Çocuğu kendini ifade edebileceği saygın bir ortamdan alıkoyan en temel etkenlerden biri ebeveynin çocuğa yönelttiği aşağılayıcı ve ürkütücü bakışlardır.

Çocuğu kendini ifade edebileceği saygın bir ortamdan alıkoyan en temel etkenlerden biri ebeveynin çocuğa yönelttiği aşağılayıcı ve ürkütücü bakışlardır. Aşağılamalar içinde en derin iz bırakanı, bakışlarla yapılan aşağılamadır.

Aslında kişinin kendisinde üstünlük vasfı varmış gibi birini aşağılayarak ona bakması, toplumumuza sızmış hastalıklı bir haldir. Çünkü bizim insan ilişkilerindeki en temel çizgimiz, “tevazu”dur. Tevazu sahibi olmayan biri için Anadolu’da, “Firavun ahlakı var.” denilir. Başkasını hor gören, aşağılayan insanlar için, “Allah onun şerrinden korusun.” denilir. 
Gel gör ki, birçok ailede çocuğun bakışlarla ezildiğinin şahidi oluyoruz. 
Hatta bu acınacak durumdan övgü ile bahsedenler bile vardır. Böylesi kişiler, babalarının bakışlarından korkup altına kaçırdıklarını övünerek anlatırlar. Çocuklarının da kendisinden çekinmesini, korkmasını arzu ettiklerini ifade ederler. Bu hal hastalıklı bir haldir. Böyle düşünen bir baba, kendi üzerindeki aşağılanmışlık hissini çocuğuna boşaltarak rahatlamaya çalışırken, kendinden sonraki nesillere de bu zavallılığı taşımaktadır.
Bir gün bir belgesel izliyordum. Belgeselde yılanların kurbağaları nasıl avladığı anlatılıyordu. Bir yılan bataklığın kenarında kurbağa avlamak üzere pusu kurmuştu. Yılan çok soğuk bir hayvan, gözleri de soğuk. Kurbağa hiçbir şeyden haberi yok, bataklık kenarında sağa sola zıplarken, çalıların arasında yılanın gözleri ile karşılaştı. Yılan gözünü avından ayırmadan öylece bakıyordu. Kurbağa bu bakışların korkusu ile dondu kaldı, kımıldayamadı. Yılan korkudan kilitlenmiş avını soğuk gözleri ile izlemeye devam ederken, kurbağanın bacakları korkudan titremeye başladı. Yılan, kurbağanın bacakları titrediğinde saldırırmış. Nitekim öyle oldu: Avının bacaklarını titrediğini gören yılan ok gibi avına fırladı, zıplamaya dermanı kalmamış kurbağayı bir hamlede yok etti. 
Bu belgeseli, çocuğunu gözleri ile korkutup, çaresiz bırakan anne babaların da izlemesini, o yılanın gözlerinde kendi gözlerini görmelerini isterdim.