Öğretmen haberleri ve gelişmelerden hemen haberdar olmak için Telegram kanalımıza katılın!
Azımsama Nedir
Kelimenin anlamından hareketle anlaşılabileceği üzere, “azımsama” cümleleri bir şeyi yeterli bulmama anlamını ifade etmek için kullanılır.
Azımsama, TDK tarafından “Bir şeyin umulduğundan az olduğu yargısına varmak, az görmek, az bulmak” şeklinde tanımlanmaktadır.
Her ne kadar küçümseme cümleleriyle karıştırılsa da, azımsama cümleleri bir şeyin az olduğunu ifade etme, yeterli görülmeyen bir durumu vurgulama amacı taşır. Küçümseme cümleleri ise aşağılama, kibirlenme, küçük görme duygularını taşır. Yani aslında bu iki cümle türü birbirinden çok farklıdır.
Örnek: – Bu çalışmayla mı Türkiye birincisi olacaksın?
Yukarıdaki sözü söyleyen kişi, karşısındaki kişinin çalışmasını Türkiye birincisi olması için yeterli görmemekte ve bunu vurgulamaya çalışmaktadır. Bunun için bu azımsama cümlesidir. Burada dikkat edilmesi gereken diğer bir husus ise, aslında kişinin istese daha fazla çalışabileceğini ve böylece Türkiye birincisi olabileceğini hissettirmektir.
Yukarıdaki cümle “Sen kim, Türkiye birincisi olmak kim?” şeklinde olsaydı, bu cümle küçümseme cümlesi olurdu. Çünkü bu cümleden, karşıdaki kişi ne kadar çalışırsa çalışsın onun kapasitesinin birinci olmaya yeterli olmadığı anlamı da çıkmaktadır ki bu küçümseme ifade etmektedir.
Azımsama Cümleleri Örnekleri
– Tekrar göz attığımda kitaplarının azımsadığımdan daha fazla olduğunu gördüm.
– Rakip takımın kazandığı kupaları azımsamamalı ve maça ona göre hazırlanmalıyız.
– Bence bu depodaki eşyaları hiç ama hiç azımsamayın.
– Bu kadar kişiye bir tane mi cips aldın?
– Sadece bir tanecik mi ayakkabın var?
– Bu kadar düşük bir ücretle çalışamam.
– Bir haftada sadece bu kadar mı yazabildin?
– Koca sınıfta ödevini yapan iki kişi mi var?
– Günümüzde asgari ücret alarak geçinmek çok zor.
– O kadar yer gezdik sadece on fotoğraf mı çektin?
– Koca okulda sadece iki kişi mi üniversite kazanmış?
– O kadar pahalı telefon bu kadar kalitesiz fotoğraf mı çekiyor?
– Sadece üç kilo mu elma aldın?
– Teklifi reddettim çünkü verdikleri düşük ücretle geçinmem imkansız.
– Arkadaşlar, bu proje dört kişinin yapabileceği kadar kolay değil.
– Sana verdiğim ödev hakkında sadece iki sayfa mı yazı yazabildin?
– Bir yıldır resim kursuna gidiyorsun ve çizebildiğin bu mu?
– Bu ders çalışma ile mi üniversiteyi kazanacaksın?
– Ala ala iki tane mi ekmek aldın?
– Çok açım, bu kadarcık yemekle doyamam.
– Yalnızca iki kişinin yapabileceği bir iş değil bu.
– Arabanız ancak bu hızla mı gidebiliyor?
– Böyle ayrıntılı bir konu için sadece bir sayfa mı hazırladın?
– Bu parayla mı bir ay geçineceğim?
Örnek Soru
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “azımsama” anlamı bulunmaktadır?
A) Bu geziye gidebileceğimize inanamıyorum.
B) Ezgi mi tüm soruları doğru cevaplamış?
C) Bu devirde bu kadar parayla kim geçinebilir?
D) Sen kim, ünlü bir sanatçı olmak kim?
Cevap: Yukarıdaki sorunun cevabı “C” seçeneğidir; çünkü alınan maaşın yeterli olmadığını düşünen bir kişinin sözleridir. Birinci ve ikinci cümlede şaşırma, D seçeneğinde ise küçümseme anlamı vardır.
Orkun KUTLU