Ahilik Haftası Kutlama Programı

AHİLİK KARDEŞLİKTİR

……………. İLKOKULU 2023-2024  EĞİTİM   ÖĞRETİM YILI AHİLİK KÜLTÜR HAFTASI KUTLAMA PROGRAMI

KUTLAMA PROGRAMI

Kıymetli öğretmenlerim ve sevgili arkadaşlarım. Her yıl 08 Ekim - 12 Ekim tarihleri arasında Ahilik Kültür Haftası kutlanmaktadır. Ahilik Kültür Haftasını kutlamak amacıyla hazırlamış olduğumuz kutlama programına hoş geldiniz.

Sizleri Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk, silah arkadaşları ve ebediyete intikal etmiş aziz şehitlerimiz için bir dakikalık saygı duruşu ve ardından İstiklal Marşı’nı söylemeye davet ediyorum. 

Ahilik derki “Ahilik kardeşliktir, dostluktur. 

AHİLİK KÜLTÜR HAFTASI 
 

Her yıl 08 Ekim - 12 Ekim tarihleri arasında Ahilik Kültür Haftası kutlanmaktadır. Ahi kelimesi Arapça kardeş demektir. 

Ahilik bizim tarihimize Anadolu Selçuklular döneminde başlamış ve Osmanlı Döneminde de devam etmiş önemli bir mirastır. Bir şehirde bulunan esnaf, işyeri sahibi ve üretim sahiplerinin, zanaatkârların oluşturduğu ortak meslek örgütleri bütünüdür. Şekil açısından günümüzdeki esnaf ve ticaret odalarına benzetilebilir. Ancak, daha kapsamlı, kendilerine ait değerleri olan, etkin denetim işlevi gören, standartlar oluşturan bir örgütler bütünüdür. 

Ahilik örgütü ise bir iş ve meslek sahibi kişilerden, zanaatlar ve üretim sahiplerinden oluşmaktadır. 
Anadolu Selçuklu Devleti döneminde, her şehirde kişi ve meslek sahipleri kendi aralarında özgün bir örgütlenmeye sahiptirler. Bu örgüt, belli değerlere ve standardlara uyumu gözeten, denetleyen, mesleklerin niteliklerini yükseltmeye çalışan, hatta yeni kuşaklara bir meslek ve zanaatkarlı eğitimi veren etkin bir yapıdır.

Ahiliğe giriş belli şartları yerine getirmekle mümkündür. Ancak bundan sonra, bir törenle (şed bağlama- kuşak bağlama) yeni üye Ahiliğe katılabilmektedir. Katıldıktan sonra kendi mesleğiyle ilgili iş ahlakına uyacağına söz vermiş demektir. Örneğin; Ahilik örgütüne katılan kişi sattığı ürünleri eksiksiz tartmak, fiyata uygun nitelikte üretmek zorundadır. Müşterilerini aldatmamalıdır. Yalan söylememeli, ahlaklı olmalıdır. Aynı zamanda toplumdaki ihtiyaç sahiplerine, yoksullara yardım etme gibi sosyal içerikli görevleri de yerine getirmiştir. 

Ahilik Örgütü Anadolu Selçuklu Devletinden sonra Osmanlı Döneminde de özellikle ilk dönemlerde etkinliğini sürdürmüştür. 

Bugün Orta Anadolu’daki birçok şehir Türkleşmesini ve Müslümanlaşmasını Ahilere borçludur diyebiliriz. O dönemin hatırası, Ahiliğin mührü günümüzde bile yaşamaktadır. Örneğin; Ankara’nın Etimesgut ilçesi, Akı Mesut’un (Ahi kelimesi milletimizce ‘akı’ olarak telaffuz edilmiştir) hatırasıdır. 

Ahilik örgütü dünyadaki ilk ‘meslek ahlakı’, ‘meslek etiği’ uygulamalarından birini gerçekleştirmiştir. İş ahlakı ve ticaret etiği açısından günümüzde de Ahilik Örgütünü incelememiz yararlı olacaktır. Anadolu’yu biz yapan bütün Ahilere selam olsun.

AHİLİK KURUMUNUN DOĞUŞU
 
Ahilik kurumu Türklerin Anadolu’da karşılaştıkları sosyal ve ekonomik sıkıntılarına çözüm getirmek ve yerli Bizans ekonomisine karşı rekabet edebilmek ihtiyacından doğan özgün bir kuruluştur. Önceleri Anadolu’daki Türk esnaf, sanatkâr ve üreticiler birliği olarak faaliyette bulunan örgüt, sonraları toplumun tüm katmanlarını içine almıştır. 

AHİ EVRAN

Ahilik teşkilatının kurucusu, iktisatçı, filozof Ahi Evran’dır. Ahi Evran 1171’de Azerbaycan’ın Hoy kasabasında doğdu. İlk tasavvuf terbiyesini Hoca Ahmet Yesevi’den, ilmini de Fahreddin-i Razi’den almıştır. 1205 yılında Kayseri’ye giden Ahi Evran daha sonra Konya, Denizli ve Kırşehir’e gelerek Ahi birliklerinin teşkilatlandırılmasını sağlamıştır.      

                     AHİLİK

Eskiden, Türklerde ahilik vardı,
Ahilik, kardeşlik demekti dostum;
Herkes birbirini sever, sayardı
Ahilik, mutluluk demekti dostum.

Yoksullar, garipler çok korunurdu,
Toplum, zalimlerden tüm arınırdı;
Halkta huzur, düzen hep aranırdı
Ahilik, disiplin demekti dostum.

Hiç kimse, kimsenin hakkın yemezdi,
Mal, can, namusuna hiç göz dikmezdi;
Hile, yalan,  nedir bilmezdi
Ahilik, dürüstlük demekti dostum.

Bolca kazanılır, bol harcanırdı,
Konuklar, garipler ağırlanırdı;
Yürekler, inançla sevdalanırdı
Ahilik, cömertlik demekti dostum.

Güçlüyken, affetmek, tüm şiarıydı,
Kızgınken, sabretmek, iftiharıydı;
Muhtaçken, vermenin bahtiyarıydı
Ahilik, yiğitlik demekti dostum.

Çıraklık, kalfalık, ustalık yolu,
Ahi esnafının, kutsal okulu;
Pirinden feyz alan, olurdu ulu
Ahilik, eğitim demekti dostum.

Ahi Evran idi, ulu pirleri,
Âlim Edebali, bundan birleri;
Bosna'dan Kırım'a var tesirleri
Ahilik, adalet demekti dostum.

Dilim, ne söylese, tarif edemez,
Güzelliklerini hiç tüketemez;
Günümüze, örnek olsun nice kez
Ahilik, fazilet demekti dostum...
                                    
  Naim Yalnız

AHİLİĞİN TEMEL İLKELERİ

Bireyi, yamaklıktan ustalığa giden yolda olgunlaştırmaya çalışan Ahi kurumunun meslekî ahlâk ve görgü kurallarının temel ilkeleri aynı zamanda da iyi ve faydalı insan olmanın temel ilkeleridir. 

    İyi huylu ve güzel ahlâklı olmak, 
    İşinde ve hayatında, kin, çekememezlik ve dedikodudan kaçınmak, 
    Ahdinde, sözünde ve sevgisinde vefalı olmak, 
    Gözü, gönlü ve kalbi tok olmak, 
    Şefkatli, merhametli, adaletli, faziletli, iffetli ve dürüst olmak, 
    Cömertlik, ikram ve kerem sahibi olmak, 
    Küçüklere sevgi, büyüklere karşı edepli ve saygılı olmak, 
    Alçakgönüllü olmak, büyüklük ve gururdan kaçınmak, 
    Ayıp ve kusurlarını örtmek, gizlemek ve affetmek, 
    Hataları yüze vurmamak, 
    Dost ve arkadaşlara tatlı sözlü, samimi, güler yüzle ve güvenilir olmak, 
    Gelmeyene gitmek, dost ve akrabayı ziyaret etmek, 
    Herkese iyilik yapmak, iyiliklerini istemek, 
    Yapılan iyilik ve yardımı başa kakmamak, 
    Hakka, hukuka, hak ölçüsüne riayet etmek, 
    İnsanların işlerini içten, gönülden ve güler yüzle yapmak, 
    Daima iyi komşulukta bulunmak, komşunun eza ve cahilliğine sabretmek, 
    Yaratandan dolayı yaratıkları hoş görmek, 
    Hata ve kusurları daima kendi nefsinde aramak, 
    İyilerle dost olup, kötülerden uzak durmak, 
    Fakirlerle dostluktan, oturup kalkmaktan şeref duymak, 
    Zenginlere, zenginliğinden dolayı itibardan kaçınmak, 
    Allah için sevmek, Allah için nefret etmek, 
    Hak için hakkı söylemek ve hakkı söylemekten korkmamak, 
    Emri altındakileri ve hizmetindekileri korumak ve gözetmek, 
    Açıkta ve gizlide Allah'ın emir ve yasaklarına uymak, 
    Kötü söz ve hareketlerden sakınmak, 
    İçi, dışı, özü, sözü bir olmak, 
    Hakkı korumak, hakka riayetle haksızlığı önlemek, 
    Kötülük ve kendini bilmezliğe iyilikle karşılık vermek, 
    Belâ ve kötülüklere sabır ve tahammüllü olmak, 
    Müslümanlara lütufkâr ve hoş sözlü olmak, 
    Düşmana düşmanın silahıyla karşılık vermek, 
    İnanç ve ibadetlerinde samimi olmak, 
    Fani dünyaya ait şeylerle öğünmemek, böbürlenmemek, 
    Yapılan iyilik ve hayırda hakkın hoşnutluğundan başka bir şey gözetmemek, 
    Âlimlerle dost olup dostlara danışmak, 
    Her zaman her yerde yalnız Allah'a güvenmek 
    Örf, adet ve törelere uymak, 
    Sır tutmak, sırları açığa vurmamak, 
    Aza kanaat, çoğa şükür ederek dağıtmak, 
    Feragat ve fedakarlığı daima kendi nefsinden yapmak

                      

                           AHİLİK

Ekim ayının ikinci haftası, ahilik haftasıdır
Yoksul olmak, çalışmayanların hep hatasıdır
Osmanlıda ahilik, kardeşliğin diğer sahasıdır
Miskin oturanın, çalışmamak onun yaftasıdır

Ahilik, birliğin, kardeşliğin, dürüstlüğün adıdır
Dürüst olmayan esnafın, kalbi daima çok katıdır
Durmadan çalışanların, denizdeki onun yatıdır
Osmanlıdan, ahilik esnaf kardeşliğini alan, batıdır

Mesleğinde uzmanlaşmayanların pabucu, atılır dama
Kabadayılarının kuşağında, bulunur daima bir kama
Çok çalışan esnafın dizinde hep olur, bir renkli yama
Terziler diktikleri elbiseleri, takar ağaçlardan çama

Ahilik haftasında, bütün esnafın bayramı kutlu olsun
Mesleğinde hilekâr davranan esnaflar ise, kahrolsun
Bütün esnaflarımızın kalbine, ahilik ilhamı dolsun
Atalarımızdan miras kalan, ahilik haftasına hamdolsun

  Fikret Gürsoy