Öğretmen haberleri ve gelişmelerden hemen haberdar olmak için Telegram kanalımıza katılın!
1) Cümleler büyük harfle başlar.
Örnek: » Elindeki kitabı bize tanıttı. » Kapıyı altmış yaşlarında bir teyze açtı.
2) Cümle içinde başkasından aktarılan ve tırnak içine alınan cümleler büyük harfle başlar.
Örnek: » Babam kardeşime seslendi: “Gelirken bıçakla çatal da getir!
3) Dizeler genellikle büyük harfle başlar.
Örnek: » Vurulup tertemiz alnından, uzanmış yatıyor. Bir hilâl uğruna, ya Râb, ne güneşler batıyor!
4) Kişi adları ve soyadları büyük harfle başlar.
Örnek: » Bu şiir Mehmet Akif Ersoy‘a aittir.
5) Takma adlar da büyük harfle başlar.
Örnek: » Avni (Fatih Sultan Mehmet), Deli Cevat
6) Kişi adlarından önce ve sonra gelen saygı sözleri, unvanlar, lakaplar, meslek ve rütbe adları büyük harfle başlar.
Örnek: » Kadı Mehmet Efendi’ye, Avukat Mustafa, Zeynep Hanım’ın , Yüzbaşı Hakan, Ali Bey’e, Okul Müdürü Osman Girgin
7) Hayvanlara verilen özel adlar büyük harfle başlar.
Örnek: » Gofret, Çomar, Zeytin, Karabaş, Sarıkız…
8) Akrabalık bildiren sözcükler büyük harfle başlamaz.
Örnek: » Burcu abla, Nesrin teyze, Nilgün hala… » Osman dayım bugün bize gelecekmiş.
9) Akrabalık bildiren sözcükler başa geldiğinde veya lakap yerine kullanıldığında büyük harfle başlar.
Örnek: » Nene Hatun, Müslüm Baba, Dayı Kemal, Susuz Dede… » Bugün Susuz Dede‘yi ziyarete gittik.
10) Hitap kelimeleri büyük harfle başlar.
Örnek: » Sevgili Öğrenciler, Değerli Kardeşim,
11) Saygı bildiren sözlerden sonra gelen ve makam, mevki, unvan bildiren kelimeler büyük harfle başlar.
Örnek: » Sayın Bakan, Değerli Öğretmenim…
12) Cümle içinde özel adın yerine kullanılan makam veya unvan sözleri büyük harfle başlar.
Örnek: » Uzak Doğu’dan gelen heyeti Vali, makamında kabul etti.
13) Millet, dil, devlet adları ile din ve mitoloji ile ilgili özel adlar büyük harfle başlar.
Örnek: » Türk, Alman, İngiliz, Özbek, Türkçe, Almanca, İslamiyet, Müslümanlık, Amerika Birleşik Devletleri ; Tanrı, Allah, Cebrail, Zeus…
14) Gezegen ve yıldız adları büyük harfle başlar.
Örnek: » Mars, Dünya, Güneş, Halley… » Güneş’in Dünya’ya uzaklığı 152.600.000 km’dir.
NOT: Dünya, güneş, ay sözcükleri gezegen anlamı dışında kullanıldığında küçük harfle başlar.
Örnek: » Güneş doğmaz oldu dünyama.
15) Yer adları (kıta, bölge, il, ilçe, köy, semt vb.) büyük harfle başlar.
Örnek: » Asya, İç Anadolu, Konya, Bahçelievler… » Avrupa kıtası bir yarımada şeklindedir.
NOT: Yön bildiren (doğu ,batı, güney, kuzey, orta…) sözcükler, tek başına ya da özel isimden sonra kullanıldıklarında küçük harfle, özel isimden önce kullanıldıklarında büyük harfle başlar.
Örnek: » Doğu Anadolu, Batı Avrupa’nın, Güney Afrika » Anadolu’nun doğusu, Avrupa’nın batısı, Afrika’nın güneyi
NOT: Mahalle, meydan, bulvar, cadde, sokak adlarında geçen “mahalle, meydan, bulvar, cadde, sokak” kelimeleri büyük harfle başlar.
Örnek: » Atatürk Bulvarı, Cumhuriyet Mahallesi, Kazım Karabekir Caddesi…
NOT: Özel ada dâhil olmayıp tamlama kuran şehir, il, ilçe, belde, köy vb. sözler küçük harfle başlar.
Örnek: » Aydın ili, Çine ilçesi, Akçaova beldesi, Mutaflar köyü…
16) Yer adlarında ilk addan sonra gelen deniz, nehir, göl, dağ, boğaz vb. tür bildiren ikinci adlar büyük harfle başlar.
Örnek: » Ağrı Dağı, Çoruh Nehri, İstanbul Boğazı, Süveyş Kanalı, Avrupa Yakası, Çine Çayı, Van Gölü…
17) “Saray, köşk, han, kale, köprü, kule, anıt vb.” yapı adlarının bütün kelimeleri büyük harfle başlar.
Örnek: » İshakpaşa Sarayı, Çankaya Köşkü, Horozlu Han, Ankara Kalesi,
18) Kurum, kuruluş ve kurul adlarının her sözcüğü büyük harfle başlar, sonuna gelen ek ayrılmaz.
Örnek: » Türkiye Büyük Millet Meclisinin, Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının, Namık Kemal Ortaokuluna
19) Kitap, dergi, gazete ve sanat eserlerinin (tablo, heykel, beste vb.) her sözcüğü büyük harfle başlar.
Örnek: » Sinekli Bakkal, Varlık, Resmî Gazete, Hürriyet, Milliyet, Posta, Kaplumbağa Terbiyecisi, Onuncu Yıl Marşı…
NOT: Özel ada dâhil olmayan “gazete, dergi, tablo vb.” sözcükler büyük harfle başlamaz.
Örnek: » Milliyet gazetesi, Türk Dili dergisi, Halı Dokuyan Kızlar tablosu
20) Tarihî olay, çağ ve dönem adları büyük harfle başlar.
Örnek: » İlk Çağ, Yükselme Devri, Millî Edebiyat Dönemi…
21) Ulusal, resmî ve dinî bayramlarla anma ve kutlama günlerinin adları büyük harfle başlar.
Örnek: » Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı, Ramazan Bayramı, Nevruz Bayramı, Miraç Kandili, Anneler Günü, 14 Mart Tıp Bayramı, Hıdırellez, Öğretmenler Günü’nde…
22) Özel adlardan türetilen bütün kelimeler büyük harfle başlar.
Örnek: » Türklük, Türkçe, İstanbullu, Avrupalılaşmak… » Gezi boyunca İzmirli bir arkadaşımız bize eşlik etti.
23) Belirli bir tarih bildiren ay ve gün adları büyük harfle başlar.
Örnek: » 29 Mayıs 1453 Salı günü, 29 Ekim 1923, 28 Aralık…
NOT: Belirli bir tarihi belirtmeyen ay ve gün adları büyük harfle başlamaz.
Örnek: » LGS mayısın son haftası yapılacakmış.
24) Büyük harflerle yapılan kısaltmalarda T.C. ve T. (Türkçe) kısaltmaları dışında nokta kullanılmaz. Büyük harfle yapılan kısaltmaya gelen ek, kısaltmanın son harfinin okunuşuna göre getirilir.
Örnek: » TDK’ye, SGK’nin, AB’ye, BM’nin
Uyarı: Küçük harfle yapılan kısaltmalara getirilen ek, kelimenin okunuşuna göre getirlir.
Örnek: » kg’dan(kilogramdan), kr’un(kuruşun), cm’yi (santimetreyi)
25) Yer, millet ve kişi adlarıyla kurulan birleşik kelimelerde sadece özel adlar büyük harfle başlar:
Örnek: Antep fıstığı, Brüksel lahanası, Hindistan cevizi, İngiliz anahtarı, Japon gülü, Maraş dondurması, Van kedisi