ilk beş dereceye girmek,
Çeşitli sosyal, kültürel ve sanatsal etkinliklerde üstün başarı göstermek .
Dikkat edelim bu kıstasların içinde not yeterliliği diye madde yoktur. Yanı öğrenci tüm derslerden zayıf almış olsa da Onur Belgesi alabilir. Çünkü Onur belgesi not belgesi değildir. İnsanı davranışlarının, özel yeteneklerini kullanma becerisinin,bireysel çabalarının topluma örnek davranışlarının ödüllendirildiği bir belgedir. Toplumsal ve kültürel yaşantılarla aileden ve toplumdan kazanılan onurlu davranışlar okullarda çoğaltılarak eğitimle birlikte pekiştirilir. Onurlu davranışlar bu nedenle ödüllendirilir.
Indra Gandhi demiş ki ‘’Onur verilebilen bir şey değildir, birdenbire ortaya çıkmaz, yavaş yavaş, çok karışık bir biçimde büyüyen bir duygudur.’’
Bence onurlu yaşamak demek :
- Ahlak, vicdan, saygı, sorumluluk, ciddiyet, disiplin ve bütünüyle adalet demek.
- Toplum evrensel hukuk kurallarına uymak demek,490960-3-4-c1a5c
- Çalıştığı kurum içi ve dışı kurallara uymak demek,
- Aile içi hukuka uymak demek,
- İnsanların her türden inançlarına saygılı olmak demek,
- İnsanları din,ırk, cinsiyet ve milliyetlerine bakmaksızın eşit görmek demek,
- Evrensel insan haklarına saygılı olmak demek.
- Kendi haklarını bilmek ve var olan haklarına sahip çıkmak demek,
- İnsanlık onurunu korumak demek,
- Doğadaki tüm canlıların yaşama haklarına saygılı olmak, onların yaşam alanlarını tüm doğallığı ile korumak demek.
- Çevre bilincine sahip olmak demek,indir
- Çevreyi korumak demek,
- Etrafındakilerin yaşamsal alanlarını tahrip etmemek demek
- Değerler üretmek demek.
- Var olan değerle saygı duymak demektir.
- Sanata ve sanatçılara saygılı olmak demek.
- Sanatsal yetenekleri olanların özgürce sanatlarını icra edebilmeleri demek,
- Tarihi eserleri korumak ve geleceğe orijinal halleriyle taşımak demek,
- Eğitirken eğitilen, sürekli öğrenmeye açık olmak demek,
- Üretici ve yaratıcı olmak demek,
- Kendine özgü fikirleri olan demek,
- Koşulsuz seven demek,
- Başkalarını da düşünen, onları dikkate almak ve düşüncelerine saygılı olmak demek,
- İnsanlara , en önemlisi de canlılara saygı ve sevgi gösteren demek,
- Güzel ahlaklı olmak demek,
- Var olan kendine has özelliklerini geliştirerek, prensiplerini ve kişiliğini muhafaza etmek demek.
- İdeallerini ve hayallerini gerçekleştirmek için durmadan kendini geliştirerek çok çalışmak demek.
- Otoriteye boyun eğmemek demek.tumblr_mlb8vfgua61rpldjco1_500
- Ezilenlerin yanında olmak demek.
- Yanlış yapanların hatalarını onlara hatırlatmak demek,
- Adamına göre davranmamak demek, her zaman rüzgarın yönünde kürek çekmemek demek, yanlışı alkışlamam demek, kısaca yalakalık yapmamak demek.
- Hırsıza, uğursuza, teröriste, onursuza yandaşlık yapmadan hak ettikleri cezayı vermek demek,
- Mücadeleci olmak demek,
- Dürüst olmak demek,
- Sağcı, solcu, ilerici,çağdaş, modern vb en az bir siyasi düşüncesi olmak demek.
- Ülke meselelerine kafa yormak demek, ülke sorunlarına çözüm üretmek demek,
- Buluş bularak dünyaya yararlı katkıda bulunmak demek.
- Özü sözü bir olmak,adil olmak, alçak gönüllü olmak demek,
- Öz eleştirilerini kendine karşı acımasızca yapmak demek,
- Halkın deyimiyle omurgalı olmak, dik durmak demek…
Özellikle özgürlükleri kısıtlayan, belli zümrelere ayrıcalık tanıyan hukuk ve adaleti yetersiz olan diktatöryal ülkelerde onurlu insan olarak dik durmak zordur. Yolsuzlukların, hukuksuzlukların , hırsızlıkların çok sayıda ayak oyunlarının, kumpasların, tuzakların, gözü paraya doymayanların, dünya malına göz dikip hep bana diyenlerin, kıskanç ve haset olanların, başkalarının düşüncelerinin esiri olmuş, sürü psikolojisinde olan toplulukların, kendi dininden veya inanç gurubundan olmayanları dışlayanların, ötekileştirmeleri rant elde etmek için kullananların çok sayıda olduğu topluluklarda onurlu yaşamak isteyenlerin işi oldukça zordur.
Böyle toplumlarda onursuz insanların yapacakları her türlü kötülüğün karşısında onurlu insanların çok mücadele vermeleri gerekmektedir. Çünkü onurunu ayaklar altın almış olanlar için her türlü yasa dışı faaliyet normal imiş gibi uygulanmaya çalışılar. Onursuz insanlar hep güçlünün yanında olur.
Onur yoksunu insanlar paraları karşılığında her imkana sahip olmayı kendilerinde hak görürler. Diğer tüm insanları kendilerine kul köle yapmaktan kaçınmazlar. Fakirleri, cahilleri, onlara kaşı koyma gücü olamayanları her türlü ezmekten keyif alırlar. Böyle toplumlarda onurlu kalabilmek için insan üstü gayret sarf etmek gerekiyor. Çok ağır muamelelere göğüs germek gerekiyor. Her türlü hapis, işkence, kötü muamele, yaşama alanlarının yok edilmesi tehlikelerini göze almak gerekiyor. Egoist ve onursuzların hırslarına, öfkelerine, saldırılarına maruz kalmak kuvvetle muhtemeldir.
Özetle böyle toplumlarda onurlu kalmak ağır bedeller ödemek demektir. Öyle de olsa onurlu insanlar cesur olmak zorundadırlar. Ne demiş Gothe ‘’Malını kaybeden bir şey kaybetmiştir.Onurunu kaybeden birçok şey kaybetmiştir. Fakat cesaretini kaybeden her şeyini kaybetmiş demektir.
İş bu nedenledir ki tarihte böyle zor şartlarda onurlu mücadele veren insanlar ezilen halkın gözünde hep kahraman olmuşlardır. Onları örnek alanlar da onurlu yaşamayı kendi hayat felsefeleri olarak alıp sürdürmüşlerdir.
Örnek Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün Kurtuluş Savaşı zamanında zor ve imkansız şartlarda Türk Milletinin Milli mücadelesinin onurlu bir direnişini planlayıp yedi düvele karşı savaşarak ülkemizi bağımsızlığına kelepçe vurulmasından kurtarmasıdır. Bu milletimizin verdiği top yekun onurlu bir mücadelenin dünyada başka örneği yoktur. Tam da bu nedenle Atatürk Türk Milletinin önderi ve Türkiye Cumhuriyetinin Kurucusu olarak vazgeçilmez liderimiz olarak görmekteyiz. Onun gösterdiği hedeflere sıkı sıkı sarılmak gereği duymaktayız.
Sanatçıların onurlu olanlarının insanlara bıraktıkları özgün ve yaratıcı eserleri dünya durdukça çok değerli bir şekilde korunur. Özgün eserleri olmayan, zamanın adamı olup , iktidar veya otoritenin yalakası olan sanatçılar ise kısa süreliğine tanınırlar parlarlar. Zaman içinde tanınmışlıklarını kaybederler.
Zenginler, imparatorlar, padişahlar,krallar, kraliçeler, sultanlar, Şahlar , saraylılar, şatoda yaşayanlar, derebeyiler ,köylüler, kentliler … ne olursan olsan ol. Yeter ki onurlu insan ol. Ancak o durumda sizleri başımın tacı ederim. Anacak o zaman sizi candan bir arkadaş, yakın komşum, sevdiğim bir insan olarak hayatımda yakınımda tutarım. Eğer onursuz iseniz hep karşınızda olurum. Mümkün olduğunca sizden uzaklaşırım.
Onurunu kaybedenler tüm insanı değerlerini kaybetmiş demektir. Dünyanın onurlu insanlarla dolması dileklerimle… 22 Eylül 2016 Ş.IŞIK