Öğretmen haberleri ve gelişmelerden hemen haberdar olmak için Telegram kanalımıza katılın!
Öğretmenlerin öğrencilerine oynatabileceği en eğlenceli geleneksel çocuk oyunları
Çelik Çomak Nasıl Oynanır
Geleneksel Çocuk Oyunları deyince aklımıza ilk gelen oyunlardan bir tanesidir.
Oyuna başlamadan önce oyun için gerekli olan biri kısacık biride uzunca iki sopa, değnek hazırlanır. Kısa olan ve sürekli yerde kalan sopa, uzun sopayla uç kısmına vurularak havalandırıldıktan sonra, amaç kısa sopayı en uzak noktaya atmaktır. Kısa sopaya, üç kez havalandırıp neticesinde kısa sopaya havada vuramayan oyuncu, sırasını rakibine verir. Sopayı en uzak noktaya atan oyuncu, çelik çomak oyununu kazanmış olur.
Yakan Top Nasıl Oynanır
Geleneksel Çocuk Oyunları deyince aklımıza ilk gelen oyunlardan bir tanesidir.
Öğrenciler arasından iki grup seçilir. Seçilen bu guruplar yazı tura ya da adımlama ile topu atan mı yoksa kaçan mı takım olacakları seçilir.
Daha sonra arada belli mesafe olacak şekilde üste ve alta öğrenciler topu atmak için dağılır. Ortada olan oyuncular ise topun değmemesi için kaçarlar. Ortadaki oyuncular topu havada tuttuklarında can kazanır. Daha sonra vuruldukça canı bitene kadar ortada kalır.
Ortada son oyuncu kaldığında ise 12 atış hakkı olur. 12 Atışta da vurulmazsa 1 sayı olmuş olur ve yine aynı takım orta da kalır.
Fakat tüm oyuncular vurulduğunda kimse kalmazsa gruplar yer değiştirir. İçerdeki öğrencileri top atmaya, daha önce top atanlar ise ortaya geçer ve oyun böyle devam eder.
Not: Oyunun oynanması için en az 4 çocuk gereklidir. 2’si top atan 2’side kaçan.
TÜRKİYE'DE OYNANAN GELENEKSEL ÇOCUK OYUNLARI
Arapsaçı Nasıl Oynanır
Üç ve ya daha fazla kişiyle oynanır.
İhtiyacımız olan malzeme bir ip ya da yün yumak.Oyuna başlamadan önce oyuncular bir daire oluşturacak şekilde yere oturur. Bir oyuncu, elindeki ip yumağını, ipin ucunu bırakmadan bir diğer oyuncuya atar. Yumağı yakalayan kişi de ipi tutar ve yumağı başka birine atar. Böylece giderek büyüyen bir ağ oluşur. Oyunun ikinci bölümünde oyuncular düğümü çözmeye çalışır.
Kukalı saklambaç Nasıl Oynanır
Ne kadar oyuncu varsa oyun alanında toplanır. Oyuncuların içinden bir ebe seçilir. Oyunculardan biri ortaya konan topa ya da teneke kutuya vurarak oyun alanından uzak bir noktaya atar. Ne kadar oyuncu varsa ebe topu tekrar oyun alanına getirene kadar hemen saklanır. Ebe, kukayı geri yerine getirdikten sonra saklananları ararken, başka oyuncular yeniden kukayı uzağa atabilirler. Ebe kimi saklandığı yerde görürse kukaya basar ve “kukaladım” der. Oyun bu şekilde eğlenceli olarak devam eder.
Bülbül kafeste Nasıl Oynanır
Oyuncular el ele tutuşmak suretiyle alanda bir halka oluşturur. Oluşturulan bu halkaya bülbül kafesi denir. Oyuncular arasından iki-üç ‘bülbül’ seçilir. Daha sonra bülbüller kafes içinde dolaşmaya başlar. Oyun esnasında halkadaki oyuncular ellerini bırakarak, “bülbül kafeste” der. Bu sırada bülbüller ise halkanın dışına çıkmaya çalışır. Halkadaki çocuklar, bülbüllerin dışarı çıkmasını engellemek için hemen birbirlerinin ellerini tutar ve kafesin açık olan yerini kapatır. Kafesten kaçabilen oyuncular, oyunu kazanmış olur.
Çatlak patlak Nasıl Oynanır
“Çatlak patlak,
yusyuvarlak,
kremalı börek,
sütlü çörek,
çek dostum çek,
arabanı yoldan çek,
çek amca çek,
burnun kanca,
al sana bir bulmaca,
bulmaca kaç parça,
veriyorum 5 parça,
1, 2, 3, 4, 5”
Hem eğlenen çocuklar hem de tekerlemeleri söyleyerek diksiyonun gelişmesinde etkili olur
Oyuna başlamadan önce oyuncular içinden bir ebe belirlenir ve belirlenen bu ebe’nin gözleri bağlanır. Oyun, zaten anlayacağınız gibi adını ebenin gözlerinin bağlanmasından alır. Oyuncular toplanıp ebe ortada olacak şekilde bir halka oluşturur. Daha sonra oyuncular
“Türkü söyler döneriz,
Bil bakalım biz kimiz,
Göster bizi körebe”
sözlerini söyleyerek ve akabinde el çırparak ebenin çevresinde dönerler. Ebe ise bu sırada kollarını ileriye uzatarak dokunduğu oyuncunun başını, yüzünü ve üstünü el yordamıyla yoklar. Bunun sonucunda kim olduğunu anlayabilirse o kişinin adını söyler. Eğer onu tanırsa, dokunduğu oyuncu ebe olur. Fakat tanıyamazsa, oyun aynı ebeyle devam eder.
Birdir bir Nasıl Oynanır
Geleneksel Çocuk Oyunları deyince aklımıza ilk gelen oyunlardan bir tanesidir.
Oyuna başlamadan önce oyuncular arasından bir ebe seçilir. Diğer 9 kişinin, ebeden 20-25 adım ötede duracakları yer belirlenir ve hepsi 3-4 adım aralıklarla dizilir. Ebe eğilip belini kamburlaştırır, atlama yapacak 9 çocuk tekerlemenin kendi numaralarına ait kısmını tam ebenin üzerinden atlarken söyler. Çocuk diğerlerinin üzerinden de atlar, en sona gelindiğinde kendisi de eğilir. Birinci sıradaki, ebenin üzerinden “birdir bir” deyip atlar ve 3-4 adım ileride o da eğilerek sırtını kamburlaştırır. Ardından ikinci sıradaki koşarak ebenin ve diğerinin üzerinden atlar ve en sona geldiğinde o da eğilir.
Devamında sırayla diğerleri de çocukların üzerinden atlar. Bu durum bir çocuğun atlamayı başaramamasına kadar devam eder. Atlayamayıp düşen, ebe seçilir.
İstop Nasıl Oynanır
Oyuncular aralarında birleşerek bir daire oluşturur. Oyunun başlayabilmesi için çocuklardan biri ebe olur. Ebe olan kişi oyunculardan birinin adını söyleyerek topu havaya atar. Top yere düşeceği esnada , adı söylenen oyuncu topu havada yakalamayı başarırsa, topu yakalayan kişi başka birinin adını söyleyerek topu yeniden havaya atar.
Atılan topu havada tutamayan çocuk, topu yerden eline aldığında “istop” diye bağırır. Alandan kaçışan oyuncular “istop” denildiği anda oldukları yerde çakılı durmak zorunda. Bu durumda ebe, duran oyunculardan birini topla vurmaya çalışır. Topla vurulan oyuncu bir puan kaybeder ve ebe olur. Üç kere vurulmuş olan oyuncuya ise bir ad takılır ve oyun o takılan isimle devam eder.
Aç Kapıyı Bezirgânbaşı Nasıl Oynanır
Oyuncular oyuna başlarken tekerlemelerle aralarından iki kişiyi seçerler. Seçilen bu kişiler bezirgânbaşı olur ve kendilerine bir isim verirler. Bu isimler kırmızı-yeşil, elma-armut, gündüz-gece balık-kelebek gibi çoğaltılabilir. Karşılıklı el ele tutuşarak bir kapı oluştururlar.
Daha sonra diğer oyuncular ard arda sıralanır ve bezirgan başları tarafından oluşturulan bu kapının içinden geçerler. Bu esnada ise oyunun şarkısı söylenir:
“Aç kapıyı bezirgânbaşı, bezirgânbaşı…
Kapı hakkı ne alırsın, ne verirsin,
arkamdaki yadigâr olsun,
yadigâr olsun. 1 sıçan, 2 sıçan,
3’üncü de kapana kaçan.”
Bezirgânlar kapının içine aldığı oyuncuya şunu sorarlar, “Balık mı, kelebek mi (Yukarıda da belirttiğimiz seçilen bezirgan isimleri) ?” Kapının içindeki çocuk hangi bezirgânın adını söylerse onun arkasına geçer ve bu durum sıranın son oyuncusuna kadar sürer.
Oyunun ikinci bölümünde ise bir halatı tutarak ya da birbirlerine kenetlenerek çekişmeye başlarlar. İlk hangi grup ilk olarak halatı bırakırsa, o grup oyunu kaybeder.
İp atlama Nasıl Oynanır
Geleneksel Çocuk Oyunları deyince aklımıza ilk gelen oyunlardan bir tanesidir.
Oyuncular arasından seçilen İki çocuk karşılıklı olarak ipin ucundan turarak çevirir. Diğer çocuklar ise sırayla ipten atlamaya çalışırlar fakat ip atlanırken şu tekerleme söylenmelidir;
“Laleli belkız,
İçeriye gir kız,
İpten çık kız,
Dışarıya çık kız.
Denizde dalga, hoş geldin abla,
Eteğini topla, rahat otur abla,
Etek bluz, İngiliz turist,
Nereden çıktı bu iki kız.”