İSTİKLAL MARŞI NASIL OKUNUR?

    Zeki Üngör, bir gün Şişli’de bulunan evinde bir arkadaşıyla otururken, öğretmen İhsan Bey gelerek büyük bir heyecan içinde süvarilerin İzmir’e girdiği müjdesini verir. Zeki Üngör, o coşkuyla piyanosunun başına oturarak içinden gelen bir eseri çalmaya başlar. Bir yandan da İhsan Bey’den büyük zaferi tüm ayrıntılarıyla anlatmasını istemektedir. İhsan Bey’in ağzından çıkan sözcükler, Zeki Bey’in parmaklarıyla piyanonun tuşlarına dökülürken odayı coşkulu bir beste kaplar.
   Oysa, “İstiklal Marşı” mızın bestesi son derece ağır, adeta bir cenaze marşı havasında çalınmaktadır! Süleyman Tarman’ın “Atatürk ve Müzik” adlı kitabında da, Zeki Üngör’ün bu konudan şikayetçi olduğunu okuruz: “Ben ‘İstiklal Marşı’nı bestelerken kulaklarımda İzmir’e koşan atlıların dörtnal sesleri vardı. Bir de marşın bugün aldığı şekli düşünün. Başında metronom 80 olan bir eser hiçbir zaman cenaze marşına benzemez.”
   Peki ama neden?.. Ne oldu da biz, “İstiklal Marşı” mızı gerçek bestesiyle dinlemiyoruz?
   Zeki Üngör, “Sahibinin Sesi” stüdyosunda orkestrasıyla marşı çalar. Stüdyodan çıktığı zaman, teknisyenler, marşın çok süratli olduğunu ve plağın ancak yarısının dolduğunu söyleyerek, geri kalan kısmı için de başka bir marş çalınmasını rica ederler. Ne var ki Üngör, bu teklifi uygun görmeyerek, marşı ağır bir şekilde yeniden çalacağını, böylelikle plağın dolacağını ve gramofonun hızının artırılmasıyla da bestenin gerçek haliyle dinlenebileceği önerisini sunar. Teknisyenler teklifin çok mantıklı olduğunu söyleyerek, gerçeğinden daha ağır bir halde çalınan ve böylelikle plağın tümünü dolduran marşı kaydederler. Zeki Üngör, büyük bir hata yaptığını sonradan anlayacaktır. Marş çalınırken, gramofonun hızında bir ayarlanma yapılması gerektiğini kim, nasıl bilecekti ki ?
    İşte biz, bu büyük hatadan beri, “İstiklal Marşı”mızı gerçek ritminden habersiz ve hız sorununun yarattığı hatalarla söylemekteyiz.
Sunay Akın
Geyikli Park