Derenasyon Ne Demek?

DERENASYON : Ses hızının altında olan parlama ve patlamalardır. Derenasyon ses hızının altında olan parlama ve patlamalardır

DETENASYON : Önceden sıkıştırılmış maddelerde, oksijeni içinde bulunduran maddelerde, patlayıcı maddelerde meydana gelir. Ses hızının üstünde ve çarpma dalgasıyla meydana gelen ve hızla yanabilen alev reaksiyonudur.

Örneğin; dinamit, TNT gibi. (Basınç artışı 200.000 bardır.) (Çok şiddetli patlama.)

Detonasyon Nedir?

YANMA ÇEŞİTLERİ

Yanıcı maddelerin özelliklerine göre dört çeşit yanma vardır.

1- Yavaş Yanma : Maddelerin havadaki oksijen ve ısı ile oksitlenme olayıdır. Yanıcı maddenin bünyesi itibari ile yanıcı buhar ve gaz meydana getirdiği haller. Yani yanmanın tüm belirtilerini görmemiz için gerekli olan yeterli ısı ve oksijenin olmadığı haller.

Örneğin; Demirin ve bakırın oksitlenmesi, canlıların hücre solunun olayları.

2- Kendi Kendine Yanma (İçten Yanma) : Yavaş yanmanın zamanla hızlı yanma olayına dönüşmesi olayıdır. Özellikle bitkisel kökenli yağlı maddeler normal hava ısısı ve oksijeni içinde, kolaylıkla oksitlenmektedir. Bu oksitlenme sırasında gittikçe artan ısı zamanla doğru orantılı olarak bir süre sonra maddenin, kendi kendine tutuşmasına sebep olur.

Örneğin; Bezir yağına bir benzin bulaştırılması sonucu, yukarıda belirtilen şartların gerçekleşmesi durumunda alevli şekilde yanacağı gözlenebilir.

3- Hızlı yanma : Yanmanın bütün belirtileri ile oluştuğu olaydır. Yanmanın belirtileri; ısı, ışık, duman ve korlaşmadır.

Örneğin; odunun yanması.

4- Parlama Patlama Şeklinde Yanma : Patlama kısa süre içerisinde yüksek ısı enerjisi meydana getiren çok hızlı gerçekleşen kimyasal reaksiyondur. Meydana gelen ısıdan dolayı önceden var olan veya reaksiyonla oluşa gaz halindeki maddeler hızlı şekilde genleşir ve basınç dalgaları oluşturur. Bu olay kapalı alanlarda çok hızlı seyreder. Patlayıcı maddelerin tamamı kimyasal bileşikler veya karışımlar olup parçalandıkları zaman birtakım gazlarla birlikte sıcaklık oluştururlar. Kimyasal olaylar PARLAMA, PATLAMA, DETENASYON, DERENASYON, diye ayrılır.

PARLAMA : Yanma sırasında yeterli oksijeni bulamayan reaksiyonun ani olarak oksijenle buluşması sonucu meydana gelen hızlı yanmadır. Kolayca alev alabilen maddelerde, patlama sınırına yakın karışımlarda görülür.

Örneğin; benzin ve tiner buharları ısı ile karşılaştığında hafif alev dili oluşur. (Basınç artışı 1 bardır. Hafif bir ses oluşur.)

PATLAMA : Kısa zamanda yüksek ısı enerjisi meydana getiren kimyasal reaksiyondur. Bir anda parlayan madde çeşitli gazlar oluşturmakta ve son derece büyük bir hacim genişlemesine uğrayarak etrafını zorlayıp parçalaması şeklinde meydana gelen olaydır. Uygun karışım olması ile gerçekleşir.

Örneğin; LPG gazının kapalı bir hacim içinde % 2-10 oranında bulunması ve ısı ile karşılaşması sonucu patlama meydana getirir. (Sert ve uzun mesafeli alev dili meydana gelir. Basınç artışı 7-10 bar arasındadır.) (Kuvvetli patlama.)

YANMA ÜRÜNLERİ

Tam yanma olmadığı zaman geride biraz yanmamış yada kor haline gelmiş yakıt kalır. Bir madde yandığında kimyasal değişim geçirir. Bu süreç içinde maddeyi oluşturan parçaların hiç biri yok olmaz, ama maddenin tümü başka bir biçim yada hal alır. Örneğin; bir parça kağıt yandığında, içerindeki gazlar ve nem serbest kalır. Geride kalan katı maddeler karbonlaşmış, kömürleşmiş pullardır.

Bir yakıt yandığında; ısı, ışık, duman, yanma gazları ve katı maddeler için kor meydana gelir. Isı; ateşin yayılmasını sağlayan yanma ürünüdür.

Alev yanan gazın görülen, ışıklı bölümüdür. Yanan gaz uygun miktarda oksijenle karışırsa, alev ısınır ve ışığı azalır.

Parlaklığın kaybolmasının nedeni karbonun tam yanmasıdır. Bu nedenle, alev bir yanma ürünü olarak düşünülür; ama içten yanan ateş gibi alev çıkarmayan yanma türlerinde görülmez.

Çoğu yangınlarda görülen duman, oksijen, nitrojen karbondioksit, karbonmonoksit, ince karbon parçacıkları (kurum) ve söz konusu maddenin açığa çıkardığı çeşitli ürünlerden oluşan bir karışımdır. Dumanın içeriği, yanmakta olan maddenin cinsine göre değişir. Bazı maddeler diğerlerine göre daha fazla duman çıkarır. Sıvı yakıtlar genelde yoğun siyah duman verir. Yağ, katran, boya, vernik, lastik, kükürt ve bir çok plastik de yoğun duman verir.