Öğretmen haberleri ve gelişmelerden hemen haberdar olmak için Telegram kanalımıza katılın!
Herhangi bir kaza ya da yaşamı tehlikeye düşüren bir durumda, sağlık görevlilerinin tıbbi yardımı sağlanıncaya kadar, hayatın kurtarılması ya da durumun daha kötüye gitmesini önleyebilmek amacıyla olay yerinde, tıbbi araç gereç aranmaksızın mevcut araç ve gereçlerle yapılan ilaçsız uygulamalardır.
İlk yardımcı kimdir?
İlk yardımın tanımında belirtilen amaç doğrultusunda, hasta/yaralıya tıbbi araç ve gereç aranmaksızın mevcut araç ve gereçlerle, sağlık ekibi gelinceye kadar, ilaçsız uygulamaları yapan, konuyla ilgili eğitim sonunda ilk yardımcı sertifikası almış kişiyi tanımlar.
İlk yardımın öncelikli amaçları nelerdir?
Yaşamsal fonksiyonların sürdürülmesini sağlamak,
Hasta/yaralının durumunun kötüleşmesini engellemek,
İyileştirmeyi kolaylaştırmak ilk yardımın öncelikli amaçlarıdır.
İlk Yardım Temel Uygulamaları
Koruma: Olay yerinde olası tehlikeleri belirleyerek güvenli bir çevre oluşturmaktır.
Kazaya uğrayan araç mümkünse güvenli bir alana alınmalıdır.
Olay yeri görünebilir biçimde işaretlenmelidir.
Meraklı kişiler olay yerinden uzaklaştırılmalıdır.
Kazaya uğrayan aracın kontak anahtarı kapatılmalıdır.
Sigara içilmemelidir ve içilmesine izin verilmemelidir.
Gaz varlığı söz konusu ise; zehirlenmelerin önlenmesi için gerekli önlemler alınmalıdır.
Gaz tüpünün vanası kapatılmalıdır, ortam havalandırılmalıdır.
Kıvılcım oluşturacak ışıklandırma veya çağrı araçlarını kullanımına izin verilmemelidir.
Hasta/yaralılar yerlerinden kımıldatılmamalıdır.
Hasta/yaralılar yaşam bulguları yönünden değerlendirilmelidir.
Kanamalı durumlarda mutlaka Hepatit B, C, HIV/AİDS gibi hastalıklara karşı korunmak için eldiven giyilmelidir.
Bildirme: En hızlı şekilde gerekli yardım kuruluşlarına ( 112 ) haber verilmesidir.
112 arandığında kesin yer ve adres, kim, hangi numaradan arıyor, olayın tanımı, hasta ya da yaralı sayısı, durumu, nasıl bir yardım aldıkları açıklanmalıdır.
Kurtarma: Olay yerinde hasta yaralılara müdahale; hızlı ancak sakin ve bilinçli bir şekilde yapılmalıdır. Hasta/yaralının durumunun değerlendirilmesine bağlı olarak ilk yardım yapılmalıdır. Eğer ilk yardım bilinmiyorsa asla hasta/yaralıya dokunulmamalı ve kımıldatılmamalıdır.
İlk yardımcının müdahalede yapması gerekenler
Hasta/yaralının durumunu değerlendirmek
Hasta/yaralının korku ve endişelerini gidermek,
Hasta/yaralıya müdahalede yardımcı olacak kişileri organize etmek,
Hasta/yaralının durumunun ağırlaşmasını engellemek için gerekli müdahalede bulunmak,
Kanama, kırık, çıkık ve burkulma vb. durumlarda yerinde müdahale etmek.
Hasta/yaralının yarasını görmesine izin vermemek,
Hasta/yaralıları hareket ettirmeden müdahale yapmak,
Hasta/yaralıların en uygun yöntemlerle en yakın sağlık kuruluşuna sevkini sağlamak (112),
Ancak herhangi bir tehlike yok ise hasta ya da yaralı yerinden kımıldatılmamalıdır.
HASTA & YARALININ DEĞERLENDİRİLMESİ
A-(Airway) Solunum yolu açıklığının değerlendirilmesi
Hasta/yaralının ağız içi kontrol edilerek yabancı cisim varsa işaret parmağı ile çıkarılır.
Bir el hasta/yaralının alnına, diğer elin 2 parmağı çene kemiğinin üzerine konulur, alından bastırılarak baş geriye doğru itilip Baş geri-Çene yukarı pozisyonu verilir.
B- (Breathing) Solunumun değerlendirilmesi
Hasta/yaralının solunum yapıp yapmadığı Bak-Dinle-Hisset yöntemiyle 10 sn. süreyle değerlendirilir.
C. (Circulation) Dolaşımın değerlendirilmesi
Bilinci kapalı ve solunumu varsa; hasta/yaralının nabzı değerlendirilir;
-Yetişkin ve çocuklarda şah damardan, 3 parmak ile 5 saniye kontrol edilir.
-Bebeklerde kol atardamarından, 3 parmak ile 5 saniye kontrol edilir.
İlk değerlendirme sonucunda hasta/yaralının bilinci kapalı fakat solunum ve nabzı varsa derhal koma pozisyonu verilerek diğer yaralılar değerlendirilir.
OLAY YERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
Olay yerinin değerlendirilmesinde yapılacak işler;
Kazaya uğrayan araç mümkünse güvenli bir alana alınmalı, kontağı kapatılıp, el freni çekilmeli, araç LPG li ise tüpün vanası kapatılmalıdır,
Olay yeri görünebilir biçimde işaretlenip, üçgen reflektör vb. kullanılarak işaretlenmelidir,
Meraklı kişiler olay yerinden uzaklaştırılmalıdır,
Olası patlama ve yangın riskini önlemek için olay yerinde sigara içilmemelidir,
Gaz varlığı söz konusu ise oluşabilecek zehirlenmelerin önlenmesi için gerekli önlemler alınmalıdır.
Ortam havalandırılmalıdır,
Kıvılcım oluşturacak ışıklandırma ya da çağrı araçları kullanılmamalı/kullanımına izin verilmemelidir.
Hasta/yaralı yerinden oynatılmamalı,
Hasta/yaralılar hızla yaşam bulguları (ABC) yönünden değerlendirilmelidir,
Hasta/yaralı kırık ve kanama yönünden değerlendirilmelidir,
Bilinç kapalı olan hasta/yaralıya ağızdan hiçbir şey verilmemelidir,
Hasta/yaralılar sıcak tutulmalıdır,
Tıbbi yardım istenmelidir (112),
Hasta/yaralının endişeleri giderilmeli, nazik ve hoşgörülü olunmalıdır,
Hasta/yaralının yarasını görmesi engellenmelidir.
Hasta/yaralı ve olay hakkındaki bilgiler kaydedilmelidir,
Yardım ekibi gelene kadar olay yerinde kalınmalıdır.
TEMEL YAŞAM DESTEĞİ (SOLUNUM ve KALP DURMASI)
Solunum Durması:
Solunum hareketlerinin durması nedeniyle vücudun yaşamak için ihtiyacı olan oksijenden yoksun kalmasıdır. Hemen yapay solunuma başlanmaz ise bir süre sonra kalp durması meydana gelir.
Kalp Durması:
Bilinci kapalı kişide kalp atımının olmaması durumudur. Kalp durmasına en kısa sürede müdahale edilmezse dokuların oksijenlenmesi bozulacağı için beyin hasarı oluşur. Kişide solunumun olmaması, bilincin kapalı olması, hiç hareket etmemesi ve uyaranlara cevap vermemesi kalp durmasının belirtisidir.
Temel Yaşam Desteği:
Yaşam kurtarmak amacı ile hava yolu açıklığı sağlandıktan sonra, solunumu ve/veya kalbi durmuş kişiye yapay solunum ile akciğerlerine oksijen gitmesini, dış kalp masajı ile de kalpten kan pompalanmasını sağlamak üzere yapılan ilaçsız müdahalelerdir.
TEMEL YAŞAM DESTEĞİ/SUNİ SOLUNUM-GÖĞÜS BASISI (ÇOCUK:1- 8 YAŞ ARASI)
1.Kendimizin ve çocuğun güvenliğinden emin olunur,
2. Çocuğun omuzlarına hafifçe dokunularak ve “iyi misin?” diye sorularak bilinç kontrol edilir. Bilinç yok ise;
3. Çevreden yüksek sesle yardım çağrılır; 112 aratılır;
4. Çocuk sert bir zemin üzerine sırt üstü yatırılır,
5. Çocuğun yanına diz çökülür,
6. Çocuğun boynunu ve göğsünü saran giysileri açılır,
7. Çocuğun ağzı kontrol edilerek yabancı cisim varsa çıkarılır,
8. Hava yolunu açmak için bir el hasta/yaralının alnına, diğer elin iki parmağı çene kemiğinin üzerine yerleştirilir,
9. Çene kemiğinin uzun kenarı yere dik gelecek şekilde alından bastırılıp, çeneden kaldırılarak baş geriye doğru itilir; çocuğa baş geri çene yukarı pozisyonu verilir,
10. Hasta/yaralının solunum yapıp yapmadığı bak-dinle-hisset yöntemiyle 10 sn. süre ile kontrol edilir.
Göğüs kafesinin solunum hareketlerine bakılır,
Eğilip, kulağını hastanın ağzına yaklaştırarak solunum dinlenirken diğer el göğüs üzerine hafifçe yerleştirilerek hissedilir.
11. Solunum yok ise; alnın üzerine konulan elin baş ve işaret parmağını kullanarak çocuğun burnu kapatılır,
12.Baş geri çene yukarı pozisyonunda iken çocuğun ağzını içine alacak şekilde ağız yerleştirilir,
13. Çocuğun göğsünü yükseltmeye yarayacak kadar her biri 1 saniye süren 2 nefes verilir, havanın geriye çıkması için zaman verilir
14. Kalp/Göğüs basısı uygulamak için göğüs kemiğinin alt ve üst ucu tespit edilerek alt yarısına bir elin topuğu yerleştirilir (çocuk yetişkin görünümündeyse yetişkinlerde olduğu gibi iki el ile kalp basısı uygulanır)
15. Elin parmakları göğüs kafesiyle temas ettirilmeden, dirsek bükülmeden, göğüs kemiği üzerine vücuda dik olacak şekilde tutulur
16. Göğüs kemiği 5 cm aşağı inecek şekilde (yandan bakıldığında göğüs yüksekliğinin 1/3’ü kadar) 30 kalp/göğüs basısı uygulanır, bu işlemin hızı dakikada 100 bası olacak şekilde ayarlanır,
17. Çocuğa 30 kalp /göğüs basısından sonra 2 solunum verilir/yaptırılır (30;2),
18. İlkyardımcı yalnız ise; 30;2 göğüs basısının 5 tur tekrarından sonra 112’yi kendisi arar,
19. Temel yaşam desteğine çocuğun yaşamsal refleksleri veya tıbbi yardım gelene kadar kesintisiz devam edilir.
SOLUNUM YOLU TIKANIKLIKLARINDA İLK YARDIM
Solunum Yolu Tıkanıklığı Nedir?
Solunum yolunun, solunumu gerçekleştirmesi için gerekli havanın geçmesine engel olacak şekilde tıkanmasıdır. 2 tür solunum yolu tıkanıklığı vardır;
Kısmi Tıkanma
Az da olsa, bir miktar hava geçişinin olduğu duruma kısmi tıkanma denir.
Kişi öksürür, nefes alabilir, konuşabilir. İlk yardım olarak kişiye dokunulmaz ve öksürmeye teşvik edilir.
Tam Tıkanma
Hava girişinin tamamen engellendiği duruma ise tam tıkanma denir.
Kişi nefes alamaz, acı çeker gibi ellerini boynuna götürür, konuşamaz, rengi morarmıştır.
Yetişkin ve Çocuklarda Tam Tıkanmada İlk Yardım
1- Hasta ayakta ya da oturur pozisyonda olabilir.
2- Bilinci kontrol edilir.
3- Sırtına iki kürek kemiği arasına 5 – 7 kez vurulur.
4- Cismin çıkıp – çıkmadığı ağız içerisinden kontrol edilir.
5- Çıkmadıysa, arkadan sarılarak gövdesi kavranır.
6- Bir el yumruk yapılarak, başparmak çıkıntısı midenin üst kısmına, göğüs kemiği altına gelecek şekilde konur. Diğer el ile yumruk yapılan el kavranır.
7- Kuvvetle arkaya ve yukarı doğru bastırılır. Bu hareket 5 – 7 kez yabancı cisim çıkıncaya kadar tekrarlanır.
ISI DENGESİ BOZUKLUKLARI – YANIKLAR, DONMALAR VE SICAK ÇARPMASINDA İLK YARDIM
Yanığın tanımı
Herhangi bir ısıya maruz kalma sonucu oluşan doku bozulmasıdır.
Yanık Çeşitleri
1. Derece yanıklar:
Alt deride ve derinin yüzeyinde, kızarıklık , (pembe, kırmızı arası renk) şeklinde görülen doku hasarı vardır.
Ağrı vericidir.
Yanık bölgede ödem, hafif şişlik vardır.
Genelde 48 saatlik süreç içinde iyileşir
2. Derece yanıklar:
Derinin 1. ve 2. tabakasını etkiler.
En bariz özelliği deride içi su dolu kabarcıklar ( bül ) oluşmasıdır.
Derinin kendini yenilemesiyle kendiliğinden iyileşir.
Çok ağrılıdır.
3. Derece yanıklar:
Derinin tüm tabakaları etkilenir.
Kaslar, sinirler, damarlar üzerinde etkilidir.
Beyaz kuru yaradan, siyah renge kadar aşamaları vardır.
Ağrısızdır, çünkü bütün sinirler zarar görmüştür.
Yanığın Vücutta Olumsuz Etkileri
Derinliğine, yaygınlığına ve oluştuğu bölgeye bağlı olarak, organ ve sistemlerde işleyiş bozukluğuna yol açar.
Ağrı ve sıvı kaybına bağlı olarak şok meydana gelir.
Hasta/yaralının kendi vücudunda bulunan mikrop ve toksinlerle enfeksiyon riski oluşur.
Isı ile oluşan yanıkta ilk yardım
Kişi hala yanıyorsa, paniğe engel olunur, koşması engellenir.
Hasta/yaralının battaniye vb. ile üzeri kapatılır ve yuvarlanması sağlanır.
Hasta yaralının yaşamsal bulguları değerlendirilir.
En az 20 dakika, soğuk su altında tutulur.
Ödem oluşabileceğinden yüzük, bilezik vb. çıkarılır.
Giysiler çıkarılır.
Deri sabunlu su ile dikkatle temizlenir.
Su toplayan yerler patlatılmaz.
Yanık bölgelere birlikte bandaj yapılmaz.
Yanık üzeri temiz bezle örtülür, yanık üzerine hiçbir madde sürülmez.
Hasta/yaralı battaniye ile örtülür.
Yanık geniş ve sağlık kurumu uzaksa, kusma yoksa bilinci açıksa hasta/yaralıya ağızdan sıvı verilerek sıvı kaybı engellenir.(1 lt. su + 1 çay kaşığı karbonat + 1 çay kaşığı tuz )
Tıbbi yardım istenir( 112 ).
Kimyasal yanıklarda ilk yardım
Deriyle temas eden kimyasal maddenin en kısa sürede deriyle teması kesilmelidir.
Giysiler çıkarılmalıdır.
Bölge bol, tazyiksiz suyla , en az 20-25 dk. yumuşakça yıkanmalıdır.
Daha sonra Hasta/yaralı battaniye vb. ile örtülmelidir.
Tıbbi yardım sağlanmalıdır.
Elektrik yanıklarında ilk yardım
Soğukkanlı ve sakin olunmalıdır.
Hasta/yaralıya dokunmadan önce elektrik akımı kesilmelidir.
Akımı kesme imkânı yoksa yalıtkan bir maddeyle kişinin elektrikle teması kesilmelidir.
Hasta/yaralının yaşam bulguları değerlendirilmelidir.
Hasta/yaralı kımıldatılmamalıdır.
Hasar gören bölge örtülmelidir.
Tıbbi yardım istenmelidir.
Donmalar
Aşırı soğuk nedeni ile soğuğa maruz kalan bölgeye yeterince kan gitmemesi ve dokularda kanın pıhtılaşması ile dokuda hasar oluşmasıdır.
Birinci derece donma belirtileri:
En hafif şeklidir.
Deride solukluk, soğukluk hissi
Uyuşukluk, halsizlik
Daha sonra kızarıklık ve karıncalanma hissi
İkinci derece donma belirtileri:
Zarar gören bölgede gerginlik hissi,
Ödem, şişkinlik, ağrı, içi su dolu kabarcıklar,
Su toplanması iyileşirken, siyah kabuklara dönüşür.
Üçüncü derece donma belirtileri:
Dokuların geriye dönülmez biçimde hasara uğramasıdır.
Canlı ve sağlıklı deriden kesin hatları ile ayrılan siyah bir bölge oluşur.
Donmalarda ilk yardım
Hasta/yaralı ılık bir ortama alınarak soğukla teması kesilir.
Donmaya maruz kalan kişi sakinleştirilir.
Kesin istirahat ettirilir hareket ettirilmez.
Kuru giysiler giydirilir.
Bilinci açık ise sıcak, şekerli içecekler verilir
Su toplamış bölgeler asla patlatılmaz, üstü örtülür.
Donuk bölge asla ovulmaz, kendiliğinden ısınması / çözünmesi sağlanır.
El ve ayaklar doğal pozisyonda tutulur.
Hala halsizlik varsa bezle bandaj yapılır.
Tıbbi yardım istenir.
Sıcak çarpmasında ilk yardım
Hasta serin ve havadar bir yere alınır.
Giysiler çıkarılır.
Sırt üstü yatırılarak, kol ve bacaklar yükseltilir.
Bulantı yoksa ve bilinci açıksa su ve tuz kaybını gidermek için su, tuz, karbonatla hazırlanan sıvı ya da soda içirilir.
BİLİNÇ BOZUKLUKLARINDA İLK YARDIM
Bayılma (Senkop) ; beyne giden kan akışının azalması sonucu oluşan kısa süreli, yüzeysel ve geçici bilinç kaybıdır.
Bayılma nedenleri:
Korku, aşırı heyecan,
Sıcak, yorgunluk,
Kapalı ortam, kirli hava,
Aniden ayağa kalkma,
Kan şekerinin düşmesi,
Şiddetli enfeksiyonlar,
Bayılma belirtileri:
Baş dönmesi, baygınlık, yere düşme,
Bacaklarda uyuşma, bilinçte bulanıklık,
Yüzde solgunluk,
Üşüme, terleme,
Hızlı ve zayıf nabız.
Kişi başının döneceğini hissederse;
Sırt üstü yatırılır, ayakları 30 cm. kaldırılır (Şok Pozisyonu),
Sıkan giysiler gevşetilir,
Kendini iyi hissedinceye kadar dinlenmesi sağlanır.
Kişi bayıldı ise;
Etraftaki meraklılar uzaklaştırılır
Hasta/yaralı sırt üstü yatırılır ve ayakları 30 cm yukarı kaldırılır
Solunum yolu açıklığı kontrol edilir ve korunur
Sıkan giysiler gevşetilir
Kusma varsa yan pozisyonda tutulur.
Şok
Dolaşım sisteminin yaşamsal organlara yeterince kan gönderememesi nedeniyle ortaya çıkan ve tansiyon düşüklüğü ile seyreden bir akut dolaşım yetmezliği durumudur.
Şok Çeşitleri
Kardiyojenik şok; kalp kökenli
Hipovolemik şok; vücutta sıvı eksikliği/kaybı
Toksik şok; zehirlenmeye bağlı
Anaflaktik şok; alerjiye bağlı olarak gelişir.
Şok Belirtileri
Kan basıncında düşme,
Hızlı ve zayıf nabız,
Hızlı ve yüzeysel solunum,
Ciltte soğukluk, solukluk ve nemlilik,
Endişe, huzursuzluk,
Baş dönmesi,
Dudak çevresinde solukluk ya da morarma,
Susuzluk hissi,
Bilinç seviyesinde azalma
Şokta İlk Yardım
Hasta/yaralının endişe ve korkuları giderilir.
Mümkün olduğunca temiz hava soluması sağlanır.
Hava yolunun açıklığı sağlanır.
Kanama varsa hemen durdurulur.
Şok pozisyonu verilir.
Hasta/yaralı sıcak tutulur.
Gereksiz yere hasta/yaralı hareket ettirilmez.
112 aranır.
Koma
Yutkunma, öksürük gibi reflekslerin ve dıştan gelen uyarılara karşı tepkinin azalması ya da yok olması ile ortaya çıkan uzun süreli bilinç kaybıdır.
Koma nedenleri:
Düşme ya da şiddetli darbe, kafa travmaları,
Zehirlenmeler,
Şeker hastalığı,
Aşırı alkol, uyuşturucu kullanımı,
Havale vb. ateşli hastalıklar,
Karaciğer hastalıkları.
Koma Belirtileri
Yutkunma, öksürük vb. tepkilerin kaybolması
Sesli ve ağrılı uyarılara cevap vermeme hali
İdrar ve dışkı kontrolünün kaybolması
Komada İlk Yardım;
Olay yeri güvenliği sağlanır
Hasta/yaralının yaşam bulguları değerlendirilir
Hasta/yaralının bilinci kontrol edilir
Solunum yolu açıklığı sağlanır
Koma pozisyonu verilir
112 aranır
Hasta/yaralı sağlık ekipleri gelene kadar yalnız bırakılmaz
GÖZE, KULAĞA VE BURNA YABANCI CİSİM KAÇMASINDA İLK YARDIM
Göze Yabancı Cisim Kaçmasında İlk Yardım
Toz, kirpik gibi madde ise;
Gözü ışığa çevrin, alt göz kapağına bakın.
Gerekiyorsa üst göz kapağına bakın.
Nemli, temiz bir bezle çıkartın.
Gözünü kırpıştırmasını söyleyin.
Bol su ile yıkayın.
Gözü ovmayın.
Çıkmıyorsa sağlık kuruluşuna sevk edin.
Metal veya batan bir cisimse;
Gerekmedikçe hastayı kımıldatmayın.
Göze hiçbir müdahale yapmayın.
Tıbbi yardım isteyin.
Hastanın göz uzmanlık dalı olan bir sağlık kuruluşuna gitmesini sağlayın.
Her iki gözün kapatılması gerekir.
Kulağa yabancı cisim kaçmasında ilk yardım
Kesinlikle sivri ve delici bir cisimle müdahale edilmemelidir.
Su değdirilmemelidir.
Tıbbi yardım istenmelidir.
Buruna yabancı cisim kaçmasında ilk yardım
Burun duvarına bastırarak kuvvetli bir nefes verme ile cismin atılması sağlanır.
Çıkmazsa tıbbi yardım sağlanır.
ZEHİRLENMELERDE İLK YARDIM
Zehirlenme
Vücuda toksik maddenin girmesi sonucu normal fonksiyonların bozulmasıdır.
Normalde yaşamsal fonksiyonlarına zarar verebileceğinden vücuda giren her türlü madde toksik sayılmalıdır.
Zehirlenmeler üç yolla meydana gelir.
Sindirim yolu ile: Ev veya bahçede kullanılan kimyasal maddeler, zehirli mantarlar, bozuk besinler, aşırı ilaç ve alkol alınmasıdır.
Solunum yolu ile: Genellikle karbon monoksit gazı ( tüp kaçakları, şofben, sobalar ) lağım çukurunda biriken karbondioksit, klor, yapıştırıcılar, boyalar, ev temizleyicileri vb..
Cilt yolu ile:
– Zehirli madde vücuda deri yoluyla girer.
– İlaç enjeksiyonu, zehirli bitkilere temas, zirai ilaçlar, zehirli hayvanların ısırması ve sokması sonucu oluşur.
Belirtiler
Sindirim Sistemi: Bulantı, karın ağrısı, kusma, ishal.
Sinir Sistemi: Rahatsızlık hissi, hareketlerde uyumsuzluk, havale, bilinç kaybı.
Solunum Sistemi: Nefes darlığı, morarma, solunum durması.
Dolaşım Sistemi:Nabız bozukluğu, kalp durması
Sindirim yolu ile zehirlenmede ilk yardım
Bilinç kontrolü yapılmalıdır.
Sadece ağız zehirli maddeyle temas etmişse su ile çalkalanmalıdır.
El ile temas etmişse el sabunlu su ile yıkanır.
Yaşam bulguları değerlendirilir.
Kusma, bulantı, ishal vb. belirtiler değerlendirilir.
Özellikle yakıcı maddenin alındığı durumlarda hasta asla kusturulmaz!
Bilinç kaybı varsa koma pozisyonu verilir.
Üstü örtülür.
112 aranılır.
Olayla ilgili bilgiler toplanarak kaydedilir. ( Zehirli maddenin türü, ilaç ya da uyuşturucu alıyor mu, hastanın bulunduğu saat, evde ne tür ilaçlar var )
Solunum yoluyla zehirlenmelerde ilk yardım
Olay yeri güvenliği sağlanır (Cam, kapı vb. açılarak ortam havalandırılır. Hasta temiz havaya çıkarılır).
Yaşamsal belirtiler değerlendirilir.
Rahat nefes alabilmesi için yarı oturur pozisyonda tutulur.
Bilinci kapalı ise koma pozisyonu verilir. 112 aranır.
Deri yolu ile zehirlenmelerde ilk yardım
Olay yeri güvenliği sağlanır.
Yaşam bulguları değerlendirilir.
Ellerin zehirli madde ile teması önlenmelidir.
Zehir bulaşmış giysiler çıkartılır.
15 – 20 dakika boyunca deri bol suyla yıkanmalıdır.
112 aranır.
Zehirlenmelerde genel ilk yardım
Zehirlenmeye neden olan maddeyi uzaklaştırmak ( Zehirli madde vücuttan ne kadar çabuk uzaklaştırılırsa o kadar az miktarda emilir.).
Hayati fonksiyonların devamını sağlanması.
Sağlık kuruluşuna bildirme ( 112 ).
Zehir danışma merkezi 114’ü arayın